Beskerm landbou ter wille van produsente
Die oorsake van deïndustrialisasie bedreig die voortbestaan van ’n sterk sekondêre landbousektor en gevolglik ook dié van produsente. Dit is dus in SuidAfrika se belang dat die sekondêre landbousektor ter wille van produsente behoorlik in stand gehou word.
Moenie die handelsoorlog tussen China en Amerika onderskat nie, asook die impak wat dit op Suid-Afrika se vervaardigingsektore, soos die staal- en motorbedryf en sekondêre landboubedrywe, kan hê nie.
Dié lande se tegnologiese vooruitgang en hul vermoë om internasionale handelsooreenkomste tot eie voordeel te beinvloed, kan groot gevolge vir Suid-Afrika inhou, want dit kan indiensneming en demokratiese stelsels ’n knou toedien.
As daar drie aspekte is wat Suid-Afrika se landboubedryf in stand moet hou en sonder ophou as ’n voorrangsaak moet beskou, is dit tegnologiese vooruitgang, voorkeurhandelstoegang en ’n hoogs geskoolde arbeidskorps.
Die sitrusbedryf se suksesse is ’n toonbeeld van hoe een bedryf aanspreeklikheid aanvaar om sy bedryfsake suksesvol te bestuur.
Met Suid-Afrika se swak ekonomiese groei is die landbousektor se bydrae onmisbaar, veral omdat die mynbou- en vervaardigingsektor deur eiesoortige knelpunte gekniehalter word.
ONTWIKKELDE LANDE
Sedert die 18de en 19de eeu het die landbou vanweë die nywerheidsrevolusie ’n kleiner bydrae tot ontwikkelde lande se ekonomieë gelewer. Ontwikkelde lande het minder afhanklik geraak van die bydrae van die primêre landbou tot ekonomiese groei, en die vervaardigingsektore het uitgebrei.
Die nywerheidsrevolusie het produktiwiteit verhoog, wat gelei het tot die doeltreffender gebruik van arbeid en dus ekonomiese groei. Die ekonomiese bydrae van die vervaardigingsektore het die landbou se bydrae begin oorheers. Ná industrialisasie het die dienstesektore ’n groter rol in ekonomiese groei begin speel. Die bydrae van die vervaardigingsektor het begin afneem, terwyl die dienstesektore se bydrae al hoe belangriker geword het. Dié proses staan as deïndustrialisasie bekend.
VERVAARDIGING
Een van die tekens dat ’n land besig is om te deïndustrialiseer is dat indiensneming in die vervaardigingsektor begin afneem nadat die bydrae van dié sektor tot ’n land se ekonomiese groei ’n hoogtepunt bereik het. Indiensneming in die dienstesektore begin dan oorheers.
In Botswana is die vervaardigingsektor se bydrae tot die land se bruto binnelandse produk per kop betreklik groot. Indiensneming is egter betreklik min vergeleke met die hoër bruto binnelandse produk omdat dié land ’n netto uitvoerder van onverwerkte grondstowwe is.
Gemeet teenoor dieselfde stadium in die geskiedenis van ontwikkelde lande se ekonomiese ontwikkeling blyk dit asof lande in Afrika heelwat gouer begin deindustrialiseer. Die ontwikkeling van die dienstesektore begin dus in ’n vroeër stadium in dié lande se ekonomiese ontwikkeling.
Suid-Afrika het in 2007 dieselfde bruto binnelandse produk per kop gehandhaaf as Italië in 1960. Die verskil is egter dat Suid-Afrika in 2007, gemeet teen dieselfde ekonomiese ontwikkeling as Italië in 1960, ’n groter dienstesektor gehad het as Italië in 1960. In 1960 was die bydrae van Italië se vervaardigingsektor tot Italië se ekonomiese groei meer as die dienstesektor.
Is dit rede tot kommer dat deindustrialisasie in Afrikalande, ook Suid-Afrika, in ’n vroeër stadium van die lande se ekonomiese ontwikkeling ’n aanvang neem? Waarom vind dit in ontwikkelende lande plaas en nie in ontwikkelde lande nie?
NUWE TEGNOLOGIE
Ekonome skryf dié situasie toe aan die voordele van tegnologiese vooruitgang en internasionale handel op ontwikkelde lande se ekonomieë. Dié twee faktore hou dus groot probleme in vir die mededingendheid van ontwikkelende lande wat nie daarmee kan tred hou nie.
Lande met ’n swakker opgeleide werkerskorps se mededingendheid word bedreig deur die tegnologiese vooruitgang in ontwikkelde lande. Werkers verrig nie meer eenvoudige, arbeidsintensiewe take in fabrieke nie. Die vervaardigingsektor vereis ook goed opgeleide arbeid. Dit is byvoorbeeld nie maklik vir laaggeskoolde arbeid om sonder goeie opleiding werk in die vervaardigingsektor te kry nie.
Dit word ál moeiliker om in die hoogs mededingende internasionale vervaardigingsektor mee te ding. Dit sal byvoorbeeld moeilik wees vir Afrikalande om die sukses van die vervaardigingsektore in Asië na te volg.
KUNDIGHEID
Die Suid-Afrikaanse landboubedryf moet seker maak die kundigheidsvlakke aldaar hou tred met die tegnologiese vooruitgang wat met die vierde nywerheidsrevolusie gepaardgaan. Suid-Afrika se vermoë om voorkeurhandelsooreenkomste vir die landboubedryf te beding moet deurentyd as ’n voorrangsaak aandag geniet.
’n Sterk sekondêre landboubedryf, wat waarde tot primêre landbouprodukte toevoeg, is noodsaaklik vir die sukses van die land se primêre landbousektor. Produktiwiteit is ’n voorrangsaak vir die vervaardigingsektor. Dié sektor móét die jongste tegnologie gebruik om mededingend te bly. Dit skep ook werksgeleenthede op ’n hoër vlak.
Let daarop dat industrialisasie ’n belangrike rol in die ontwikkeling van georganiseerde arbeidstrukture in die wêreldgeskiedenis gespeel het. Dit het ’n bydrae gelewer tot die uitbreiding van stemreg en ’n belangrike rol gespeel in die ontwikkeling van demokrasie. Voortydige deïndustrialisasie kan ’n nadelige invloed op demokrasie hê. Dit kan ook tot laer indiensnemingsvlakke lei indien gehalteopleiding nie verskaf kan word nie.
Hou dus altyd die landboubedryf se toegang tot tegnologiese vooruitgang, voorkeurhandelen ’n hoogs geskoolde arbeidskorps in stand sodat die landbou steeds vorentoe kan gaan.