Parasieten eng, vies of zelfs gevaarlijk?

De meeste mensen zijn niet gek op parasieten, want parasiet wordt nogal eens als scheldwoord gebruikt. Maar is de parasiet alleen eng, vies en vervelend of is de parasiet ook gevaarlijk?

Wat is een parasiet?

Een parasiet is een minuscuul klein diertje die leeft ten koste van een ander leven. Dat klinkt wreed, maar een parasiet kan niet leven zonder een gastheer of –vrouw.

De levenscyclus per diertje is verschillend, want zo kan bijvoorbeeld een vlo 5 tot 6 maanden zonder bloed overleven, een luis redt het 1,5 tot maximaal 2 maanden zonder bloed. En als we denken dat dit lang is, er zijn muggensoorten die jaren zonder bloeddonor kunnen leven. ‘Even’ van de parasieten afkomen, geldt dus lang niet voor iedere parasiet.

Zijn parasieten gevaarlijk?

Een van de bekendste en zeer waarschijnlijk gevaarlijkste is de malariamug. Via de muggenbeet brengt deze malaria over van mens tot mens. Maar er kunnen meer virussen en bacteriën via de bloedbaan in ons lichaam terechtkomen. Zo kan ook de gele koorts of de ziekte van Lyme (via de teek) overgebracht worden.

Maar niet alle parasieten zijn gevaarlijk. Zo is een parasiet ook verantwoordelijk voor het hebben van toxoplasmose, maar zal een gezond mens hier geen last van hebben. Heb je een sterk verminderde weerstand, denk bijvoorbeeld aan AIDS-patiënten, dan kan je hier overigens weer wel aan overlijden. Dit geldt ook voor het kwetsbare ongeboren kind, daar kan het weer wel gevaarlijk voor zijn. Over het algemeen geldt dat als je er op tijd bij bent, het prima te behandelen is. Het lastige is dat je het niet altijd direct weet en de ziekte kan zich als een insluiper in de nacht in je lichaam binnendringen. Verder zijn de eerste verschijnselen vaak griepachtig en moet je wel heel alert zijn om de ware oorzaak dan al te benoemen. Met de luis krijgt bijna ieder kind op de basisschool te maken en hoewel een stevige klus, is de luis te verdrijven, zoals menig ouder zal weten.

Is het te voorkomen?

Met de juiste voorzorgsmaatregelen kom je een heel eind. Vaccineren is voor sommige landen essentieel waar de kans bijvoorbeeld de malariamug tegen te komen, erg groot is. Maar zorg dat je je voeding altijd binnen krijgt direct na het koken, bakken of ontdooit en eet fruit wat je zelf schilt.

Waar komen vandaan?

parasieten

Een van de belangrijkste redenen is de globalisering. Het spreekt voor zich dat, sinds mensen de wereld afreizen, ze ook gemakkelijke ziektes meenemen. De parasiet neem je redelijk ongemerkt mee en in je thuisland kan je enig moment later pas tot de ontdekking komen. Spreekt voor zich dat je dan al weer mensen in je omgeving besmet kunt hebben.

En aangezien de parasiet door de mens wordt meegenomen, maakt het niet uit waar deze leeft, zolang het maar een warmbloedig lichaam is. Dit in tegenstelling tot dieren die bijvoorbeeld in Afrika leven en vanwege het weer niet eens zouden kunnen overleven. De parasieten die een heel erg strenge winter tegemoet gaan en buiten een lichaam zijn, kunnen problemen krijgen te overleven.

Alleen maar slecht?

Op een enkel geval na, ja. Mensen met de ziekte van Crohn kunnen er bijvoorbeeld wel eens baat bij hebben als de eitjes in de darmwand gaan zitten. Het immuunsysteem gaat dan als een bezetene aan het werk om de eitjes te verwijderen en zal zich niet richten op waar men met name last van heeft, de ontstekingen in de darm.

Erg veel plezier beleven we niet aan de parasiet, maar we kunnen de parasiet trotseren door voorzorgsmaatregelen te treffen en als het leed geleden is, zo snel mogelijk goed te behandelen.

(mens en gezondheid/Foto: Gezin op Reis)