NOSTALGIE OOR NORVALSPONT
Die artikel oor Norvalspont in die Lente 2017-uitgawe van
Platteland – en spesifiek die foto op bl. 51 van die twee brûe oor die Oranjerivier – het my ver laat terugdink. My pa het van 1961 tot 1973 die pompstasie en suiweringswerke beman wat water aan die stoomtreine en die dorpie voorsien het. Op die foto is die sinkdak van die pomphuis duidelik sigbaar.
Die pomphuis het vier Ruston & Hornsby-dieselpompe gehuisves én daar was ’n diep put wat afgesak het tot gelyk met die rivierbedding waarin jy kon afklim om die werking van die suiers te bekyk. Die pomphuis was my pa se trots en die binnekant en vloere was silwerskoon.
Die Engelse fort net agter die pomphuis was ’n gewilde speelplek vir ons kinders en my pa se groentetuin en vrugtebome het voorsien in die noodsaaklikste behoeftes.
Wanneer die rivier in vloed was – voor die Gariepdam gebou is – was dit altyd ’n skouspel om die massa water te aanskou wat verby stroom.
In daardie jare was Norvalspont ’n hegte, woelige boerderygemeenskap met ’n tweeklaskamerlaerskool onder aanvoering van mnr. Connie Stander, ’n sinkpolisiekantoortjie (met sers. Frank Lotter), ’n bedrywige goedereloods vir aansluiting met die padvervoerdiens, ’n stasiemeester (hy was die baas van die dorp), algemene handelaar (mev. Lotter), die hotel (oom Eben van der Walt) en ’n poskantoor (Shorty Cornelius).
Die konsentrasiekamp by Norvalspont was ’n groot kamp en ek het self op wandelings in die veld allerlei potskerwe opgetel wat kennelik van die kamp afkomstig was. Een van die interessante feite is dat die joernalis, digter en skrywer C.M van den Heever in die kamp gebore is.