Die dag toe ’n droom gesterf het

Hennah Larkins het net 10 minute van haar biologiese ma gevra om ná al die jare van wonder en soek die ware prentjie te kry van die vrou wat haar in die lewe gebring het. Toe kom die ongenaakbare antwoord . . .

Virmy was sy naamloos, hoewel haar doopname in die register van haar kerk aangeteken is. Sy het ook nie ’n titel nie, hoewel biologiese prosesse haar vir die eretitel ‘Ma’ sou kon laat kwalifiseer. Benewens die gefabriseerde prentjie in my verbeelding, het sy nie eens ’n fisieke voorkoms of gelaatstrekke gehad nie. Sy was gesigloos. Tog bestaan sy reeds dekades as ’n mens van vlees en bloed, nie net in my gedagtes nie, maar in ’n gemeenskap waar sy as ’n bekende en gewaardeerde lid geag word.

Dit was nooit vir my ’n probleem om as ‘aangenome kind’ geklassifiseer te wees nie – trouens, dit was my eretitel, want die twee mense vir wie my bestaan hul lewe was, het my spesiaal laat voel. Ná die dood van hierdie liewe mense, vir wie ’n eie kindjie nooit beskore was nie, maar wat met waardigheid en gesag die naam Ma en Pa werd was, het die prentjie in my gedagtes die begeerte laat ontstaan om ’n mens van vlees en bloed, my vlees en bloed, te leer ken – al was dit slegs om die vrou in wie ek nege maande gegroei het, te sien.

Die soektog was uitmergelend, maar suksesvol – sy het skielik ’n naam gehad, en ’n woonplek baie ver van my tuiste af. Dit het nie saak gemaak nie, want die telefoon en briewe sou die band kon smee waarna ek so gesmag het. Sy was baie geskok dat iemand van haar buite-egtelike baba geweet het, maar het ingestem dat ek vir haar kon skryf. Twee briewe van haar. Saaklik. Gereserveerd. Slegs die allernodigste inligting. Sy het nooit getrou nie. Geen ander kinders gehad nie. Niemand behalwe sy en haar ouers, wat lank reeds oorlede is, het van my bestaan geweet nie. Van my kant af die belofte dat ek haar goed bewaarde geheim vertroulik sal hanteer. Twee telefoongesprekke het gevolg. Goed gemoduleerd. Afgerond maar sonder warmte. En veral sonder die een brokkie inligting waarna my hele wese gesmag het: ‘Ek het nooit opgehou om aan jou te dink en te wonder waar jy is en of jy gelukkig is nie.’ Die teendeel: ‘Daar het soveel gras oor gegroei, ek het al vergeet dat dit ooit gebeur het.’

Die lewe het voortgegaan – twaalf jaar sedert die blye dag toe haar bestaan vir my bevestig is. Nog een of twee telefoonoproepe (altyd van my kant af) het gevolg, miskien in die hoop om ’n titseltjie warmte in haar stem te beleef. Tevergeefs. Die gesprekke was klinies, koud: presies soos die mediese milieu waarin sy die grootste deel van haar lewe gearbei het, in diens van haar naaste!

Met die aanbreek van elke nuwe jaar was die eerste inskrywing onder my nuwejaarsvoornemens: skep geleentheid vir ’n besoek aan haar tuisdorp. Sy sou mos bly wees om haar eie vlees en bloed te sien! Maar die jare het gekom en gegaan. Die wete dat sy bejaard is en dat die tyd verbytik, het my laat wroeg. Moes ek die kans waag om sommer die reis aan te pak, my persoonlike pelgrimsreis wat gestalte aan die prentjie in my kop moet gee? Deel van my wroeging was die afstand wat ek vrou alleen sou moes aflê. Die koste. Verblyf.

En toe skielik het die geleentheid hom voorgedoen. Ek sou tot op ’n punt saam met ’n vriendin kon ry,’n motor huur en die reis na die kusdorpie kon aflê. Ek het die nodige huiswerk gedoen: sy was nog gesond, op en wakker . . .

Alles het skielik vir die eerste keer in plek geval. Ek sou die mens wat aan my die lewe geskenk het van aangesig tot aangesig sien. My enigste kommer was die moontlikheid dat sy nie tuis sou wees nie, weg vir die langnaweek. Ook die kommer dat sy ’n bejaarde is vir wie die oomblik dalk te oorweldigend sou wees. Ek sou haar moes voorberei. Met versigtige opgewondenheid het ek haar geskakel. Gevra of dit geleë is om te praat. Verduidelik dat ek vir die eerste keer, die enigste keer en die laaste keer die geleentheid het om haar te besoek en dat ek haar net graag vir tien minute wou sien. Dat ek nie oor die verlede wil praat nie, maar net die prentjie in my kop gestalte wil gee . . .

Hoe lank duur dit vir ’n mens om te sterf? Binne hoeveel minute sterf ’n droom? Op hierdie oomblik het alles in my gesterf. Sy ook. Want sy was net ’n droom,’n visioen wat nooit die eretitel ‘Ma’ sal dra nie. Sy is van my af weggeneem. Nie deur die Dood nie. Dit sou genadiger wees. Deur haarself. Deur die ongenaakbare woordjie ‘Nee’.

Soms is die lewe wreder as die dood.