“Zortzi bertsolari handi iritsi dira finalera, zoratzeko saioa eskainiko dute non eta Iruñean, Nafarroan”
IRUÑEA Elkarrizketa Argazkia
– Txapela jartzearen ardura daukazu aurten. Ardura polita… Nola bizitzen ari zara une hau, alde horretatik?
–Gozamen bat izaten ari da. Jende asko poztu dela konturatu naiz eta hala adierazi dit, eta poz horren guztiaren ordezkaritza nire gain joango da. Ohore bat da. Ardura txapela irabazi behar duenak dauka, ni lasai noa.
Onarpenetik ere badauka, ez? Orain arte bertsogintzan egin duzun ekarpenaren onarpena, hain zuzen ere.
–Bai. Egindakoa gustora egin izan dut, nire mundua da bertso mundua, eta ez naiz jabetu ezer bereziki garrantzitsurik egin dutenik, orain esan zaidan arte. Azken batean, gustoko lekuan aldaparik ez. Besterik zer behar nuen? Zoriontsu izateko, nahikoa.
Larunbatean Bilbon ikusi zintugun. Azken finalaurrekoa izanda, nabarmena zen zirrara giroan, tentsioa ere bertsolari batzuengan. Nola ikusi zenuen saioa?
–Irrika berezia zegoen oholtzan zegoen leitzar bat tartean, Joanes (Illarregi). Jende mordoa zegoen bera babesten, sekulako bultzada eman zioten. Polita da nafar bat behintzat finalean izatea, guk antolatu ditugun txapelketetan lehenengoa. Elizondon egin zuen saioa eta gero, merezita zeukan Joanesek.
Saioaren hasieran kosta egin zitzaion, nabari zen ez zegoela eroso… Ganbarako ariketa iritsi zen arte.
–Bai, erortzeko edo bertan behera amiltzeko arrisku galanta zeukan. Ofiziotan nola hamarreko handian eta zortziko txikian, hiru bertsoetatik bakarrean bakarrik arrazoia borobildu eta beste bietan errepikatu bezala egin zuen… Presioak irentsi egingo zuela ematen zuen baina, ez, ganbarakoan, eta baliteke hori izatea zailena, presioari eutsi, kontzentratu eta ondo egin zuen. Pena Julio Soto hor gelditu
“Bertso mundua nire mundua da, gustora egin izan dut egindakoa: gustoko lekuan aldaparik ez”
“Polita da nafar bat finalean izatea, Elizondon egin zuen saioaren ondoren merezita zeukan Joanesek”
dela ate-atean, zer egingo diogu ba. Askorentzat bizpahiru aulki gehiago jarri beharko litzateke finalean…
–Bai, badira bertsolari batzuk bidean gelditu direnak. Bizkarra (Aitor) ere oso ongi aritu da, errebelazio ikaragarria izan da, eta Oihana Iguaran baita, bikain aritu da. Beste asko ere. Ni inbidiz egon naiz, egundoko saioak egin baititu jendeak. Saioak (Alkaiza) ere sekulako saioa egin zuen Bilbon. Asko gustatu zitzaidan Jon Martinek bere bertsoaldiaren inguruan egin zuen gogoeta. Esaten zuen Gabriel Aresti aipatu gabe ere “Nire aitaren etxea defendituko dut” olerkiko erreferentziak sartu zituela,
Otxarkoagako auzoan kokatuz gaia... Ikaragarrizko lana egin zuen bakarkakoan.
Txapelketa guztietan une bereziak egon ohi dira, gogoan iltzatuta gelditzen diren horietakoak. Horietako zeintzuk gelditu zaizkizu barrenean, txapelketa honetan?
–Azkenekoa, Sustraik egin zuen ganbarakoan, “bertsoa Egañak bota du / bai oraindik bizi da bai” puntua ikaragarria izan zen. Gotainekoan Nerea Ibarzabalek eta Oihana Iguaranek ikaragarrizko saioa egin zuten. Donostiko saioan, Eñaut Martikorenaren hamarreko txikia ere izugarria izan zen: kilikiliak, fobiak eta filiak aipatu zituen eta, bertsoa erori behar zela zirudien arren, ez ba. Publikoa lehertzear egon zen. Eta beste gauza asko: Mendiluzek duen patxada, Beñat Gaztelumendik jendearekin nola konektatu duen, Alaia Martinen jarrera eta maila… Finalean zerbaitengatik daude.
Lehenengo aldiz hiru emakume, lehenengo aldiz nafar bat. Berezia izango da finala, alde horretatik…
–Oso-oso berezia. Hiru emakume sekula ez dira izan finalean, eta ikaragarria izango da bai publikoa erakartzeko bai daukaten mailagatik ere: Maialenena ez da gauza berria, Alaiak ikaragarrizko maila erakutsi du txapelketa osoan eta, Nereak, zer esanik ez. Zortzi bertsolari handi, bikain, daude finalean. Inbidia emateko bertso-lanak egiten dituztenak eta zoratzeko saioa eskainiko dutenak, non eta Iruñean, Nafarroan. Hori ere plus bat izango da.
Bertsozale Elkartetik egin den azken urteotako harrobi lana nabaritu da akaso txapelketa honetan, ezta? Belaunaldi berriak indartsu datozela erakutsi dute.
–Nik uste baietz. Txapelketa beti da gaztearen espazioa, hori ez dugu orain deskubrituko, baina oraingo gazte hauek, eta zortzi finalista hauek zehazki, daukaten maila ikaragarria da, gelditzeko etorri dira. Egia da jende batek esaten duela Lazkao Txiki, Joxe Agirre, Lasarte eta horiek joan zirenetik jada ez dituztela bertsolariak ulertzen, eta kitto. Bertsolariaren akatsa baino,