Sigaretverbod bring rampokkers na jou voordeur
DIE Covid-19-bevelsraad se verbod op sigaretverkope het daartoe gelei dat nagenoeg 90% van die land se rokers hulle tot die sluikhandel gewend het.
Daardeur het smokkel- en misdaadnetwerke maklik toegang verkry tot voorstedelike huishoudings in Suid-Afrika waar hulle normaalweg nie geduld sou word nie.
Dít was een van die skokkende onthullings in ’n gesprek tussen die sakejoernalis Bruce Whitfield en die ondersoekende joernalis Jacques Pauw in een van PSG Finansiële Dienste se reeks Think Big-webinare.
Misdaadnetwerke raak net ál beter ingegrawe, het Pauw gesê.
Volgens sy bronne is die smokkelroetes wat tabaksmokkelaars gebruik, dieselfde roetes wat misdadigers gebruik om renosterhoring en selfs wapens te smokkel. “Tabaksmokkelary is deel van die misdaadnetwerk, maar met ligte strawwe as jy betrap word.”
Hy het verwys na die boek Dirty Tobacco deur me. Talita Snyckers, waarin dié voormalige prokureur van die Suid-Afrikaanse Inkomstediens (SAID) kokaïensmokkelary met die smokkel van tabak vergelyk. Sy meen die winste is omtrent dieselfde, maar die verskil is dat kokaïensmokkelaars tronkstraf kry as hulle skuldig bevind word, terwyl tabaksmokkelaars net beboet word.
KOSTE
Volgens Pauw kos dit R1,50 tot R2 om ’n pakkie van 20 sigarette te vervaardig. Die belastings daarop beloop rondom R18. Dit het dus ’n aanloklike bedryf geword toe die regering die aksynsbelasting op sigarette in 2007 van 20% tot 50% verhoog het.
“Skielik het allerhande tabakmaatskappye sogenoemde cheapies begin vervaardig. Dit het tot misdaadnetwerke in die tabakbedryf gelei,” het Pauw gesê. Volgens hom het die belastingontduiking op tabakprodukte teen 2012 sowat R3 miljard per jaar beloop.
Die sluikhandel in sigarette het in daardie stadium 26% van Suid-Afrika se totale verkope uitgemaak. Deur sy Operasie Honeybadger het die eertydse SAID-amptenaar mnr. Johan van Loggerenberg die sluikhandelaandeel teen 2014 tot 17% van die totale bedryf laat krimp.
Sedert die staat van inperking in werking getree het, was daar geen wettige sigaretverkope nie. Tog dui navorsing van die Universiteit van Kaapstad daarop dat 90% van die land se rokers steeds toegang tot tabakprodukte het – alles onwettig.
“Volgens Van Loggerenberg het misdaadsindikate sedert 26 Maart vanjaar sigarette ter waarde van R3 miljard verkoop, en die Suid-Afrikaanse fiskus verloor R450 miljoen per maand aan aksynsbelasting,” het Pauw gesê.