DIE ANDER SÊ

TALLE mites oor Eskom doen tans die ronde. Een is die risiko van ’n landwye ineenstorting van die netwerk (oftewel ’n blackout). Só ’n risiko bestaan wel, maar die gedwonge vermindering van vraag is ’n manier om dié wanbalans te bestuur. Eskom sal aanhou om 1 000 MW te verminder op ’n metodiese en beheerde manier tot die stelsel in balans is. Dit beteken nie langer onderbrekings nie, maar eerder meer gereelde kragonderbrekings.

Daar is ook die aanname dat dinge veel erger sal wees in die winter. Daarmee saam is daar die aanname dat die heeltemal onverwagte krisis weens die verlies aan transmissielyne uit Mosambiek (en daarmee saam die verlies aan 1 100 MW) die nuwe normaal is. Dit is nie die geval nie. Eskom doen die meeste van sy beoogde instandhouding in die somer sodat hy in die winter soveel moontlik van sy kragsentrales kan bedryf. Sowat 5 000 MW van Eskom se vermoë is tans buite werking weens beoogde onderhoud. In die winter daal dit tot 2 000 MW. Die knelpunt is om die vraag te verminder én onbeplande onderbrekings te verminder.

Daar is ook die mite dat Eskom geen bekwame personeel het nie, wat onwaar is. Hoewel herhaalde ontledings wys dat Eskom heeltemal te veel personeel het, is dit onbedag om die personeelgetalle met die bekwaamheid van diegene in kritieke poste (veral bedryfsposte) te vereenselwig. Eskom het rofweg soveel werknemers as enigeen van die land se groot banke. As daar geen “bekwame” mense by Eskom was nie, sou die land heelwat minder elektrisiteit gehad het as wat hy nou het.