Veilings hou mark veilig
Met ’n klem op marktoegang, doeltreffendheid en veiligheid het veilings nog ’n groot rol om in die toekoms te speel.
In die algemeen gaan dit goed met die lewendehawebedryf, veral as ’n mens daarna kyk binne die konteks van die wêreldwye vraag na rooivleis. Só sê dr. Cobus Oberholster, BKB se hoofbestuurder vir lewende hawe en afslaersdienste. Hy voeg by dat ongunstige persepsies wel oor rooivleis bestaan, maar dit plaas nie ’n demper op die mark nie.
“Rooivleis word byvoorbeeld gesien as die mees ondoeltreffende voedsel as gekyk word na die hoeveelheid grondstowwe wat verbruik word per kilogram vleis geproduseer. Dan word lewende hawe ook beskou as een van die grootste waterverbruikers ter wêreld. Ten spyte hiervan is die vraag na vleis enorm.”
Oberholster verwys na BFAP se rooivleisbedryfstrategie vir 2030 wat ’n gunstige prentjie vir die binnelandse bedryf skets. Daarin word ’n groei van 20% bo die huidige genoem en R12 miljard wat rooivleis sal bydra tot Suid-Afrika se agri-BBP.
Met minder as die helfte van diere in Suid-Afrika wat deur die veilingsproses verkoop word, wat is veilings se rol vir die toekoms? “Veilings het ’n groot rol om te speel. Dit bied marktoegang vir die hele spektrum van boere. Dit is ook ’n deursigtige prysmakende meganisme wat dit veilig maak vir die koper en verkoper.”
Hy noem die rol wat veilings speel in risikobestuur omdat dit deur ’n onderliggende proses gedryf word wat onder meer gedokumenteerde bewyse en ’n keuringsproses vereis. Dit alles pas in by BKB se doelstellings vir die lewendehawebedryf, naamlik toeganklikheid, doeltreffendheid en veiligheid.
Oberholster meen wel veilings se funksies gaan in die toekoms ’n paar dimensies bykry.
“Die eerste dimensie is biosekerheid, dus sal ons moet deelneem aan naspeurbaarheid. Dan moet ons die mark toeganklik maak deur kleinboere op ’n kostedoeltreffende manier in te sluit.”
Wat veiligheid betref, sê hy BKB moet die regte infrastruktuur skep om die welstand van mens en dier te beskerm.
BKB het die daad by die woord gevoeg met die oprigting van die BKB Hoëveld-veilingsentrum in Standerton, Mpumalanga. Dié sentrum, wat met die samewerking van die Verster-familietrust gebou is, is uniek omdat vier afslaers gelyktydig op een dag veilings kan hou.
“Dit is ’n moderne sentrum en die groot voordeel daarvan is dat ons die hele bedryf dien,” sê mnr. Frik Verster, streeksbestuurder vir BKB Noord.
“Ons akkommodeer al die afslaers, selfs ons mededingers, sodat ons die hele streek ’n gelyke speelveld gee.”
Verster voeg by dat groot klem geplaas word op biosekerheid by die sentrum. “Ons het biosekerheid teen groot koste ingebring en het baie streng kontrole daaroor.”
Om doeltreffender te funksioneer, het BKB ook sy noordelike streke gekonsolideer deur BKB Van Wyk en BKB Louwid saam te smelt om BKB Noord te vorm. Die streek se sentrale kantoor is op Frankfort in die Vrystaat gesetel.
“Die administrasie van die streek word van daar gedoen. Dit maak dit makliker vir die besigheidsbestuurder om sy span bemarkers te bestuur.
“Die groot voordeel vir die boer is dat die kundige ouens weer saam met hom in die veld kom en beplan vir die bemarking van sy lewende hawe.”
BKB sal in die toekoms verdeel wees in die noordelike en suidelike streek met die Oranjerivier as skeidslyn. Dit is om ’n nóg doeltreffender diens te lewer. Vir Oberholster is hierdie ontwikkeling deel van BKB se strewe om die regte veilingsinfrastruktuur op die regte plekke in die land te hê.
“Jy kan nie diere reg hanteer en dieresiektes bekamp as jou infrastruktuur nie reg is nie,” sê hy.