Kookklas: Kom ons bak brood
Die jaar van die brood, het koskenners 2020 gedoop. En ons harte is bly, want vir lank was brood die stiefkind van die koswêreld. Nou kan ons weer die heerlike geure en smake van tuisgebakte brood geniet
Ons praat broodbak
FERMENTEER
Dit verwys na die proses waartydens die deeg rys en die gis (kitsgis of suurdeeg) kans kry om sy werk te doen. Dit gebeur meestal op ’n warm plek. Maar soms kan jy ook deeg stadig in die yskas laat fermenteer as jy skerper gissmake soek.
LOUWARM WATER
Gis is ’n lewende organisme en dis belangrik om dit so te hanteer. As die water of ander vloeistof waarmee jy die deeg aanmaak te warm is, sal die gis “doodgaan” en die deeg sal nie kan fermenteer nie. Vloeistof moet nooit warmer as liggaamstemperatuur wees nie. Jy kan dit toets deur jou vingerpunt in die vloeistof te steek.
HOL KLANK
’n Baie akkurate manier om te toets of brood gaar is. Klop liggies met jou kneukels op die kors van die brood. As dit hol klink, is dit gaar. ’n Dowwe, diep klank beteken die brood is nie deurgaar nie.
KITSGIS
Droë gis het dieselfde samestelling as vars gis (bakkersgis), maar dis meer gekonsentreerd en daarom gebruik jy minder. Die meeste kitsgispakkies is ook verryk met vitamien C, wat die fermentasieproses vinniger maak.
BAKKERSGIS
Dis ’n vars vorm van gis wat in ’n bruin klei-agtige blokkie verkoop word. Jy moet meer bakkersgis as kitsgis gebruik om die brood behoorlik te laat fermenteer en die rakleeftyd is korter as dié van kitsgis. Die gisgeur in die brood is sterker en die deeg fermenteer vinniger. Dis wel deesdae baie moeilik om bakkersgis kommersieel in die hande te kry.
SUURDEEG
Die eerste vorm van gis, voordat kommersiële gis ontwikkel is. Dit kan verskeie groeimediums hê – van aartappels, rosyntjies en rogmeel tot ’n doodeenvoudige mengsel van water en meel. Die gisproses duur langer, maar die kombinasie van bakterieë en natuurlike gis in die suurdeeg gee die brood sy unieke smaak – vandaar die naam – asook ’n unieke donker kors.