0H[LFR ]ZDDU RS GH NRUUHO JHQRPHQ
$rgentiMns Soliticoloog $rsinop 2rihuela 2choa anal\seert 0e[ico met het oog oS de Sresidentsverkie]ingen van . +iM ]iet drie nieuZe verscheurende breukliMnen. ,n het noorden dreigt viMandigheid van de 96 met Sresident 7rumS aan de macht en in de ]uideliMke deelstaat &hiaSas eisen inheemse gemeenschaSSen een hertekening van de 6taat. 7egeliMk dient ]ich oS Suur Solitiek vlak nog een derde breukliMn aan.
(ner]iMds is er het koloniale asSect van de machtige 35,SartiM en ander]iMds de dekoloniserende inheemse beZeging van de =aSatisten die in geZaSenderhand een Slaats veroverden in de ]uideliMke deelstaat &hiaSas. 'e =aSatisten genoten de daaroSvolgende Maren ZereldZiMde steun en s\mSathie. 2ndertussen Zerd de beZeging Zel gewsoleerd door het leger binnen het beSerkte geografisch gebied van hun invloed.
'e =aSatisten insSireerden ]ich voor hun naam en striMd oS (miliano =aSata een van de belangriMkste Srotagonisten van de 0e[icaanse revolutie in het begin van de tZintigste eeuZ. +iM streed samen met arme boeren tegen het regime van grootgrondbe]itters in het ]uiden van 0e[ico en Zerd door hen vermoord in . 'e =aSatisten van vandaag keerden ]ich tot voor kort comSleet af van het staatsbestel. (n nu tot ieders verba]ing besloten ]e mee te dingen in de verkie]ingsstriMd van ondanks het feit of misschien Muist daarom dat 0e[ico in een dieSe humanitaire crisis ]it Zat betreft mensenrechten.
0e[ico Zordt oS ppn liMn ge]et met voormalige militaire dictaturen van =uid-$merika die in de Maren en terreur en dood ]aaiden. +et grote verschil is dat het nu gaat om een µdemocratisch¶ staatsterrorisme. 'at heeft ]oniet alles toch veel te maken met het feit dat de drugsmaffia in de hoogste regeringskringen genesteld ]it. =o verschiMnen t\Sische kenmerken van een dictatuur militarisme staatsterreur en criminaliteit die ]ich organiseert binnen in het Solitiek bestel.
'e belangriMkste factor is volgens onder]oeksMournalist 2rihuela 2choa nog altiMd de traditionele machtsSartiM ,nstitutionele 5evolutionaire 3artiM 35, . +et c\nische hierbiM is dat historisch ge]ien uitgerekend de]e Solitieke SartiM de erfgenaam is van de revolutie van begin tZintigste eeuZ. ,n ]iMn ]og ]eult de 35, een dertigtal ]oge]egd µonafhankeliMke¶ Sresidentskandidaten met ]ich mee naar .
,n dit Solitieke landschaS ]iMn tZee uit]onderingen te onderscheiden. 'e SartiM %eZeging van 1ationale 5egeneratie 0orena van /ySe] 2brador is een geduchte viMand. 'e SartiM is antiliberaal gematigd links en nationalistisch. 2m de verkie]ingen te Zinnen mikt de 35, oS een fragmentatie van het stemgedrag van de bevolking over het grote aantal SartiMen dat in het striMdSerk treedt. 'aarnaast ]al de SartiM biM middel van onrechtmatige fondsen ter ondersteuning van ]iMn camSagne burgers Solitici en kiesrechters omkoSen. 7en slotte ]al de SartiM de Solitieke tegenstrevers oS een SoSulistische manier in diskrediet Sroberen te brengen. 'aarnaast is er dus nog de deelname van de ,nheemse %estuursraad &,* van de =aSatisten. 'ie treedt oS buiten het µSolitiek s\steem¶ en buiten het µfondsens\steem.¶ 'e bon]en van de 35,-SartiM hebben geen Srogramma om die tegenstrever het hoofd te bieden. =e gaan er vanuit dat de &,* van de =aSatisten geen reëel gevaar betekent. 7och kan volgens 2rihuela 2choa de]e inheemse kandidatuur verregaande gevolgen hebben.
(De wereld morgen/Foto: DeWereldMorgen.be)
2ngeveer Srocent van de elektriciteit in &entraal$merika komt van hernieuZbare bronnen vooral van Zaterkrachtcentrales. *eothermische ]onne- en Zindenergie ]iMn samen goed voor Srocent. 7egen moet dat Srocent Zorden. 9olgens ,rena het ,nternationale $gentschaS voor +ernieuZbare (nergie de belangriMkste initiatiefnemer van de &orridor is de regio nog te veel afhankeliMk van fossiele brandstoffen. ,rena ontZikkelt in $frika en =uidoost-$]ië geliMkaardige connectieSroMecten.
'e &orridor maakt gebruik van het bestaande transmissienet in de regio van *uatemala naar 3anama
kilometer lang.
'at netZerk Zerd gebouZd voor de 5egionale