“Eskolako lana nire bizitza izan da”
Gure ikastetxeak oraindik Atakondoa izena ez zuenean jada bertan zegoen lanean Blanca Ilundain irakaslea. Oroitzapenez beteta daude bere kontakizunak.
IRURTZUN – Blanca Ilundain Etxeberria (Asterain, 1957) Atakondoa ikastetxeko zutabeetako bat izan da hiru hamarkada eta erdiz. Elkarrizketa batean nekez laburbil daiteke bokazio handiko irakasle honen ibilbide joria.
Zenbat urte eman dituzu Atakondoan?
–Oraindik izen hori ez zuenean hasi nintzen, 1980an. Geroago, 1992an, Donezteben eman zidaten behin betiko plaza. Urtebeteko semea izan arren, egunero egin nuen joan-etorria. Hiru ikasturte geroago itzuli nintzen Irurtzuna, 2017an jubilatu arte.
Aurreneko klasea gogoratzen duzu?
–Oraintxe bertan esango nizkizueke izen guztiak! Gogoan dut lehenengo egunaren ondoren Asierren amak zera aipatu zidala: “Nik esan diot: Andereño berria oso jatorra eta gaztea da, irakurtzen eta idazten ederki erakutsiko dizue, eta dena euskaraz.” Eta mutilak erantzun: “Ba gaur ez digu ezer irakatsi, ez du inork ikasi ez irakurtzen ez idazten, eta euskaraz ez dakitenak berdin daude!”
Nolakoa zen garai hartako giroa eskolan?
–Ia irakasle guztiak erdaldunak ziren, eta euskararekiko interes txikia zegoen. D ereduan, haur eskolako bi geletan euskaraz egiten zen, baina Lh-ko 1. eta 2. mailetan (ez zegoen besterik) irakurketa eta idazketa prozesuak gaztelaniaz egiten ziren, eta euskaraz gainerakoa. Lau gazte ginen: Mari Jose Galar, Margari Yubero zena, Nekane Estanga eta neu. Dena euskaraz irakastea erabaki genuen, soilik gurasoei jakinarazita. Handik aurrera, urtero irakasle euskaldun bat gehiago behar izaten zen, eta metodologia aurrerakoi bat eta hezkuntza proiektuak sortzen joan ginen. Bertako irakasleak alfabetatu ahala, D eredua sendotzen joan zen.
Bazenuten euskarazko materialik?
–Oso testu-liburu eskasak zeuden. Ipuinak, jokoak eta abestiak biltzen genituen, “autoformakuntzan”. Haur Hezkuntzan eta Lh-ko 1. eta 2. mailetan, fitxak erabiltzen genituen, etxean eskuz egindakoak. Gazteak ginen eta eskolarako bizi ginen. Ikasleek jardunaldi osoa ematen zuten beren andereñorekin, eta elkar maite genuen, benetan! Txango asko egiten genituen herrian bertan, eta urtean behin edo, gurasoek autoz eramaten gintuzten herritik kanpo. Kanpaldiak ere antolatzen genituen, antzerkiak sortu eta antzeztu...
Zuzendari ere izan zinen. Nolakoa izan zen esperientzia hura?
–2009an, zuzendaritza-taldeak dimititu egin zuen eta Delegazioak zuzendari seinalatu ninduen. Beste hiru lankiderekin batera, erantzukizunez hartu nuen kargua, sorpresa handia izan bazen ere, baina klaustroak eta eskola komunitateak asko lagundu zidaten.
Gaurko Atakondoa oso desberdina da?
–Gizartearekin batera aldatu da. Irakasle eta gurasoekin lortu genuen elkartasunak gaur arte iraun du. Eskolako bi lerroetan, lankide-talde sendoari, guraso konprometituei eta ikasle jaioei esker, kalitatezko hezkuntza ematen saiatu gara beti. Nola oroitzen duzu eskolak egin zizun agurra?
–Ahaztezina. Eskaini zidatena inork imajina dezakeen hunkigarriena eta beteena izan zen. Gaur ere eskerrak ematen dizkiet irakasle, ikasle, adiskide eta gurasoei, oso maitatua eta onartua sentitu nintzelako. Jakina, niri leporatu zizkidaten lorpenak eta onurak ez nituen nik bakarrik lortu. Eskolak eman didana, nik berari emandakoa baino askoz handiagoa da. Nire bizitza izan da. ●
Atakondoa denborarekin aldatu da, baina irakasle eta gurasoen artean lortu genuen elkartasunak gaur egun arte iraun du