Beetboerdery brei 30-voudig uit in net 4 jaar
Met die hulp van biologiese praktyke, gesonde grond en dus produkte van goeie gehalte het mnr. Chris Pretorius binne vier jaar die opbrengs van sy groenteboerdery van 500 ton per jaar tot 15 000 ton per jaar opgeskuif.
Binne vier jaar het mnr. Chris Pretorius sy groente-aanplantings by Brits, Noordwes, skouspelagtig uitgebrei. Sy geheim? “Verpak slegs die beste gehalteproduk in jou klas 1-handelsmerk, en sorg dat jou produk se raklewe so lank moontlik is. Dié twee faktore lê albei in ’n mate opgesluit in die bestuur van jou produksieproses, maar dit word eintlik deur die gesondheid van jou grond bepaal.”
Pretorius, die seun van ’n veearts, het op Brits grootgeword en het ná skool ’n winkel wat elektriese onderdele verkoop, op die dorp geopen. Hy het dié besigheid, wat hy steeds besit, bestuur totdat hy in 2012 ’n plaas van 15 ha net buite Brits gekoop het. Hy het vir ’n paar jaar met lusern geboer, maar vier jaar gelede die eerste keer beet geplant en die groentegogga het gebyt.
“Groenteboerdery is ’n hoërisikoboerdery. Ek moet R200 000 per hektaar ‘begrawe’ en dan geloof hê dat ’n klomp omstandighede
buite my beheer in my guns sal wees. Ek het al skade gehad en daar was al seisoene dat ek slegs 25 ton beet per hektaar geoes het, maar dit is in die minderheid. My gemiddelde opbrengs is 45 ton/ha tot 50 ton/ha.
“Ek ploeg elke sent wat ek uit die boerdery verdien, terug in die boerdery omdat ek nie uit die boerdery leef nie. Dit is hoekom ek dit kon bekostig om uit te brei.”
GEHALTE TROEF ALLES
Pretorius skryf sy sukses toe aan die aansien wat sy handelsmerk op die varsproduktemarkte in Pretoria en Johannesburg het. “Ons lewer ’n goeie produk en die kopers het vertroue in die produk. Ongeag die toestande op die mark, of dit ’n oorvol mark en pryse laag is, en of produkte duur is wanneer die volumes laag is, sal ons produkte eerste verkoop word danksy die vertroue wat ons deur gehalte by die koper vestig.”
Veral wanneer pryse laag is en verkope verlangsaam, soos dikwels die afgelope 12 maande die geval was, is dit belangrik dat ’n produsent die maksimum volume verkoop.
Danksy die goeie gehalte van sy groente kon Pretorius verseker dat sy uitskotprodukte by die pakskuur onder 5% is, en dat bykans niks op die markte weggegooi word nie. Só verseker hy die maksimum inkomste.
“Hierdie gehalte kan egter nie in die pakskuur bewerkstellig word nie, al soek jy hoe streng uit. Gehalteprodukte word op die landery gemaak,” sê Pretorius.
Gesonde grond, waar ’n diverse aantal mikrobespesies verskillende funksies in die grond vervul om ’n diverse reeks voedingstowwe aan die plant beskikbaar te stel, verseker ’n gesonde plant, volgens Pretorius se raadgewer, mnr. Freddie Bredenhann van Shortlandslandboudienste.
“’n Diverse stel mikrobes in die grond beteken die plant het in elke groeistadium voldoende voedingstowwe tot sy beskikking. Dus is die plant deurgaans optimaal gesond, en hoe gesonder die plant is, hoe hoër sal die interne gehalte van die produk wees wat dit oplewer. Die produk het dan ook ’n langer raklewe,” sê Bredenhann.
Deur slegs opbrengs per hektaar na te jaag, die interne gehalte van die produk te ignoreer en dus ’n produk met swak raklewe op die mark af te laai, is volgens Pretorius ’n hoë risiko vir winsgewende boerdery.
BEDDING SO GOED SOOS GOUD
Vir Pretorius begin ’n goeie oes by ’n goeie saadbedding om eweredige opkoms en ’n goeie stand te verseker. Hy begin deur sy grond se pH volgens ’n grondontleding met kalk reg te stel, en dan tot op 300 mm met ’n tandbewerking los te maak. Daarna sal hy die grond met ’n skuifploeg meng en die grond skaaf om dit te laat blus vir ’n perfekte saadbedding.
“Ons voeding begin deur humate en fulviensure as voedingstowwe vir grondlewe tot die grond toe te voeg. Hiermee saam dien ons mikrobes tot die grond toe, soos 10 liter tot 30 liter per hektaar Bio Life BSubT van Langplaas Organics wat Bacillus subtilisbakterieë bevat, wat bakteriese en swampatogene aanval.
“Met hierdie praktyk kon ons dit regkry om vier keer agtereenvolgens beet op dieselfde landery te plant, en die opbrengste volgehou te laat verbeter oor die vier aanplantings. Dit was sonder om die grondbiologie of die gehalte van die produk te benadeel. Dit is egter nie ideaal om seisoen ná seisoen beet te plant nie. Uiteindelik wil ek die grond opbou deur die gebruik van dekgewasse en vee,” sê Pretorius.
In grond wat nie ’n onkruidprobleem het nie, word 50 kg humate en 30 kg fulviensuur per hektaar toegedien, saam met Langplaas Organics se reeks organiese produkte.
Dié produkte se doel is om die mikrobefunksie in die grond te balanseer, gesonde grond te bewerkstellig en voedingstowwe so doeltreffend moontlik beskikbaar te maak.
“Die werking van biologiese middels verg tyd. Dit is bevolkings wat opgebou moet word, en gunstige omstandighede speel ’n groot rol. Die humate en fulviensuur wat ons nou toedien, is eintlik ’n toediening vir die daaropvolgende seisoen,” verduidelik Bredenhann.
Tans dien Pretorius steeds 150 kg KAN
of 100 kg ureum, asook 12 liter tot 25 liter fulviensuur per hektaar met plant toe. Vier weke ná planttyd word 100 kg kalsiumnitraat, 50 kg monoammoniumfosfaat en ’n bykomende 15 kg humate per hektaar toegedien. Die blaarvoeding, wat stikstof, boor, kalsium, magnesium en fosfaat bevat, word in die somer tweeweekliks en in die winter weekliks toegedien saam met 1,2 liter fulviensuur per hektaar.
“Met die regte biologiese praktyke kan jy jou kunsmistoedienings met 50% verminder. Ek het al my toedienings met 20% tot 33% verminder, maar ons mik na 50% en sal nog daar kom,” sê Pretorius.
BRIX IS BIOLOGIE SE WINS
Die visie om sonder chemiese middels te boer is vir Pretorius ’n voorrangsaak, maar hy bestuur steeds ’n besigheid wat ’n wins moet toon. “In die grond gaan ons nie meer chemiese middels gebruik nie, want die tegnologie en boerderypraktyke is goed genoeg ontwikkel om slegs met biologiese middels ’n suksesvolle, winsgewende groenteboerdery te bedryf. Boop die grond, indien nodig, sal ons wel met ’n chemiese middel intree om die oes te red.”
’n Plaagbestrydingstrategie wat Bredenhann vir Pretorius aanbeveel het, is ’n hoë Brixsyfer in plante om insekte af te weer. Hoewel daar navorsing is wat aanvoer dat die meeste insekte nie die hoë suikervlakke in gesonde plante kan verteer nie, kon nog nie bo twyfel vasgestel word waarom plante met ’n hoë Brixsyfer weerstand bied teen insekte en patogene organismes nie.
“Die bewyse is egter in my spuitrekening,” sê Pretorius. “Ek gaan nie toelaat dat my oes vernietig word nie, en ek spuit baie minder daar waar ons die Brixsyfer hoog kan hou.”
’n Weeklikse toediening van blaarvoeding wat ammonium, boor, kalsium, magnesium en fosfaat bevat, verseker die Brixsyfer van plante word hoog gehou. Dit is ook ’n aanduiding van die algehele gesondheid van die plante, wat produkte van uitstekende gehalte met ’n baie lang raklewe lewer.
GOEIE GROND BRING GROEI
Pretorius het begin Februarie ’n bolwurmplaag by sy tamaties met peritroïed bespuit. “Ons kon tydens die reën in die laaste twee weke van Januarie nie blaarvoedings toedien nie. Die Brixsyfer het geval en voor ons ons oë kon uitvee, was die bolwurm daar. Noudat die landerye afgedroog het, moes ons eers die plaag op sy plek sit. Ons sal die blaarvoedings tegelykertyd vermeerder om die Brixsyfer te verhoog, die plante gesond te kry en die gehalte van die tamaties te verbeter.”
Pretorius meen hy kon sy boerdery uitbrei hoofsaaklik danksy die voordele van biologiese produkte en boerderypraktyke, gemik op grondgesondheid. “As die grond gesond is, kom alles anders reg. As kopers op die mark begin baklei vir jou produk, weet jy jy doen die regte ding en dit is ’n lekker gevoel. Ek ken daardie gevoel, en dit is te danke aan grondgesondheid.”