Klein genetikalaboratorium maak naam
Die genetiese ontledings en merkerwerk wat ’n klein onafhanklike laboratorium op Worcester doen, het die afgelope 15 jaar plaaslike graan- en druiweteelprogramme en navorsing ’n reuse-hupstoot gegee.
Suid-Afrika is vol verrassings. Wie het nou gedink daar is ’n gesofistikeerde plantgenetikalaboratorium in een van die stiller strate van Worcester se ou deel: Kompleet met ’n dinamiese span wetenskaplikes wat internasionale aansien geniet?
Maar dis die einste maatskappy waarop plaaslike koring- en garsteelmaatskappye swaar steun om merkerwerk te doen.
Mnr. André du Toit, koringteler van Pannar by Hoogekraal, tussen Potchefstroom en Viljoenskroon, sê as die data wat CenGen uit plantmateriaal voortbring, nie beskikbaar was nie, kon hulle maar hul teelprogramme staak. “CenGen se data is soos ’n vergrootglas, ons kan nou sien wat ons nooit kon sien nie. Dit help ons om vinniger te vorder.”
Die maatskappy CenGen het ontstaan toe dr. Renée Prins haar belowende loopbaan in plantgenetikanavorsing wou voortsit nadat sy en haar man, Corrie, ’n dokter, Worcester toe verhuis het. Sy sou eers net as konsultant optree, maar het gou besef sy sal moet data genereer om ’n beter diens aan kliënte te bied.
Toe moes sy skarrel om die regte toerusting, soos pipette, yskaste en rekenaars te koop en te leen. Niks was goedkoop nie, maar sy het oor die jare heen toerusting bygekoop en ooreenkomste met kliënte gesluit om haar te help om ’n beter diens te lewer. Dit was ’n broodnodige diens. CenGen se werk was van die begin af in aanvraag namate die boodskap van hul professionele diens en werksetiek versprei het. Renée sê sy en haar eerste navorser, me. Debbie Snyman, wat soortgelyke werk by die Mediese Navorsingsraad gedoen het, het begin om vir die Suid-Afrikaanse Garsteelinstituut (Sabbi) genetiese profiele van hul kultivars en lyne te genereer. Hulle het dieselfde vir Sensako, toe nog Monsanto se plaaslike koringteelprogram, begin doen. “Vandag genereer ons reeds derduisende DNS-datapunte vir die koringteelprogramme van Sensako via die laboratorium vir molekulêre merkerdienste (‘Molecular Marker Service Laboratory’ of MSL) wat die Wintergraantrust (WGT) finansier. In die MSL-projek volg ons al meer as 50 gene vir die koringtelers waar monsters van Pannar en ook Sensako by CenGen as ’n onafhanklike laboratorium ontleed word.” Al doen CenGen baie werk vir die graanteel-