PLASTIEK DIE RARE WAARHEID
Wonder jy soms wat régtig gebeur met die plastiekverpakking wat jy so getrou “herwin”? En is jy ewe verward oor watter plastiek herwin kan word en watter nie? het ’n afvalsorteersentrum en ’n plastiekherwinningsfabriek in die Kaap besoek – en die skille h
ank, lank gelede – in Februarie vanjaar! – het Platteland
begin beplan aan ’n “goeienuus”-storie oor ’n pandemie van ’n ander kleur: Suid-afrika se enorme plastiekbesoedelingsprobleem.
Ons is veral aangevuur deur die nuwe “SA Plastics Pact” wat op 30 Januarie bekend gestel is. Die doel van dié unieke samewerkingsprojek waarby die regering, besighede, plaaslike owerhede, nieregeringsorganisasies én die publiek betrokke is, is immers om fundamentele veranderinge teweeg te bring in die manier waarop ons plastiekprodukte ontwerp, vervaardig, gebruik, hergebruik, weggooi en herverwerk. (Lees meer oor die ooreenkoms op bl. 95.)
“Ons moet ’n wêreld skep waar plastiek as waardevol beskou word – en nooit as afval nie,” sê Lorren de Kock wat die Wêreldnatuurfonds (WWF) se sirkulêreplastiekprojek bestuur. “Ons moet wegbeweeg van ’n lineêre plastiek-ekonomie – waar plastiek gemaak, gebruik en weggegooi word
– na ’n sirkulêre stelsel wat waarde heg aan materiale en dit bewaar sodat dit ná gebruik kan ‘terugkeer’ na die ekonomie om waarde toe te voeg en inkomstegeleenthede te skep.”
Een van die eerste groot projekte onder die vaandel van die pakt is ’n broodnodige nuwe on-pack recycling label-stelsel (OPRL) wat die aanwysings oor hoe die verpakking van alle produkte herwin moet word, vereenvoudig en standaardiseer. Uiteindelik sal die etikette van alle ondertekenaars dieselfde lyk. Dié nuwe aanwysings pryk reeds op talle produkte en sal oor die volgende jaar of wat op nog duisende ander verskyn. hergebruikmodelle oorweeg en nie net aanneem die verpakkingsmateriaal wat hulle wegsmyt, kan herwin word nie.”
Navorsing toon die meeste Suidafrikaners het nie ’n benul hoe hulle van verpakkingsmateriaal ontslae moet raak nie. Dit is waarom hope herwinbare materiaal besmet word en outomaties na opvullingsterreine gestuur word of, nóg erger, in die natuur beland.
Materiaal-identifikasiekodes (MIC’S) – die fênsie naam vir daardie pyltjiedriehoeke met die syfers 1 tot 7 wat jy waarskynlik al op verpakkings gewaar het – is belangrik vir rolspelers in die herwinningsbedryf, soos afvalversamelaars (waste pickers), plastiekverwerkingsfabrieke en afvalsorteerders, maar ongelukkig dink die meeste verbruikers álle verpakkingsmateriaal waarop dié driehoeke verskyn, beteken die materiaal is herwinbaar, wat glad nie die geval is nie!
Hoewel dit tegnies moontlik is om alle polimere te herwin, is daar ’n paar faktore wat die plaaslike herwinning daarvan in die wiele ry: ’n gebrek aan infrastruktuur, marktoestande, beperkte toerusting of geld, en oorontwerpte produkte wat nét na ’n stortingssterrein kan gaan.