Hommeltuie kan só help met bewaring
WÊRELDWYD word biodiversiteit ter waarde van tot $4 biljoen (R59 biljoen) jaarliks vernietig. Hommeltuie kan baie waarde tot bewaringsinisiatiewe toevoeg, hoewel hulle nie die volle antwoord vir die sukses van sulke inisiatiewe is nie.
Prof. Serge Wich, leier van die universiteit Liverpool John Moores in Brittanje se meestersgraadprogram in wildbewaring en hommeltuigtegnologie, meen die mate waartoe hommeltuie naatloos met ander aspekte geïntegreer kan word, gaan die sukses bepaal.
“Die doeltreffendheid van bewaringsbestuur hang van drie faktore af, naamlik die monitering van diere se verspreiding en digtheid in ’n gebied, die kartering van grondbedekking en die verandering daarvan met verloop van tyd, en laastens die mate waartoe teenstropingsoptrede toegepas kan word.”
Wich was ’n spreker op die hommeltuigkonferensie wat by Elsenburg deur die Wes-Kaapse departement van landbou met die samewerking van die trust vir bedreigde natuurlewe (EWT) aangebied is.
“Om hierdie drie take doeltreffend uit te voer, kan verskeie sensors en kameras op hommeltuie aangebring word, waaronder gewone kameras, video-, infrarooien multispektrumkameras.
“Hierdie gereedskap het die bewaringslandskap totaal verander. Onbestuurde brande kan baie beter bekamp en geblus word met die gebruik van infrarooibeeldmateriaal van hommeltuie wat intyds aan personeel op die grond inligting verskaf oor die ligging van smeulende materiaal. Daar kan dus onmiddellik opgetree word.
“Brande in hoërisikogebiede wat nie andersins sigbaar sou wees nie, kan nou geblus word,” meen Wich.
SEWE KWESSIES
Hommeltuie is dus in talle opsigte deurslaggewend in sukses, maar daar is sewe belangrike kwessies wat volgens Wich aangepak moet word om hul gebruik te verbeter: Daar is heelwat regulatoriese bepalings wat die afstande beperk waarmee met hommeltuie gewerk kan word. Verskillende lande se regulasies
verskil, terwyl ’n enkele bewaringsgebied oor verskillende lande kan strek. Die gebrek aan eenvormigheid maak dit moeilik om in sulke gebiede sake te doen.
■ Die gehaltevereistes wêreldwyd vir ’n hommeltuigvlieënier is nog nie gestandardiseer nie, wat vertroue in die bedryf belemmer.
■ Vlugtye is steeds beperk, maar in hierdie stadium is die werkvloei dalk belangriker as om die heeltyd in die lug te wees.
■ Data-ontledings moet meer geoutomatiseer wees om intyds inligting op die grond te kan verskaf.
■ Die vervoer van batterye is ’n kwessie, veral internasionaal.
■ Gebruikers moet realisties wees oor wat hommeltuie kan en nie kan vermag nie vergeleke met ander metodes van data-insameling.
“As hommeltuie met ander sensors en infrastruktuur geïntegreer word, bevorder dit werklik produktiwiteit. Dan is hulle ’n waardevolle stuk gereedskap wat deel uitmaak van ’n bewaringstrategie.
Ons moet ’n stelsel ontwerp waar hommeltuie met statiese sensors op die grond, die halsbande van gemerkte diere, die bewaarders in die veld en met ’n sentrale beheerkamer in kontak kan wees om werklik die waarde uit hommeltuie se beweeglikheid te put.
“Hommeltuie moet dus as deel van die wenformule gesien word en nie as die antwoord nie.”
Kontak Wich by S.A.Wich@ljmu.ac.uk of besoek www.conservationdrones.org vir nog inligting.