‘Uitvoermark verg vasbyt’
DIT is noodsaaklik dat Suid-Afrika sy vleisuitvoer-potensiaal moet ontgin, veral omdat plaaslike verbruikers onder soveel druk verkeer.
Dit is egter nie so maklik as om net ’n oorsese mark binne te stap en dadelik te begin verkoop nie, sê me. Estelle van Reenen, bestuurshoof van Sparta, een van Suid-Afrika se groot kommersiële vleisprodusente en -verwerkers.
Sy het op ’n markinligtingsdag van die landbou-ekonoom prof. Johan Willemse in Bloemfontein gesê met die uitbreking van beken-klouseer vroeg vanjaar het dit duidelik geword presies hoe belangrik die uitvoermark is toe die plaaslike bedryf nie die oorskot kon uitvoer nie.
“Rooivleis is ’n luukse op die plaaslike mark. Ons het dit einde Oktober weer ervaar. Gewoonlik styg die prys van voorkwarte teen die einde van die maand, maar dit het nie gebeur nie. Die prys bly onder groot druk.”
Sy het gesê die plaaslike vleisbedryf werk nou saam met die regering om meer uitvoergeleenthede te ondersoek. “Die departement se menslike hulpbronne is egter te min en dinge vorder stadiger as wat ons wil hê.”
PRYSE
Dit verg harde werk om nuwe oorsese marke te vestig. Daarom kan ’n Suid-Afrikaanse verskaffer hom nie summier aan ’n buitelandse mark onttrek as die pryse ongunstig is nie.
“Suid-Afrika is maar klein in die buiteland. Ons kom uit Afrika en ons ding teen groot uitvoerders, soos Australië en Amerika, mee. Hulle het gevestigde markte, terwyl ons nog bewustheid vir ons handelsmerk bou.”
’n Groot kwessie waarvan die bedryf volgens Van Reenen mÓét kennis neem, is die groeiende vraag na alternatiewe proteïene.
“Die jonger geslag het ’n sterk ingesteldheid om die omgewing te bewaar. Hierdie aandrang gaan nie ophou nie.”
BOTSWANA
Die nuus dat Botswana tydelik toestemming gegee het dat lewende slagbeeste na Suid-Afrika uitgevoer mag word, het verontwaardiging in die Suid-Afrikaanse rooivleisbedryf veroorsaak. Van Reenen het egter in antwoord op
’n vraag oor die moontlike impak op die plaaslike bedryf gesê sy twyfel of Botswana se veeartsenydienste die menslike hulpbronne het om aan dieselfde streng protokolle as Namibië te voldoen.
“Sedert die Botswana-grens geopen het, het die speenkalfprys nie gedaal nie. Of die prys dalk sou gestyg het as dit nie gebeur het nie, kan ek egter nie sê nie.
“Ek dink nie die invoergetalle was betekenisvol genoeg om ’n invloed op die Suid-Afrikaanse pryse te hê nie. Die mark behoort uiteindelik in ewewig te bly, want óf die kalwers óf die vleis sal uiteindelik na Suid-Afrika kom.”
Oor die vooruitsigte vir plaaslike vleispryse in die Desembervakansie sê Van Reenen dat pryse sedert die groot daling in Maart vanjaar weer gestyg het, maar dit wil voorkom of daar dalk ’n plafon bereik is.
“Verlede jaar het vleispryse vir die eerste keer nóg in Desember gedaal. Ek hoop regtig nie ons gaan weer ’n swak Desember hê nie.” –