De cirkel van stress en verslaving

Alle verslavende middelen zijn psychische of emotionele pijnstillers. Het lijden aan fysieke en emotionele pijn wordt in hetzelfde deel van de hersenen ervaren. Ook emotionele pijn wordt in hetzelfde deel van de hersenen verwerkt als bijvoorbeeld fysieke pijn als gevolg van een verwonding met een mes. Verslaving begint met pijn en eindigt met pijn. Gebruik van verdovende middelen heeft als doel om de pijn te verzachten. Daarmee komt men in de cirkel van stress en verslaving.

De oorzaak of het gevolg van verslaving is meestal lastig vast te stellen. Stress of trauma zijn vaak wel een onderdeel in de schakel die tot verslaving leidt. Het kan ook zijn dat iemand genetische aanleg voor verslaving heeft, dan komt alcoholisme bijvoorbeeld veel in de familie voor. Maar de sociale context heeft de grootste invloed. Door een trauma kan iemand naar verdovende middelen grijpen. Andersom komt ook voor; door het gebruik van verdovende middelen kan iemand een trauma oplopen. Dit noemen we de cirkel van stress en verslaving. Niemand wordt perfect geboren. Verslaving kan het gevolg zijn van gebrek aan vaardigheden om met pijn, trauma of stress om te gaan. Het is geen schande om te constateren dat je bepaalde vaardigheden niet hebt verworven. Vooral jongeren missen een dosis vaardigheden. Daarin liggen kansen om jongeren weerbaar te maken om met stress en trauma om te gaan, en dus verslaving proberen te voorkomen.

De behoefte of zucht naar mentale verdoving ontstaat meestal in de sociale context door ‘triggers’. Triggers zijn omstandigheden of objecten waardoor de behoefte naar verdoving ontstaat. Het kan een bepaalde geur zijn, een geluid, een ruzie, of teleurstelling. Iemand die verslaafd is zal alle redenen aanwenden om zijn negatieve gedrag goed te praten. Behandeling van verslaving buiten de eigen context kan goed zijn. Maar de nadruk ligt op de behandeling in de eigen context. Daar moet de persoon leren omgaan met de triggers die zijn negatieve gedrag veroorzaken. Door het ontbreken van de cognitieve vaardigheden geeft men eerder toe aan de zucht om de stress of trauma te verdoven. De behandeling zal dus voor een groot deel bestaan uit cognitieve gedragstherapie.

Wanneer iemand afhankelijk is geworden van een verdovend middel vragen we ons meestal af waarom iemand verslaafd is. Maar eigenlijk moeten we de vraag stellen; waarom is er de pijn? Of het nu gaat om porno kijken, internet, relatie’s, winkelen, gokken, drugs, alcohol of werk. Wanneer het gedrag of gebruik excessief en problematisch voorkomt, hebben ze allemaal de bedoeling om de stress of de pijn te ontvluchten. Wanneer men in die cirkel terecht is gekomen wordt men blootgesteld aan structurele destructieve psychische uitputting. Ten diepste gaat het om emotionele De vraag is of we wel weten wie we zelf zijn. Door invloed van emotionele stress. Oorzaak van verslaving is in de meeste gevallen niet genetisch bepaald of het gevolg van foute keuzes op de verkeerde plaats, maar het is altijd pijn. Je kiest drugs of drank omdat je weet dat het je pijn verzacht. Even niet over je pijn nadenken. Hoe kun je omgaan met pijn? Door gevoel van medelijden, presentie en empathie. Praten over de pijn zonder ervoor te vluchten.

We leven in een maatschappij waar het altijd gaat om directe opluchting, snelle tevredenheid, afleiding en ontspanning. Dat lukt niet zonder eerst de ‘kwaal’ aan te pakken.

De westerse cultuur is economisch, psychisch en sociaal niet gebaseerd om mensen te supporten zichzelf te zijn. De invloed van een cultuur of traditie mag niet onderschat worden. Men groeit op met bepaalde gewoonten en wetten. Daardoor ontstaat het gevaar dat je niet je eigen identiteit kunt ontdekken. De maatschappij om ons heen stelt hoge verwachtingen. Als we daar te lang aan bloot gesteld worden zoeken we tussendoor naar een snelle uitvlucht. Die mogelijkheid is volop aanwezig en wordt op allerlei manieren mogelijk gemaakt. Overal is alcohol verkrijgbaar en online shoppen is simpel. Dat is geen verwijt naar de producten op zich maar wel een conclusie dat er nog meer aan goede preventie gedaan moet worden.

Het is de uitdaging om in de preventie en voorlichting manieren te vinden om stress en trauma te voorkomen. Dat lukt niet altijd maar het gaat er dan meer om hoe je ermee om kunt gaan. De preventie is gericht op het aanleren van sociale en cognitieve vaardigheden. De therapie moet erop gericht zijn om te praten over de pijn.

(Mens en Gezondheid/Foto:

THESUPERfiTFOODIE.COM)

De kindertijd is de tijd waarin je moet leren. Leren lopen, leren fietsen, leren lezen, leren schrijven, maar ook het aanleren van sociaal gedrag. Dit gaat niet zonder slag of stoot. Af en toe zal het kind zijn neus stoten, maar hier leert hij van.

Kinderen die niet de kans krijgen om ruzie te maken of te vechten voor hun plaats in de groep krijgen een verstoord zelfbeeld. Het is dus niet goed om een kind voortdurend als een soort helikopter in de gaten te houden en in te grijpen wanneer het mis dreigt te

Wanneer kinderen samen spelen en de competitie aangaan leren ze heel veel over zelfregulatie. Je moet op je beurt wachten en driftbuien omdat je verliest worden niet gewaardeerd door speelkameraadjes. Wanneer je ruzie maakt omdat je verloren hebt of het niet eens bent met de spelregels, zal je die ruzie naderhand zelf weer moeten bijleggen, anders lig je uit de groep. Het is belangrijk om het spel eerlijk te laten verlopen, dus hierover moet onderhandeld worden en zo leer je dat je niet altijd je zin kan krijgen en compromissen moet sluiten. Dit betekent dat je leert je impulsen te bedwingen en te controleren.

Met rollenspellen leren kinderen om in de huid van een ander te kruipen. Ze durven dan ook te experimenteren met gedrag. Het is immers maar een spel en niet echt. Counterfactual thinking is eigenlijk alternatieven bedenken. Wat als…? Had ik maar.

Ouders zijn vaak bang dat kinderen onverantwoorde risico’s nemen wanneer ze niet aanwezig zijn, maar avontuur en risico horen bij het leven. Ook bij het leven van kinderen. Zonder af en toe te vallen en hun grenzen te verkennen worden ze niet wijzer. Zonder dat leren ze niet om zichzelf te redden in verschillende situaties en belemmer je het kind in zijn weg naar zelfstandigheid. Een kind moet zijn grenzen en mogelijkheden leren kennen en onderzoeken en daarbij hoort vallen en opstaan. Zonder blauwe plekken leert hij de fysieke mogelijkheden van zijn lichaam niet kennen. (Mens en Gezondheid/Foto:

SHEKNOWS)