Zihlomule ngezinsiza kufunda izikole ezimbili ezizinze eMkhanyakude
BATHEMBISE ukuziphathisa okwezikhali zamantungwa izinsiza kufunda abaxhaswe ngazo yinkampani ezimele, abaphathi bezikole ezimbili zasekuHlehleni eNgwavuma, kwisifunda saseMkhanyakude.
Lezi zikole ezaqanjwa ngamagama aMakhosi asakhothama esizwe sakwaMathenjwa, ukuyiNkosi Mtshelekwane High School kanye neNkosi Lubhoko Comphrehensive School of Technology, zibe nenhlanhla yokutonyulwa kwamagama azo kweziningi, ezazikade zifake izicelo zokulekelelwa ngezinsiza njengoba kuhlasele i-Covid-19.
Lezi zikole zivakashelwe ithimba lenkampani ezimele i-Transport Education and Training Authority ebe liholwa nguNkk Maphifo Anno-Fremphong, oyisikhulu esiphezulu kule nkampani (CEO) ngolwesine olwedlule.
Lelithimba lifike lanikela kulezi zikole ngama-tablets alingene nesibalo sabafundi abanze ibanga leshumi kulonyaka.
Lama-tablets ebehambisana nemishini yokuhlola amazinga okushisa kubafundi ngaphambi kokuba bangene esikoleni, kanye nezibulali-magciwane ebezisezigujini ezingo 25lt abangamakhulu amabili (200).
Lomcimbi ububanjelwe esikoleni saseMtshelekwane,uthanyewe ngabantu abambalwa abangamalungu amakomidi lalezi izikole, umhloli wesekethe yaseManyiseni uMnuz. S Vumase kanye nothishanhloko bazo.
UNkk Anno-Fremphong uthe ziwu-57 izikole abazihlonzile ezizohlomula kuloluhlelo lwabo.
Uqhube wathi yilezi ezimbili kuphela eziqokiwe ngaphansi kwesifunda uMkhanyakude.
‘Lama-tablets ahambisana nomhlomulo we-30GB. Ngaphezu kwalokho sicele inkampani yakwa-Lenovo okuyiyo ekhanda lama-tablets ukuba iwenze ngendlela yokuthi umfundi angakwazi ukungena kwezinye izinto ngaphandle kokwenza umsebenzi wesikole kuphela.
‘Lapha kufakwe izifundo zakwamatikuletsheni zonke. Lokhu kuzokwenza ukuthi nothisha bayifake khona la imisebenzi yasemakilasini. Thina-ke kasiziqokeli amagama ezikole kodwa kuyaye kube ngabantu bakuleyo miphakathi abafaka izicelo ngokusebenzisana nomnyango wezemfundo kuleyo ndawo.
‘Sigxila kakhulu ezikoleni ezisezindaweni
Isikhulu esiphezulu senkampani ezimele i-Transport Education and Training Authority, uNkk Maphifo Anno-Fremphong sekhuluma ngosuku lomcimbi
zasemakhaya. Ngikhuluma nje kungekudala kade siseNkandla, eVuleka High School nakhona siyokwenza okufanayo. Lokhu sikwenza ngenhloso yokulekelela umnyango wezemfundo,’ kubeka uNkk Anno-Fremphong.
UMnuz. Jabulani Magwaza, onguthishanhloko waseMtshelekwane kanye noMnuz. Proters Mathenjwa ophethe eLubhoko bazakwalise ukuthokoza okukhulu. Laba baholi baveze ukuthi bazoqinisekisa ukuthi ziphephile lezi zimpahla ngaso sonke isikhathi.
‘Akekho umfundi ozongena esangweni lesikole engasifakile isifonyo. Engayiphethe i-tablet ehambisana nepeni lakhona. Lokhu sikusho ngoba sinikwe sonke lezi zinto ukuba
zisebenze esikoleni nasemakhaya. Siyacela nakubazali ukuba babambisane nathi kuqinisekiswe ukuthi abafundi kabenzi izinto ezingalungile ngalezi zimpahla.
‘Futhi benze isiqiniseko sokuthi umfundi akaphumi ekhaya singekho isifonyo ngoba ngeke akwazi ukungena ezohlanganyela ezifundweni nabanye ozakwabo. Lolu xhaso lufike esikhathini esihle lapho khona sivele siludinga kakhulu,’ basho kanje.
Usihlalo wesigungu sabazali eLubhoko High School, uMnuz. Mfan’zile Mathenjwa uthembise ukuthi nasemakhaya sizoqina isandla.
‘Empeleni sifuna ukuba izikole zethu
ziqhubeke nomlando wazo omuhle wokuthola o-100% njengoba sihlale sikwenza lokho minyaka yonke.
‘Le miphumela siyithola ngokuzabalaza kwethu singalali sibamba imihlangano nabazali bezingane sizobacela ukuba bagade futhi baqinisekise ukuthi abantwana bayafunda ngaso sonke isikhathi.
‘Nanamuhla sibhekene nenselelo yokuba siphume singena emakhaya kubazali babafundi ngoba angeke sikwazi ukubabizela emhlanganweni ezikoleni ngenxa yokuba baningi kwabo okufakazelwa yinani labafundi esinalo ezikoleni zethu. Singena emakhaya sibacele ukuba babambisane nathi ukuqinisekisa ukuthi aphathwa kahle lama-tablets,’ kuchaza uMnuz. Mathenjwa.
UMnuz. Mduduzi Mathenjwa ongusihlalo waseMtshelekwane uhambe emazwini kaMfan’zile watusa amagalelo kaMnuz. Vusi Ntshangase ongunobhala we-SATAWU esifindazweni saseMpumalanga kodwa ongowokuzalwa kule ndawo.
‘UNtshangase uneqhaza elikhulu kakhulu ezikoleni zakuleli lakwaMathenjwa. Muva nje ube exhase esinye isikole ngo-R15 000. Uyena owasikhomba indlela yokufaka izicelo ezinkampanini,’ kuphetha uMnuz Mathenjwa.
* Transport education and training authority donates tablets to two rural schools in uMkhanyakude district