VOERKRAALHELDE

Vandag sit wyle dr. Michael Bradfield sekerlik met ’n groot glimlag op sy gesig op ons en afkyk. Hoe dan anders, met rooivleisuitvoer wat so mooi aan die groei is?

Vir jare het Michael gepleit, oral waar hy kon, dat om meer geld met vleisuitvoer te maak, die enigste manier was vir die rooivleisbedryf, en veral die vleisbeesbedryf waarvoor hy so lief was, om uit sy laeprys-kosteknyptang te ontsnap.

Dit sou die hele bedryf tot ’n volgende vlak neem. ’n Stygende gety wat alle skepe sou lig, soos Michael dit graag beskryf het. Almal sou baat vind — van kommersiële boere tot die madala met sy 30 beeste in die verste uithoek van ’n stamgebied. Daardie beeste wat as deel van die informele sektor byna 40% van die nasionale beeskudde uitmaak, maar nog glad nie juis kommersieel ingespan is tot voordeel van die land nie. ’n Reusegeleentheid.

Ons kry te min vir ons beeste, was Michael se eenvoudige refrein. Ons pryse, het hy destyds vertel, was meer in ooreenstemming met dié van Pakistan, wat nie eens oor ’n noemenswaardige voerkraalbedryf beskik nie. Suid-Afrika se natuurliker mededingers — Australië en Amerika — het destyds tot twee keer meer vir hul beesvleis gekry as Suid-Afrika.

Met die opstel van die meesterplan vir die landbou en landbouverwerking het Michael se visie begin gestalte kry. Die kundigheid van die buro vir voedsel- en landboubeleid (BFAP) is betrek om somme te maak oor die potensiaal van ’n rooivleisuitvoerbedryf. BFAP se berekeninge het gewys indien Suid-Afrika se beesvleisuitvoer kan groei tot waar die land 20% van sy produksie uitvoer, kan ’n verstommende R8,3 miljard per jaar ekstra in die waardeketting verdien word.

Almal sal baat vind, en vir boere spesifiek kan dit ’n ekstra R15/kg per klas A2/3-karkas beteken.

Hoe mooi is dit dan dat prof. Johan Willemse, sekerlik een van Suid-Afrika se voorste rooivleiskenners, in hierdie uitgawe (bl. 26) kan skryf oor hoe ons vleisuitvoer na veral die Midde-Ooste en China nou help om die plaaslike mark vir rooivleis te stut. Met nuwe internasionale markte is pryse nie meer ekslusief aangewese op plaaslike verbruik nie. Veral noudat verbruikers erg swaarkry met brandstofpryse wat buite beheer is en stygende lewenskoste.

En dan is daar ook nog ’n toestroming van betreklik goedkoop varkvleis op die mark, wat ook van rooivleis se markaandeel wegkalwe. Nogtans staan klas A-beesvleis stewig by R62/kg, en die prys van lamsvleis is die afgelope tyd selfs bo R100/kg.

Die voerkrale is in baie opsigte die helde in hierdie mooi storie. Groeiende Suid-Afrikaanse uitvoer na die reuse- Chinese mark is juis te danke aan spesifieke beesvoerkrale wat baie werk gedoen het om aan hul kopers se vereistes te voldoen, soos Johan verduidelik. Ook nuwe markte, soos Saoedi-Arabië, Katar, die Verenigde Arabiese Emirate, Jemen, Koeweit en Jordanië, is te dankie aan die voerkrale se harde werk op veral internasionale voedselskoue. Dit maak ’n mens skoon trots om te dink ons vleisprodukte van wêreldgehalte begin uiteindelik die internasionale aansien geniet wat dit toekom.

Die sleutel tot dié sukses was die voerkrale se vermoë om met die nuwe uitvoerbestemmings te onderhandel met die versekering van naspeurbaarheidstelsels wat ’n aantal voerkrale self ontwikkel het en tans toepas. Stelsels wat goed genoeg is om internasionale klante tevrede te stel.

Nou moet hierdie deurslaggewende stelsels net verder deur die hele bedryf suurdeeg, en ’n mooi storie kan net mooier raak. Michael sou in sy noppies gewees het.