Hoofdpijn: soorten, symptomen, oorzaak en behandeling

Hoofdpijn is in al zijn vormen een courante klacht. Pijn, dus ook hoofdpijn, ontstaat door prikkeling van gevoelszenuwen. Met hoesten en verkoudheid, is hoofdpijn de meest voorkomende klacht in de praktijk van de huisarts. Slechts een klein deel van de mensen met hoofdpijn gaat ermee naar de huisarts. Vaak behandelen mensen zelf hoofdpijn met een gewone pijnstiller, zoals een aspirientje, paracetamol of ibuprofen. Er wordt vaak een onderscheid gemaakt tussen vier verschillende vormen van hoofdpijn: spanningshoofdpijn, migraine, clusterhoofdpijn en medicatieafhankelijke hoofdpijn (dat is hoofdpijn die veroorzaakt wordt door geneesmiddelen).

Soorten hoofdpijn

Hoofdpijn in al zijn vormen komt frequent voor. Meestal is er geen ernstige oorzaak. Er zijn veel mogelijke oorzaken van hoofdpijn: psychische spanningen, oververmoeidheid, slecht zien, vermoeide ogen, oogaandoeningen, bloedarmoede, cafeïneonttrekkingshoofdpijn, na lang uitslapen, als gevolg van tandenknarsen, té gespannen nek en schouderspieren door bijvoorbeeld een slechte (werk)houding of stress, inspanningshoofdpijn (hoofdpijn na sporten, vaak hardlopen), wonen of werken in een slecht geventileerde ruimte, hoofdletsel (zoals een hersenschudding), een bepaalde voedingsstof, voedselallergie, een verstopte neus, veel hoesten, verkoudheid en griep, kaak of bijholteontsteking, zware borsten, gesleten halsgewrichten, een laag bloedsuikergehalte, bijwerking van medicijnen, maar ook vrouwelijke hormonen (menstruatiecyclus —hoofdpijn enkele dagen voor de menstruatie is een bekend verschijnsel— en ‘de pil’) kunnen een rol spelen bij het ontstaan van (‘gewone’) hoofdpijn of migraineaanvallen. Deze factoren veroorzaken niet alleen hoofdpijn, ze bepalen ook de plaats en de aard van de pijn. Meestal is hoofdpijn, ook al is de pijn zeer hevig, onschuldig. Bij ernstige hoofdpijn hoef je dus niet meteen te denken aan een hersengezwel of een bloedvatstoornis. Hier kun je meer lezen over alarmsymptomen hoofdpijn.

Spanningshoofdpijn

Bij spanningshoofdpijn gaat het om een drukkende, knellende of klemmende hoofdpijn (als een strakke band om het hoofd), die gedurende enkele minuten tot vele dagen aanwezig kan zijn zonder misselijkheid of braken (zoals bij migraine het geval is). Misselijkheid zonder braken is echter ook mogelijk. Fonofobie (overgevoeligheid voor fel geluid) en fotofobie (overgevoeligheid voor fel licht) zijn afwezig, of slechts één van beide komt voor. De pijn is licht tot matig, tweezijdig en de spieren van de schouders, nek en schedel zijn vaak extra gevoelig. Bij gewone lichamelijke inspanning, zoals traplopen, wordt de pijn niet erger. Vaak lukt het bij deze vorm van hoofdpijn om door te gaan met je bezigheden. Spanningshoofdpijn wordt ook wel spierspanningshoofdpijn genoemd en kan worden veroorzaakt door een verhoogde spanning in nek en schouderspieren. Dit kan komen door een verkeerde (werk) houding, maar de spieren kunnen ook verkrampt raken door aanhoudende stress en psychische spanningen. Oververmoeidheid kan ook een rol spelen, maar vaak is de precieze oorzaak van spanningshoofdpijn niet duidelijk.

(mens en gezondheid/Foto: nsexak.nekpijn.amsterdam)