Man wil doden weer tot leven wekken
Hersendode mensen weer tot leven wekken? Klinkt als pure sciencefiction, maar het bedrijf Bioquark wil binnenkort toch een poging wagen. De patiënten zijn al geselecteerd, de proeven zullen doorgaan in een niet nader genoemd land in LatijnsAmerika. Maar is er ook echt iets van aan? ‘De Volkskrant’ trok op onderzoek uit en had een interview met de stamceldokter die de ingrepen moet uitvoeren. Eerst en vooral een misverstand de wereld uit helpen: verwacht niet dat zo’n overleden proefkonijn meteen recht zal krabbelen en gezellig mee aan tafel zal schuiven. “Sommige media maken er graag een ‘dead man walking’-verhaal van, maar zo werkt het natuurlijk niet”, aldus Himanshu Bansal. “Als ik zeer succesvol ben, zal 5 procent van mijn patiënten een toestand van minimaal bewustzijn bereiken. Reken daar zes maanden tot een jaar voor. Van daaruit wil ik hen tot een toestand van bruikbaar bewustzijn zien te brengen.”
Maar hoe werkt het dan precies? Eerst worden lichaamseigen stamcellen in de hersenstam gespoten, daarna volgen lasertherapie, zenuwstimulatie én een geheime cocktail van biologische moleculen. “We gebruiken onder meer een gepatenteerde stof met de naam ‘BQ-A’: dat is een peptide die cellen het signaal geeft om te reprogrammeren en regeneratie te starten.” Bedoeling is dus om dode delen van de hersenen te vervangen door stamcellen en die vervolgens verder te laten ontwikkelen tot hersencellen. Het controversiële experiment zou eerst in India plaatsvinden, maar de overheid stak er een stokje voor. Nu heeft Bansal dus blijkbaar een nieuw werkterrein gevonden.
Een andere belangrijke speler in het verhaal is Ira Pastor, de directeur van het biotechbedrijf Bioquark. Hij verwijst gretig naar voorbeelden uit het verleden waarbij patiënten die hersendood verklaard waren toch weer bij bewustzijn kwamen.
Maar daar wringt net het schoentje, volgens klinisch neurofysioloog Gea Drost. “De diagnose was verkeerd, het gaat hier om comagevallen. Hij haalt bijvoorbeeld een meisje aan dat nog een klein beetje hersenactiviteit had. Bij ons is dat gewoon een keihard criterium om te stellen dat iemand niét hersendood is. Wetenschappelijk gezien is dit een volstrekte aanfluiting.”
Ook andere experts maken brandhout van het hele opzet. “Volstrekte onzin. Ik kan die stamcellen ook op een dode tak leggen. Maar denk je nou echt dat hij daarvan blaadjes krijgt?”, drukt klinisch ethicus Erwin Kompanje zijn verontwaardiging uit.
De Volkskrant ging nog dieper op onderzoek uit en trok het CV van Bansal na. “Actief geweest in Londen, Glasgow, Berlijn, Würzburg, Aarhus, Praag, Osaka, Lissabon, Italië en de VS”, staat er te lezen. Maar bij geen enkele vakgroep doet zijn naam een belletje rinkelen.
In een chatroom voor onder meer dwarslaesiepatiënten kennen ze de man echter wel. Sommigen hebben tienduizenden euro›s aan hem uitgegeven voor een behandeling met stamcellen die uiteindelijk niet werkte. “Gelukkig was mijn zoontje te jong om het zich te herinneren”, klinkt het onder meer. Of nog: “Hij is een fraudeur, blijf bij hem vandaan.”
Wanneer de journalist van De Volkskrant verder informeert naar zijn professioneel verleden krijgt hij een bits antwoord. “Ik hoef mijzelf of mijn prestaties niet te bewijzen. Ik vind uw vragen ongepast”, klinkt het. En na enig aandringen: “Ik ben diep beledigd en wil hierover niets meer met u bespreken.”
Het heeft er dus alle schijn van dat het hier om oplichting gaat. Met als voornaamste slachtoffers de familieleden die hopen nog een teken van leven van hun geliefden te zullen krijgen.
(HLN/Foto:hln.be)