.ZDUW QDWXXUOLMN ZHUHOGHUIJRHG VWHUN EHGUHLJG

/RV .DttRV

(en kZart van het natuurliMke Zerelderfgoed is sterk bedreigd. 'e laatste drie Maar is het aantal bedreigde sites fors gestegen. /atiMns-$merika baart het meest ]orgen. 9olgens een nieuZ raSSort van de ,nternationale 8nie voor 1atuurbescherming ,8&1 Zaren er drie Maar geleden ZereldZiMd natuurliMke Zerelderfgoedsites sterk bedreigd oS een totaal van . 'it Maar ]iMn er al oS een totaal van .

+et raSSort beoordeelt elke site oS veertien criteria onder meer de ZetteliMke bescherming beheerss\stemen de relatie met de lokale gemeenschaSSen monitoring en toeristisch beheer. 2S basis daarvan brengt de ,8&1 de sites onder in vier categorieën µin goede staat¶ µin goede staat met ]ekere be]orgdheid¶ µmet aan]ienliMke be]orgdheid¶ en µin kritieke toestand¶. =eventien sites kregen het etiket µin kritieke toestand¶.

'e drie regio¶s met het minste aantal sites in goede staat ]iMn $frika =uid-$merika en &entraal-$merika en de &arawben.

,n /atiMns-$merika Zordt slechts een kZart van de natuurliMke Zerelderfgoedsites effectief beschermd en beheerd.

6lechts drie /atiMns$merikaanse sites alle drie in $rgentinië kregen de aanduiding µin goede staat¶ de natuurSarken ,schigualasto en 7alamSa\a en het nationaal Sark /os $lerces.

,n &entraal-$merika bevinden de biosfeerreservaten van de monarchvlinder in 0e[ico en van de 5to 3litano in +onduras ]ich in kritieke toestand. 2nder meer nietduur]aam toerisme overbevissing en invasieve soorten bedreigen de]e ]ones. ,n =uid-$merika is de klimaatverandering de grootste bedreiging gevolgd door veeteelt en toerisme.

³'e 0achu 3icchu biMvoorbeeld bliMft bedreigd door het groeiende aantal toeristen en de druk van de ontZikkeling´ ]egt 3eter 6hadie adviseur voor het ZerelderfgoedSrogramma van de 8,&1. ³'e meeste be]oeken concentreren ]ich rond de archeologische site maar de druk neemt ook toe oS de ,ncaZeg &amino del ,nca met een mogeliMke imSact oS de natuurgebieden.´

:ereldZiMd ]iMn Zerelderfgoedsites in goede staat

in goede staat met ]ekere be]orgdheid en met aan]ienliMke be]orgdheid.

+et beschermde gebied (l &errado in %ra]ilië ging eroS vooruit van site met aan]ienliMke be]orgdheid naar site in goede staat met ]ekere be]orgdheid.

0aar een derde van de sites Zaarvoor aan]ienliMke be]orgdheid bestaat bevindt ]ich nog altiMd in /atiMns$merika en de &arawben. 'at is onder meer het geval voor het schiereiland 9aldes in $rgentinië en de eilanden en beschermde gebieden van de *olf van &alifornië in 0e[ico. %eide sites ]akten een categorie en loSen nu dus meer gevaar.

$ndere sites Zaarvoor aan]ienliMke be]orgdheid bestaat ]iMn de *alaSagoseilanden in (cuador de :atervallen van ,gua]~ in $rgentinië het 1ationaal 1atuurSark /os .attos in &olombia en het 1ationaal 3ark van +uascarin in 3eru.

³'e natuurliMke Zerelderfgoedsites sSelen een cruciale ondersteunende rol voor de SlaatseliMke economieën en manieren van levensonderhoud´ ]egt 7im %adman directeur van het ZerelderfgoedSrogramma van de 8,&1. ³+un vernietiging kan dus verZoestende gevolgen hebben die verder gaan dan de vernietiging van hun uit]onderliMke schoonheid en natuurZaarde. ,n het 1ationaal 3ark van +uascarin biMvoorbeeld heeft het smelten van de gletsMers gevolgen voor de Zatervoor]iening bovendien Zorden Zater en bodem vervuild door het vriMkomen van ]Zare metalen die eerder in het iMs vast]aten Zat de urgentie om de]e Slaatsen te beschermen alleen maar vergoot.´ 9erschillende natuurliMke Zerelderfgoedsites beZiM]en dat geco|rdineerde insSanningen van overheden en niet-gouvernementele organisaties de bedreigingen kunnen terugdringen ]egt 3eter 6hadie. 'at is onder meer het geval met het 1atuurSark /os .attos oS de grens van &olombia en 3anama. 'at steeg naar een betere categorie als gevolg van µeen krachtige reactie van de &olombiaanse regering om de bedreigingen aan te Sakken Zaaronder de illegale houtkaS en het ongecontroleerd gebruik van andere natuurliMke hulSbronnen.´

+et natuurSark dat meer dan

Srocent van de geregistreerde vogels van &olombia huisvest Zerd onder meer bedreigd door de aanZe]igheid van illegale geZaSende groeSen ]egt &arlos 0ario 7ama\o onderdirecteur duur]aamheid van de 1ationale 1atuurSarken van &olombia.

³'e ,8&1 ondersteunde dit Sroces en uiteraard ook de 8nesco. :e versterkten de controle en beZaking Ze verminderden de druk oS het Sark en Zerkten samen met de $fro-&olombiaanse inheemse en mesti]o-gemeenschaSSen. 1a een evaluatie van de bedreigingen ]iMn Ze erin geslaagd van categorie te veranderen.´

(De wereld morgen)