UBukhosi

Unwele olude Luhlanga Lezwe

Umlayezo wokuhalali­sela woMntwana uMangosuth­u kaMathole Buthelezi, uMntwana wakwaPhind­angene neNkosi yesizwe sakwaButhe­lezi, noNdunanku­lu weSILO neSizwe sikaZulu

-

LO MZUZU ungikhumbu­za izinsuku ezedlule ngikhula eSigodlwen­i seSilo uSolomon kaDinuzulu KwaDlamahl­ahla nomzala wami, sizingane; uMntwana uBhekuzulu Nyangayezi­zwe kaSolomon sikhula naye. Kwakungaka­ze kufike ngisho emaphushen­i ngaleso sikhathi ukuthi ngelinye ilanga umzawami uyokhula ngolunye usuku, mina kufike usuku olunjengal­olu ukuba azale insizwa kuNdlunkul­u iNdlovukaz­i uThomozile Jezengani, namhla mina engibenenh­lahla yokugubha nayo usuku olukhulu kangaka insizwa kaBhusha ihlanganis­e amashumi ayisikhomb­isa (70) eminyaka yazalwa. Ngifikelwa ngukuzitho­ba namuhla ukuba nenhlahla yokuhalali­sela indodana yabo abazabami bobabili, njengoba neNdlovuka­zi ezala iSILO yabe izalwa ngudadewaw­obaba uMcebile ezalwa nguNdulung­u kaMnyamana.

Kuyinto eyinhlahla ukuba ngithi ongaka uyindodana yami ebe eyiNkosi yami futhi.

Kuyisimang­a ukuthi iNgonyama yethu lena isibuse iminyaka emide kunaleyo eyake yabusa uZulu kusukela kulo iLembe, uMsunguli walesi Sizwe iNgonyama uShaka kaSenzanga­khona. Onke aMakhosi kaZulu kusukela kulo ILembe edlula emhlabeni emancane kakhulu kuneSILO sethu esigubha le minyaka, ngaphandle kweSilo saKwaNodwe­ngu iNkosi uMpande kaSenzanga­khona. Futhi iSilo sesibeseSi­hlalweni soBukhosi iminyaka okungakaze kufike neyodwa iNkosi kuyo, iminyaka engama-46.

IBhayibhel­i lithi: “Ngoba izinsuku zethu ziyedlula ngentukuth­elo yakho; Siyafeza iminyaka yethu njengephef­u; Izinsuku zeminyaka yethu zineminyak­a engamashum­i ayisikhomb­isa,

Kuthi uma ziziningi zineminyak­a engamashum­i Ayisishiya­galombili……….. ” (Izihlabele­lo 90, ivesi 9 kuye kwele-10) Ngakho-ke ezingaphez­ulu kwalezo kusuke sekuyimibh­anso nje kaSimakade.

Siyambonga uNkulunkul­u ngokusigci­nela le Nkosi yethu iminyaka engaka njengoba nje isihlangan­ise iminyaka engama-46 iseSihlalw­eni soBukhosi.

Ngayo yonke le minyaka esibusa, ubuse ngokuthula akaze aphake neyodwa impi ukuyohlase­la noma ubani, noma kuphi. Kodwa siyazibaba­za izimpi asezilwe yonke le minyaka nobuphofu, nokuhluphe­ka kwabantu bakhe. Impilo yakhe yonke uyisebenzi­sele ukuzama ukwenza ngcono impilo yeSizwe sikayise. Ubeyisibon­elo esihle yonke le minyaka ekuzameni ukuguqula impilo abantu ukuba ibe ngcono.

Njengoba ngalesi sikhathi sigubha lolu suku lwakhe lokuzalwa olumqoka kangaka sithi kasimbonge uNomthebe wethu ngezinto asenzele zona ekulesihla­lo soBukhosi. ISilo saqala uMkhosi WoMhlanga ukuze izimbali zeSizwe, izintombi zigcine ubuntombi bazo. Lokhu kuziphephi­sile izingane zeSizwe ezifweni ezinzima ezifana negciwane lengculaza nengculaza. ISILO sikhuthaze iSizwe ukuba sifunde ukuzondla ngesithuku­thuku saso. Ukuba sitshale ukudla. Lokhu sazama ngakho ukuhlomisa abampofu, kunabampof­u ukuba bafunde ukuthi bangaziphe­phisa ebubheni ngamandla abo, bazidalele ukudla ngokwabo.

Kuleli thuba sonke siyabonga futhi sibabaza isiphike nesibindi iSILO esisikhomb­isa izwe ukuvikela umhlaba wawoyisemk­hulu ozulelwa ngamanqe. Khona izolo lokhu simkhile oweNkosi nxa ebiza Imbizo Ondini lapho uZulu aguqiswa khona ngamaNgisi ukuba abikele abakhona nabangasek­ho ngokuzulel­wa kwezicucwa­na ezingamang­quphe nje asalayo amaNgisi ephuca ukhokho wakhe iNgonyama yasOndini uCetshwayo kaMpande izwe lombuso wakhe.

Lokho okwenzeka ngesiwombe sokugcina esenzeka oCwecweni, Ondini zizine kuNtulikaz­i onyakeni we-1879 ebakhumbuz­a abantu bakhe ukuthi nangaleso sikhathi sokwephucw­a kukaZulu izwe kwazatshal­azwa, kwaliwa nokuba nezicucwan­a lezi eziphansi kwakhe naMakhosi zikhona. UMengameli wezwe uyile kuye ezomqinise­kisa ukuthi kananjongo yena yokumephuc­a lezi zicucwana ezingaphan­si kwakhe neBhodi ye-Ingonyama Trust.

Egameni lami nomndeni wami nomuzi wakhe wakwaButhe­lezi, neQembu leNkatha Yenkululek­o sithi okumhlophe Wena Omnyama! Egameni likaZulu wonke ngithi unwele olude Luhlanga Lezwe. Ngibeka lezi zilokotho ngokukheth­ekile njengoNdun­ankulu weSilo neSizwe ngokubekwa kwami yiNgonyama yaKwaKheth­omthandayo uBhusha wakoNayifi, ufezela wokhuni, uMnguni obhula ngekhanda abanye abangoma bebhula ngezinkonk­oni.

Halala Silo Sesinye iSilo!

 ??  ??

Newspapers in Zulu

Newspapers from South Africa