Pap-renaissance
Begin jou dag op ’n hoë noot met heilsame ontbytpap. Die toppunt die geposjeerde Nulaid- eier met sy sagte, goudgeel hart
Die bakkie pap emigreer in soet en sout gedaante van die ontbyttafel na waar dit as aandete en poeding geniet word. Dit het ’n verhoog geword vir verbeeldingryke skeppings, ’n vertoonplek vir modieuse bestanddele en uithangplek vir gesondheidsbewustes. Dit wys dat die alledaagse en die kreatiewe, die gesonde en die oordadige saam in ’n papbakkie kan floreer.
Aanvanklik is gereken dat die papgier wat kosprofete al ’n paar jaar verkondig, sal oorwaai sodra Instagram en Pinterest uitgekuier is aan fotogeniese bakkies pap wat gepimp, besprinkel, verfraai en gestileer is vir maksimum “likes”. Die dryfvere agter die pap-renaissance is egter so kragtig dat dit die vure onder die pappot verder stook: die gewildheid van erfenisgrane soos sorghum en spelt herleef. Dis ook die inding om graansoorte te meng vir jou pap, soos ’n kombinasie van klipgemaalde hawermout en gort, oornag geweek in tuisgemaakte amandelmelk of gekook in klappermelk.
Pap se terugkeer-sukses lê in sy karaktereienskappe: dis klasloos, nederig en bekostigbaar en jy hoef nie ’n goeie kok te wees om dit te maak nie. Pap word nie net verbind met die goedheid van ons oumas nie, maar kry ook status onder ’n nuwe generasie sjefs wat hul innoverende idees na dié nostalgiekos bring.
Nordiese cuisine het die deur oopgemaak vir die beskeie kos se nuwe gourmet-status. Kopenhagen is nie net die tuiste van die beroemde restaurant Noma nie, maar is ook waar die wêreld se eerste eetplek ten volle gewy aan pap – GRØD (Deens vir “pap”) – sy deure geopen het met die visie om te wys hoe heerlik en veelsydig die “armmanskos” kan wees. Gouelokkies sou als op die spyskaart as “net reg” bestempel:
glutenvrye hawermout met quinoa, chiasaad, grondboonbotter en bloubessie-compote vir ontbyt; of risotto-styl gortpap met sampioene, parmesaan en vars tiemie vir aandete.
Die Dene weet hoe om vreugde te put uit eenvoudige dinge soos om ’n bakkie warm pap in jou hande te koester. Met organiese hawermoutpap met karamel-appels, bedruip met tuisgemaakte karamelstroop en geroosterde amandels oorgesprinkel, ervaar jy hygge (hoe-gha), die Nordiese term vir die intense gevoel van behaaglikheid en gemak wat huislike dinge jou gee. Al wat jy hoef te doen om jou bakkie hawermout- of slappap in ’n hygge- ervaring te omskep is om dit te geur met tipiese Nordiese speserye, byvoorbeeld deur kardemom, kaneel en gemmer in te span saam met appel en rosyne en dit te versoet met esdoringstroop of rou heuning.
Haute pap is egter nie net soet nie, soos die Britse pappionier sjef Heston Blumenthal bewys het met sy ikoniese “snail porridge” (pap met paddaboudjies en gerookte beet). Ons Suid-Afrikaners met ons liefde vir mieliepap sal maklik die wêreld kan oortuig om pap vir aandete te geniet: mieliepap gemaak van klipgemaalde geel mieliemeel, gepimp met sorghumkorrels vir tekstuur, papierdun repies klam biltong vir ’n sout noot, ’n saggekookte eier van ’n plaashennetjie wat op die werf skrop vir kleur, pampoenpitte vir krakerigheid en kruieolie vir aroma. En daarby ’n bakkie tuisgemaakte tamatiesmoor, as herinnering dat pap en sy smaakmakers nog nooit úit die mode was nie.
Soet en sout is nou al gedoen, so wat van suur? Met fermentasie wat nou hoogmode is, is ons erfenispap ting – ’n suurpap van growwe sorghum – nog ’n manier om byderwets en ’n pap-patriot te wees.
(bl. 31) Troos op sy beste. Die resep kom uit my jongste kookboek, Dit proe soos huis (Human & Rousseau, R365). genoeg vir 6
350 ml water
1 ml sout
400 ml growwe mieliemeel
600 ml melk
1 vanieljepeul, oopgesny, of 10 ml vanieljegeursel
2 kaneelstokke
200 g (250 ml) suiker
Bring water en sout tot kookpunt in middelslagkastrol. Gooi mieliemeel in middel van die water en meng vinnig deur met ’n vurk – moenie bekommerd wees oor klonte nie. Maak pot onmiddellik toe met ’n deksel. Die water moet byna heeltemal wegkook. Gebruik ’n vurk en roer weer deur tot growwe krummels vorm. Skakel hitte af en maak pot toe. Laat die pap 15 minute stoom. Terwyl pap stoom Plaas melk, vanielje, kaneel en suiker in middelslagpot en bring tot kookpunt. Roer deur en haal van hitte af. Sit pap voor met warm melk.
Spek-en-eier-ontbytpap
Die lekkerste wat jy sal eet! genoeg vir 6
olyfolie vir braai
250 g strepiespek
750 ml melk
100 g (110 ml) botter
250 ml fyn polenta
100 g (250 ml) parmesaankaas, gerasper
sout en varsgemaalde swartpeper
180 g dun groenbone, punte afgesny
45 ml wit asyn
6 groot Nulaid- eiers
Verhit 45 ml olyfolie tot warm in groot pan en braai spek tot goudbruin en bros. Hou eenkant warm. Plaas melk en botter in middelslagpot en bring oor matige hitte tot kookpunt. Voeg polenta geleidelik by en hou aan klits tot dik. Hou aan roer oor hitte vir nog sowat 5 minute of tot gaar. Meng parmesaan by tot gesmelt. Geur goed met sout en peper. Verhit nog ’n bietjie olyfolie in ’n braaipan en roerbraai groenbone tot sag en gaar, sowat 3-5 minute. Geur goed met sout en peper. Bring 3 cm diep water tot kookpunt in ’n skoon pot en gooi asyn by. Breek eiers een vir een in water en posjeer vir 3-5 minute of langer soos verkies. Skep gaar pap in dienbak, met warm bone en spek bo-op. Plaas gaar eiers bo-op en sit voor.
(bl. 37) Die koek se tekstuur is korrelrig en bros. Hou dit eenvoudig met net ’n strooisel versiersuiker en ’n skep aangesuurde room (crème fraîche) aan die kant. genoeg vir een koek
saad van 3 kardemompeule
1 x 100 g-sakkie pistasieneute
1 x 100 g-sakkie fyn amandels
170 g semolinameel
10 ml bakpoeier
300 g (330 ml) sagte botter
330 g (410 ml) strooisuiker
4 eiers
sap en gerasperde skil van 1 suurlemoen
30 ml rooswater
5 ml vanieljegeursel
Verhit oond tot 160 °C. Spuit ’n patroonpan met volume van 2 liter goed met kleefwerende kossproei. Plaas kardemomsaad, neute, semolina en bakpoeier in voedselverwerker. Pols by hoë spoed tot neute fyn en alles goed gemeng is. Klits botter en suiker by hoë spoed in bak van elektriese menger tot lig en romerig. Voeg eiers een vir een by terwyl jy klits. Voeg res van bestanddele by en meng goed. Voeg droë mengsel by en meng tot gladde beslag. Skep mengsel in patroonpan en maak pan toe met foelie. Bak vir 35 minute. Haal foelie af en bak nog 5 minute of tot ’n toetspen skoon uitkom. Laat effens afkoel en keer uit. Laat heeltemal afkoel. Sit voor met versiersuiker en aangesuurde room.