Imigawulo emisha yoMsunduzi
Uguquko olugudluzayo njengobuholi obuphezulu bukaMasipala uMsunduzi
UMASIPALA uMsunduzi uhlomulile ezinguqukweni zakamuva ebuholini. Lokhu kuletha ukuphela kwesigaba sobuholi kuMasipala obuholwa owayeyiMeya iKhansela uThemba Njilo, kuqala isigaba esisha lapho iKhansela uMzimkhulu Thebolla eseqhulwini kulo Masipala.
Ithimba elisha leMeya uThebolla elakhiwe uSotswebhu Omkhulu uKhansela uVusi Ntshangase, uSomlomo uKhansela u-Eunice Majola noSekela Meya uKhansela uManilall Inderjit lilindeleke ukuba lithuthukise indawo ngemizamo yokuguqula uMasipala. IMeya uMzimkhulu Thebolla ubengumholi wentsha obesebenza emazingeni esifunda nawesifundazwe.
IMeya esanda kuqokwa iqale ukuzibandakanya nezombagazwe eMoiketsi High School eMatatiele. Ilandisa ngendaba yomphakathi ithi ngolunye usuku ekuseni owathola umbhalo othi, “Release Mandela”, okuwukuthi akukhululwe uMandela, owawubhalwe ngamatshe amhlophe enkundleni yezemidlalo yesikole. Ithi kwathi emini ende isikole sabe sesiphithizela amaphoyisa namasosha, lwaqala lapho utavatava lokuhlukunyezwa nokushushiswa abezokuphepha. Ngaleso sikhathi uThebolla wayenza iBanga 11 (Grade 11). Amaphoyisa afaka u-akunyakazwa oqondiswe entsheni kusuka ngelesithupha ntambama kuya kwelesithupha ekuseni zonke izinsuku. Isikhathi sika-akunyakazwa sasisho ukuthi ngezimpelasonto anesiqiniseko sokuthi bakhona azababopha ngoba kwakuba nemidlalo nezamasiko ayephela sekuhlwile. Kwakungalesi sikhathi lapho ingxenye ethile yentsha yethula khona iCongress of South African Students (COSAS). UThebolla usenesilonda ngeqhaza elabanjwa ngabanye othisha belekelela amaphoyisa ezokuphepha obandlululo ukuba ahlonze amalungu eCOSAS.
Lwaqhubeka uhambo lwesepolitiki lukaThebolla ngesikhathi esehlala e-Ashdown. Wabamba izikhundla ku-ANC Youth League naku-ANC kusukela eba ngumgcinimafa wegatsha aze abe yilungu leRegional Executive Committee.
IMeya uThebolla akasiye umafikizolo koHulumeni Bendawo. Uke waba yiKhansela kuMasipala uMsunduzi iminyaka eli-10. Ngalesi sikhathi uThebolla ubelilungu futhi engusihlalo wamakomidi njengeHuman Resources, iCommunity Services neLocal Economic Development and Public Transportation Planning wabuye waba yilungu loMkhandlu Wesifunda UMgungundlovu.
Ngaphandle kokuba sezikhundleni zezombusazwe nezoHulumeni Bendawo iMeya uThebolla ibe yingxenye yeKomidi Lezokuxhumana Nomphakathi kwaSANRAL ku-Eastern Region. UThebolla ube ngusihlalo esifundeni futhi uyaziqhayisa ngempilo yabantu ayisindisa ngokuhlongoza ukwakhiwa kwamabhuloho ezinyawo anqmula uN2 noN3.
Konke lokho okunye njengesishabasheki abekuthunywa njengomuntu ongaqeqeshiwe usekubeke eceleni ngoba manje igogodile kwezoHulumeni Bendawo. UThebolla uke wathi qu kuThabo Mbeki Leadership Institute, unezitifiketi kuLocal Government (LGSETA) nakuLocal Economic Development (LGSETA). Ubuye wenza i-Executive Leadership Development Programme e-University of Pretoria. Okusemqoka wukuthi iMeya ineqhuzu iHonours Degree kuPublic Administration igxile ezifundweni zoHulumeni Bendawo nakwezimali zoHulumeni Bendawo.
UThebolla uthi akuqhakambisayo ukwethembeka nobuqotho. Uyavuma ukuthi useakhele ‘izitha’ zezimeneja ngoba ungumuntu ozibambela mathupha. Uyachaza ukuthi ngeke agxambukele ekuphatheni kodwa uzozenza izimeneja zihlale ngamazonwane ngenxa yokuhlala eshusha ukuze aqinisekise ukuthi abantu bayasizakala.
Ngesikhathi eqokelwa kwesobumeya, uThebolla ubeyilungu leSishayamthetho KwaZulu-Natal enza umsebenzi wokulekelela umphakathi eHhovisi likaSotswebhu Omkhulu.
Amukela ukuqokwa kwakhe njengeMeya, uThebolla ubonge owayeyiMeya uMnu uThemba Njilo nethimba lakhe ngokwakha isisekelo. Wethembisile futhi ngokusebenzisa izinyanga ezimbalwa ezizayo ukuba athole izisombululo ezinkingeni ezikhungethe uMasipala. Unxuse bonke abathintekayo njesomabhizinisi namaqembu aphikisayo ukuba basize benze lo Masipala idolobha elikhethwayo. IMeya izobe isizwa yithimba labaholi abanamava.
USekela Meya uManilall Inderjit unolwazi lobuholi olubanzi kubalwa noHulumeni Bendawo, njengoba eseke waba yiKhansela kuMasipala uMsunduzi isikhathi eside. Ngesikhathi amukela umsebenzi wakhe omusha u-Inderjit ugcizelele isidingo sokusebenzisana ngokubambisana ukuze kuzuzwe ukunikezelwa kwabantu ngezinsizakalo nokulwa nenkohlakalo. Unxuse ukuba kuqedwe nya ukusetshenziswa kwezimali ngencithakalo kubuye kugcwaliswe izikhala zomsebenzi ezisemqoka.
USomlomo u-Eunice Majola ubesezikhundleni ezahlukene kubalwa nesokuba ngusihlalo wekomidi lokusimama kwentuthuko nomsebenzi wedolobha. Ngokukhethwa abe nguSomlomo uthe uzibophezele ekusebenzisaneni nazo zonke izinhlakaukuze kube ngcono uMasipala nezakhamuzi.
USotswebhu Omkhulu omusha uVusi Ntshangase ugcizelele ukuthi kusemqoka ukuba kuthandanwe ukuze kuzuzwe ukulingana. Ubuye wathi ukuqonda njengothi lomkhonto kusemqoka njengoba uMasipala uyimpahla yezakhamuzi.
Abahlali baveza ilaka labo ngeMeya
UMsunduzi News udle indlebe abahlali mayelana nokukhethwa kwemeya entsha nethimba layo. Kukhona abaveze ithemba lokuthi imeya izoxazulula izinkinga. Abanye bathi bakhetha ukulinda ukuthi iyozala nkomoni njengoba bengayazi lemeya.
UNks Sunitha Drophrha ohlala eNorthdale uthe “kunzima ukusho ukuthi singalindelani kwiMeya esanda kuqokwa ngoba asimazi ungumuntu onjani. Izinto eziyinkinga kakhulu kuledolobha ubugebengu kanye nokuntuleka kwemisebenzi. IMeya uma nje ingasiza ngezinhlelo zamakhono anjengokufundisa intsha ngezamabhizinisi ikwazi ukuvula amabhizinisi izimele, ngaleyo ndlela kungashayeka izinyoni ezimbili ngetshe elilodwa ngoba intsha ingakwazi ukuzimela kuphinde kwenhle nobugebengu.”
UMnu Zakhale Mthiyane odabuka e-Ashburton uthe,“Konakele kakhulu mfowethu, amadolobha agcolile kulo lonke leli. Yabona njengamanje kugcwele abokufika, kuyakhalwa ngabo yonke indawo.
EPitoli bekubhikishwa kukhalwa ngabokufika nemikhuba yabo. Ngakho siyacela kuMeya asisize kuleyondawo aphinde asihlanzele indolobha lethu. Ngoba sibona linganakiwe idolobha lethu.”
UNkz uJabu Mnikathi ohlala eMbali uthe, “Sisakhala ngento eyodwa njengabadayisi abanezimvume zokudayisa lapha edolobheni sicela ukwakhelwa imipheme. Sihamba sikhosela ngaphambi kwezitolo okuyinto engavumelekile kodwa sibe sinezimvume. Siyethemba ubaba uThebolla uzosisiza ngempela.”
UMnu uThemba Khumalo odabuka eSobantu uthe, “Akukho okutheni engikubona kuzoshitsha, lapha kudlalwa ipolitiki njengoba nasekuqaleni kwakuqokwe uNjilo. Ngabe nginamanga mangithi khona engikulindele okwehlukile. Asethembe uzolilungisa idolobha libe indawo ehlanzekile nentsha isebenze.”
UMnu uSihle Gcwensa ozinze e-Oribi uthe, “Lifile ukungcola idolobha lethu, ngaphezu kwalokho kugcwele amaphara. Uma ungabuka ngase rank yamakhumbi emakethe izingane zesikole zigcwala khona zidle izidakamizwa akwenziwa lutho. Singathokoza uma uMeya engangenelela kakhulu kuleyo ndawo.”
UNkz uCeleste Johns ohlala eWoodlands emveni kokugcotshwa kweMeya uthe, “Mina bengingamazi nokumazi loMeya omusha yikho ngilapha ukuzomubona. Ake ngithi nje simfisela inhlanhla, sethembe uzoshintsha isimo sedolobha ngoba asisihle neze.”
UNks uZamile Makhathini ohlala eMbali unit 3, uthe, “Mfana wami angazi ngingaqalaphi kodwa engingakusho ukuthi inzima indaba yaledolobha ngoba bekungaqali lokhu okwenzekile kuke kwenzeka phambilini ngakho silahlekelwe ithemba siwumphakathi. Naye ubaba uThobella sombona ngokuhamba kwesikhathi ukuthi usiphatheleni.
UMnu uKhiphambu Nxele ohlala e-Edendale uthe, “Angisiye umuntu wePolitiki ngizokhuluma ngengicabanga ukuthi sikubona sonke, ipolitiki lena edlalwa lapha, kwase kuqaleni kwakuqokwa uNjilo thina besimazi kumabhizinisi, sathuka kabi sesimubona kwezombusazwe. Namanje sinikwa umuntu esingamazi ukuba ezosiphathela idolobha, ake naye simunike ithuba mfana wami.”
UMnu uJack Naidoo ohlala eNorthdale uthe, “akukho okutheni engingakusho ngaphande kokuthi ngilifisela inhlanhla lethimba elisanda kungena ezicathulweni zabakhishiwe. Singathokoza uma engalungisa indaba yobugebengu esibhekene nabo nokuntuleka kwemisebenzi.”
USimphiwe Maphumulo owenza umatikula etsheni e-Ikusaselihle High school eMbali unit BB uthe, “Thina siyitsha ikakhulukazi singathokoza uma kunganezinhlelo ezakhelwe thina njengentsha ukuze sikwazi ukuthola imisebenzi, kube khona nemifundaze ezosiza laba abafuna ukuqhubeka nezifundo zabo.”