’N PRENTJIE = 1000 WOORDE
Hoe sit jy die emosie terug in teksboodskappe? Laat emoji die praatwerk doen! Só raak jy byvoorbeeld makliker geholpe as jy aanlyn ’n romantiese maat soek. Weet egter ook die gebruik daarvan het mense al met die gereg laat bots
Hoe sal ons Covid-19 as ’n prentjie uitbeeld? Wel, daar is die , , en . As jy dink ons praat nou in tale, het jy sekerlik die afgelope twee dekades in die Amasone-reënwoud geskuil. Strokiesprent agtige gesiggies ... flamenco-dansers . . . hande wat goedkeurend klap . . . Dis vandag alles deel van jou (digitale) sosiale lewe. Die see van emoji wat op net mooi alle digitale platforms voorkom, is die perfekte leestekens om jou vreugde, hartseer en skaterlag in
’n teksboodskap uit te druk. “Hoe gaan dit?” is nie meer ’n volledige sin sonder ’n ronde gesiggie met ’n wye glimlag nie.
Onder die meer as 3 000 beskikbare emoji is daar egter nie een wat aandui hoe die coronavirus met ons koppe gesmokkel het nie. Maar voilà! In 2021 verskyn op ons sleutelborde. Die gesiggie met spiraaloë is pas goedgekeur deur die Unicode Consortium, die organisasie sonder winsoogmerk wat nuwe emoji goedkeur en standaardiseer. Dit kan enigiets van o jitte, sjoe, hete, jislaaik, maggies, magtie, ek kan dit nie glo nie uitbeeld. Of: babelas, gerook, presies soos ons in 2020 gevoel het! (As dié emoji reeds lankal tot jou beskikking is: Sommige platforms beeld die “x-oë”-emoji geruime tyd met spiraaloë uit en die nuwe toevoeging sal dié konflik oplos.)
Emoji. Jy kan ’n koerantartikel daarin skryf (soos iemand in die
Wall Street Journal gedoen het). Of klassieke werke soos Peter Pan en Alice in Wonderland daarin vertaal (soos ook reeds gedoen is). Die Egiptenare sal hulle dalk slap lag vir die eenvoud van dié karikatuuragtige tekeninge. Maar dis baie vinniger as hul hiërogliewe, wat dikwels tydrowend in rots uitgekerf moes word.
Judith Griessel
Internasionale presedente belig vir ons howe die pad vorentoe
DIE SIELKUNDE DAARAGTER
Emoji help ons om tussen die lyne te lees en verryk dus kommunikasie. Dit staan vir veelseggende knikke, die ironiese rol van oë en ’n tong stewig in die kies. Dinge wat nie altyd maklik in teks oorgedra word nie. Sowat 72% van jong volwassenes druk emosie makliker met behulp van emoji eerder as net in woorde uit, volgens Vyvyan Evans, Britse linguis en skrywer van The Emoji Code. “Wat ons sê, is dikwels nie wat ons bedoel nie, dus letterlik met ons woorde oordra nie.”
Dit is die vinnigste groeiende “taal” in die geskiedenis en word deur 92% van die aanlyn bevolking gebruik, volgens digitalinformationworld.com. Die webtuiste Emojipedia word ’n allemintige 33 miljoen keer per maand besoek. Dit bevat onder meer ’n argief wat die visuele evolusie van elke karakter volg. Oxford Dictionaries het in 2015 die gesig met vreugdetrane as “woord van die jaar” aangewys. Nie sleg nie vir ’n foefie wat in die 1990’s afgeskop het om Japannese tieners se aandag te trek. (Die woord “emoji” is van Japannees afgelei en beteken rofweg “prentjie” en “karakter”. Die ooreenkoms met die woord “emosie” is toevallig.)
Nou lewe ons egter in ’n multikulturele samelewing en die interpretasie van ’n emoji kan van mens tot mens en kultuur tot kultuur verskil. Een emoji kan letterlik “’n duisend woorde” verteenwoordig. Dit kan jou in ’n groot verleentheid plaas, selfs die polisie op jou spoor sit. Na gelang van jou eie subjektiewe opvatting kan sommige emoji geïnterpreteer word as rassisties, beledigend, kultureel onsensitief en homofobies. Só is
“duim op” ’n teken van goedkeuring in Westerse kulture, maar obseen in Griekeland en die Midde-Ooste. In
Brasilië is die “oukei”-handgebaar (duim en wysvinger bymekaar om ’n
“o” te vorm) die ekwivalent van jou middelvinger wys. “Klappende hande” dui op lof en gelukwensing in die Weste; in China is dit ’n simbool vir liefde maak.
Boonop is emoji nie heeltemal universeel nie. Die Unicode Consortium verskaf ’n algemene stel “kodepunte” – soos ’n geraamte
– vir elke emoji. Maar die verskeie maatskappye wat emoji-sleutelborde aan hul gebruikers voorsien, trek na goeddunke “klere” vir die geraamte aan. Baie van die groter verskaffers sit die laaste paar jaar koppe bymekaar, maar daar is steeds verskille. ’n Mielie wat na regs kantel en nie links nie, ’n roeiboot wat deur onstuimige pleks van kalm water vaar. Só was Facebook se ontwerp van die handwapen-emoji eers ’n taamlik realistiese rewolwer. Dis in 2018 verander om soos ’n neongroen waterpistool te lyk. Apple het sy ewe realistiese pistool-emoji reeds in 2016 met een uit die speelgoedkas vervang.
TJOEKIE TOE!
’n Emoji is ’n spelerige, prettige toevoeging tot ’n informele boodskap, nè? Maar sal jy dit so vinnig by ’n teksboodskap voeg as jy weet dit kan as ’n dreigement beskou word? Of ’n kontrak bindend maak wat jy nooit eens formeel onderteken het nie? Glo dit of nie, daar is ’n groeiende aantal regsake wêreldwyd – Brittanje, Nieu-Seeland en Frankryk ingesluit – waar howe emoji as getuienis moes interpreteer.
’n Paar jaar gelede voer die polisie ’n klopjag uit op die huis van ’n tienerseun in Brooklyn, New York. Sy misdryf: Hy het ’n reeks emoji op Facebook geplaas – juis toe gemoedere hoog loop nadat twee polisiemanne doodgemaak is. Die emoji, ’n polisieman en drie
(toe nog realistiese) handwapens, was
genoeg om hom in die tjoekie te laat beland op aanklag dat hy ’n “terreurdreigement” gemaak het. Sy borgtog was ’n allemintige $150 000 (sowat
R2,3 miljoen), maar ’n jurie het later besluit om hom nie te vervolg nie.
’n Israeliese paartjie weer is in
2017 deur die hof beveel om ’n woonsteleienaar skadevergoeding te betaal. Tydens onderhandelinge oor die huur van ’n woonstel stuur hulle vir hom emoji van ’n bottel sjampanje, ’n eekhoring en ’n dansende vrou. Die eienaar besluit hulle stel duidelik belang en haal dit van die mark af. Laaste sien van die blikkantien. Die hof het later bevind die emoji stuur die boodskap van
“optimisme” en suggereer hulle het ter kwader trou opgetree.
Die emoji waaroor die meeste hofsake gemaak word, is die gewone ou “smiley”, gevolg deur die “knipogende” en “hartseer” gesiggie.
Die redes wissel van kindertoesig en teistering by die werk tot moord. “Dis nog betreklik nuut in die SuidAfrikaanse reg, maar daar is baie internasionale presedente wat vir ons howe die pad vorentoe belig,” skryf Judith Griessel van Griessel Consulting in The South African Labour Guide (labourguide.co.za).
Sonder enige bemarking, aktivisme en wetgewing, sonder trompetgeskal, het die nuwe “taal” stilletjies ons alledaagse lewe ingesluip. Omhels dit maar as jy in die toekoms aanlyn doeltreffend wil kommunikeer en ’n emosionele respons wil ontlok. Mense wat emoji in aanlyn boodskappe gebruik, is meer suksesvol om ’n huweliksmaat te vind, volgens peilings op afspraakwebtuistes soos match.com. Hul lus hang ook meer uit om voor die kansel te staan!
Wat ons sê, is dikwels nie wat ons letterlik oordra nie