Aksieplanhelp plaaswerkers
Armoede en ongelykhede is ’n groot probleem in SuiderAfrika, nie net vir regerings nie, maar ook vir die landbou. Die NLU het gevolglik ’n projek begin om plaaswerkers se lewensomstandighede te verbeter.
Namibië se 68 boereverenigings gaan almal deelneem aan ’n projek wat die Namibiese Landbou-unie (NLU) van stapel gestuur het om plaaswerkers se maatskaplikekonomiese omstandighede te verbeter. Dít is in reaksie op ’n versoek op 2018 se grondberaad en ’n besluit van die NLU-jaarvergadering.
Pres. Hage Geingob het sy steun vir dié projek uitgespreek. Dit volg ná ’n brief waarin mnr. Ryno van der Merwe, voorsitter van die NLU, die president verseker het van boere se erns om ’n opbouende bydrae tot Namibië se ekonomie te lewer. Hy het bygevoeg hulle aanvaar Geingob se versoek aan grondeienaars om hul werkers se lewensgehalte te verbeter, en dat hulle ook hul steun aan opkomende en hervestigde boere sal versterk.
In sy opvolgbrief het Geingob gesê hy waardeer hul verbintenis tot die proses van grondhervorming en die verbetering van plaaswerkers se omstandighede. Van der Merwe het aan Landbouweekblad gesê armoede en ongelykhede is Suider-Afrika se grootste struikelblok.
“Dit is ’n enorme krisis, nie net vir die regerings nie, maar ook vir die landbousektor. Vir so lank as wat daar groot ongelykhede tussen ryk en arm is, sal ons probleme in ons samelewing en maatskaplike strukture hê.”
Die projek het sy oorsprong op die tweede grondberaad in 2018 in Windhoek, wat ook deur NLU-afgevaardigdes, onder leiding van Van der Merwe, bygewoon is. Geingob het daar ’n beroep op die kommersiële boere gedoen om beter na hul werkers om te sien wat huisvesting, vergoeding en sanitasie betref.
“Die uitwissing van armoede en vermindering van ongelykhede is vandag die dringendste kwessie. Die langtermynoplos- sing vir baie van die probleme wat op die grondberaad geopper is, het te doen met die groei van die ekonomie op so ’n manier dat dit werk skep en ongelykhede verminder,” het Geingob gesê.
NLU MAAK WERK
Op die NLU-jaarkongres wat direk ná die grondberaad gehou is, het Van der Merwe gesê hulle stem nie met sommige van die besluite op die grondberaad saam nie, soos die afskaffing van die beginsel van ’n gewillige koper en ’n gewillige verkoper, die regulering van grondpryse en onteiening van buitelanders se grond. Hulle meen dit sal die ekonomie benadeel.
Hulle kan egter met sommige ander besluite saamleef.
“Ons neem pres. Geingob se opmerkings ernstig op en sal daaraan aandag gee. Ons besef die dringendheid daarvan om ’n verskil te maak. Dit het tot die onlangse vergadering met streekverteenwoordigers van die plaaswerkerprojek gelei. Ons plaaswerkers is ons onmiddellike verantwoordelikheid; die mense die naaste aan my, vir wie ek die vinnigste ’n verskil kan maak en op wie ek die grootste invloed kan hê,” het Van der Merwe gesê.
’n Plan oor die verbetering van plaaswerkers se omstandighede is op ’n onlangse NLU-vergadering opgestel. Dit word deur sy landbouwerkersvereniging behartig. Die doelwit is die verbetering van lewensgehalte, veral huisvesting en ablusiegeriewe, asook aftreebeplanning. Druk moet op die regering uitgeoefen word om ’n nasionale pensioenfonds in werking te stel. Inligting moet ook bekom word oor aftree- en/of spaarplanne vir plaaswerkers.
VORDERINGSVERSLAE
Die aksieplan omskryf luidens ’n NLU-mediaverklaring bedrywighede en strategieë, waaronder die getal verwagte bevoordeeldes, die verwagte impak, die hoofmotivering vir ’n spesifieke optrede, tydskedules en die verwagte monetêre waarde of koste om bedrywigheid uit te voer.
Die idee is om nie té voorskriftelik te wees nie, en dat boereverenigings self oor bedrywighede, strategieë en aksieplanne sal besluit. Vordering sal gemonitor word. Die eerste vorderingsverslae word teen Junie verwag.
Die plan word gekoppel aan die regering se nasionale plan ter uitvoering van die besluite wat op die grondberaad geneem is. Mnr. Roelie Venter, uitvoerende bestuurder van die NLU, is deel van die regering se hoëvlakkomitee wat verantwoordelik is vir die monitering van die uitvoering van die grondberaadbesluite en terugvoering aan belanghebbendes.
’n Belangrike doel van die projek is om kommersiële boere se beeld by die regering te bou.