Visvrektes kwel, antwoorde vaag
Inwoners van Hartenbos eis antwoorde nadat 'n groot hoeveelheid vis die afgelope naweek in die Hartenbosrivier gevrek het.
Die Mossel Bay Advertiser het voorheen oor dieselfde verskynsel berig en in September 2019 het duisende visse ook in die rivier gevrek.
Die gemeenskap vra nou vrae oor die gesondheid van die rivierstelsel en die invloed wat die rioolsuiweringsaanleg en landbouaktiwiteite hoër op in die rivier, op die groot hoeveelheid alge wat in die rivier voorkom het. Volgens inligting het die buitengewone warm weer op Vrydag, 13 November, glo daartoe gelei dat die alge in die rivier vrek, wat op hul beurt die suurstof uit die water geneem het.
Hoewel munisipale amptenare en lede van die Hartenbosrivier Forum die watergehaltetoetse op Saterdag, 14 November gedoen het en besluit het om die riviermonding vroeg Sondagoggend, 15 November oop te maak, is daar heelwat kritiek op sosiale media oor die tydsverloop voor daar tot optrede oorgegaan is. Die munisipaliteit het egter binne hul vermoë opgetree aangesien wetgewing hulle in verskeie opsigte beperk. Vissoorte soos leervisse, elwe, springers, harders, steenbras en tilapia is in groot getalle dood. Ander mariene diere soos garnale het ook gevrek.
Lede van die gemeenskap het in groot getalle by die strand opgedaag en kinders het probeer om van die visse te red voordat die sloot vanaf die rivier na die see oopgegrawe is. Haaie en dolfyne is ook in die vlak water, nadat die monding oopgemaak is, opgemerk. Die publiek word gemaan om liefs nie vir 'n tyd lank naby die Hartenbosrivier in die seewater te gaan nie.
'n 'Ou probleem'
Die Mosselbaai-munisipaliteit het Maandag, 16 November 'n kontrakteur ingespan om die dooie vis te verwyder en te begrawe. Volgens Craig Viljoen van Incident Working Group Africa het sy span die Hartenboskant van die rivier
Maandag skoongemaak en Dinsdag te midde van die reën aan die Klein-Brakrivierkant asook die seestrand gewerk.
Die verskynsel dat mondings van riviere in die Mosselbaai-distrik toegespoel word, is volgens inligting reeds sedert die 1800's aangemeld. Dit is 'n natuurlike verskynsel wat deur verskeie faktore die weerstoestande, getye, ensomeer, veroorsaak. Die mees natuurlike teenvoeter om die 'n gesonde rivierstelsel aan die gang te hou is genoegsame reën, wat oor die afgelope jare problematies in die omgewing was.
Die visvrektes vind al 'n geruime tyd plaas. In onder andere 2011 en 2016, was muggies en muskiete se teenwoordigheid ook 'n kopseer. In September 2019 is die rivier tydens die Desembervakansie gesluit weens die watergehalte.
Phillip Vermaak van die Hartenbosrivier Forum wat die suurstoftoets gedoen het, het na aanleiding van aanmerkings op sosiale media soos volg gereageer. "Daar is 'n proses in plek en sekere riglyne waaraan eers voldoen móét word, alvorens die mond oopgemaak mag word en 'n R10 000 000-boete indien dit verontagsaam word. Dit is ongelukkig realiteit dat die groen alge bloom gepaard met die hittegolf en die opgeloste suurstof tot die mate verlaag het, dat dit toksies geraak het vir die visse. Daarom het die kleiner vissies eerste gevrek, want hulle is minder in staat om water verandering te akkommodeer."
Mosselbaai-munisipaliteit het by navraag gereageer deur te sê omgewingskundiges werk nou saam met wetenskaplikes wat tans navorsing doen na die oorsaak van die visvrektes. Die onafhanklike toetse sedert Saterdag, toe die probleem die eerste keer aangemeld is, toon wel dat 'n akute suurstoftekort tot die vrektes gelei het.
Die Advertiser het ook 'n bekende natuurkenner, wat gereeld radio- en televisiebydraes lewer vir kommentaar genader, maar het teen druktyd nog nie verdere terugvoering ontvang nie.