Onteiening: Yanks maak stem dik
AS voedselproduksie in Suid-Afrika deur onteiening sonder vergoeding benadeel word, kan dit tot ’n politieke en ekonomiese katastrofe vir die hele streek lei.
Dít was die kern van die gesprek tussen Amerikaanse regeringsafgevaardigdes en lede van Agri SA, die ANC en Graan SA.
Agri SA is op 14 Maart saam met die ANC en Graan SA genooi vir ’n hoëvlakgesprek wat in opdrag van pres. Donald Trump van Amerika oor die grondkwessie aangevra is. Amerika se groep het bestaan uit mnr. John J. Sullivan, adjunkminister van buitelandse sake, en me. Jessye Lapenn, assistent-ambassadeur in Suid-Afrika.
Volgens Agri SA wou die Amerikaners spesifiek weet of die belanghebbendes die moontlike gevolge van onteiening sonder vergoeding besef. Hulle het gepraat oor die beleggingsonse
kerheid wat dit teweegbring, die moontlike uitwerking op voedselpryse, die gesprekke tussen Agri SA en die regering, en die feit dat daar ’n veel groter behoefte aan stedelike behuising as landbougrond bestaan.
INVLOED
Mnr. Omri van Zyl, uitvoerende direkteur van Agri SA, sê dié organisasie het sy navorsing en kommentaar oor die onteieningswetgewing openlik en eerlik bespreek op die vergadering. “Sulke
geleenthede is ’n baie kragtige manier om beleid te beïnvloed, hoewel dit nie altyd raakgesien word nie. Ons is dankbaar teenoor die Amerikaanse regering en die diplomatieke gemeenskap dat hulle landbou en ons boodskap ter harte neem. Ons is ’n deursigtige organisasie - die ANC was deel van die gesprek en ons boodskap bly dieselfde.”
Van Agri SA se kant is beklemtoon dat die organisasie gekant is teen onteiening sonder vergoeding, en dat grondhervorming
noodsaaklik is, maar ordelik moet geskied. Die belangrikheid van transportaktes is oorgedra en daar is klem gelê op die goeie werk wat reeds gedoen is. Daar is ook gewys op ondersteuning wat verlang word vir ’n ontwikkelingsfonds.
MISDAAD
Van Zyl sê die invloed van plaasmoorde en misdaad op boere – wit en swart – én plaaswerkers is ook bespreek. “Ook die onsekerheid wat boere op grondvlak beleef oor hul toekoms in Suid-Afrika. Agri SA het hulle ingelig oor die groot aantal plaasmoorde, en beklemtoon dat dié moordsyfer per capita hoër is as vir baie ander groeperings.”
“Die vergadering het in ’n baie goeie gees van samewerking, ondersteuning en gesprekvoering plaasgevind, en ons glo dit kan voortgesit word tussen ons en die ANC,” het mnr. Jaco Minnaar, voorsitter van Graan SA en direksielid van Agri SA, gesê.