Aftreevoorsiening: Boere moet hulle opsies bekyk

Vandag sê ons dankie vir die kos op ons tafel, vir die klere aan ons lyf en vir die boere wat dit vir ons moontlik maak.

Die woorde ‘boer’ en ‘aftrede’ is nie karperde nie en sal nie maklik in dieselfde sin deur ‘n boer gebruik word nie.

Daar is baie redes daarvoor, met begrip van die volgende:

• Boere is passievol oor hulle boerdery en sien hulself eenvoudig nie in ‘n fase van hulle lewe waar hulle “aftree” nie.

• Baie boere beskou hulle grond en boerdery as hulle enigste aftreevoorsiening.

• Dit is somtyds emosioneel moeilik om die leisels finaal aan die volgende geslag oor te gee.

Dit is egter ‘n geweldige risiko vir ‘n boer om sy aftrede slegs aan die voortbestaan van die plaas te koppel. Wat gebeur met die aftree-inkomste as die boerdery ondergaan?

Dit is nodig dat ’n boer ‘n kopskuif maak oor aftrede. Hy is immers ’n sakeman en moet sy boerdery as ’n onderneming sien - ook by aftrede.

Kom ons kyk na een van die vele oplossings wat oorweeg kan word, naamlik uittree-annuïteite (UA’s).

Daar is talle voordele wanneer jy tot ‘n UA bydra:

1. Jy kan ’n gedeelte van of selfs al jou bydraes van jou belasbare inkomste aftrek, onderhewig aan sekere perke.

2. Bydraes wat nie in die huidige belastingjaar as ‘n aftrekking toegelaat word nie kan na ‘n volgende belastingjaar oorgedra word.

3. Indien daar oor die termyn van die uittreeannuïteit bydraes is wat nie afgetrek kon word nie, kan dit by jou aftrede gebruik word om die belastingvrye bedrag wat jy ontvang, te vergroot.

4. In sekere omstandighede kan dit selfs jou belasbare inkomste na aftrede verminder.

5. Daar is geen belasting (inkomstebelasting of KWB) betaalbaar op die fondse wat jy binne jou uittree-annuïteit kies nie want dit word baie voordelig belas. Jy kry dus belastingvrye toegang tot bateklasse soos kontant en eiendom wat normaalweg ‘n hoë belastingblootstelling het. Rente, huurinkomste verdien, dividendinkomste en kapitaalappresiasie is dus belastingvry.

6. Jou enkelbedrag by dood of by aftrede is belastingvry tot en met R500 000.

7. Bedrae meer as R500 000 word by dood of aftrede ook teen baie gunstige belastingskale belas.

8. Geen boedelbelasting is op sekere voordele betaalbaar nie. By dood sal enige bedrae wat as lyfrente uitbetaal word vry wees van boedelbelasting.

9. Geen eksekuteursgeld is op uittreeannuïteit- voordele betaalbaar nie en begunstigdes hoef nie te wag vir ‘n boedel om afgehandel te word voordat hulle toegang tot uittree-annuïteitgelde het nie.

Al meer boere wat kapitaal voorhande het en wat vroeër bloot weer grond sou gekoop het, belê dit nou in UA’s weens die genoemde voordele en die diversifikasie wat UA’s bied.