VN-Rapporteur over Julian Assange: “Onderzoeksjournalistiek criminaliseren wordt einde persvrijheid”

VN-Speciaal Rapporteur over Foltering Nils Melzer gaf een uitgebreid interview aan de Zwitserse website republik.ch over de zaak van Julian Assange, stichter van WikiLeaks. Hij begon zijn onderzoek met het idee dat Assange terecht van verkrachting werd beschuldigd en weigerde daarover verklaringen af te leggen. Wat hij vaststelde was iets heel anders. “

Melzer kreeg in december 2018 van de advocaten van Assange voor het eerst de vraag om tussenbeide te komen. Hij weigerde. “Ik had teveel werk met andere petities en wist nauwelijks iets over zijn zaak. Op basis van wat ik er over wist in de media, dacht ik dat hij wel schuldig was en er alleen op uit was om mij te manipuleren. In maart 2019 vroegen ze mij opnieuw, omdat zijn advocaten binnenkort zijn uitzetting uit de ambassade van Ecuador vreesden. Ze stuurden me een aantal documenten en vanuit mijn professionele integriteit voelde ik me verplicht om ze toch minstens even door te nemen.”

Wat Melzer toen vond, kwam totaal niet overeen met wat hij had verwacht. Zijn besef van wat er echt gaande was, kwam geleidelijk, naargelang hij met de feiten werd geconfronteerd. Samengevat stelde Nils Melzer de volgende zaken vast: “De bewering van verkrachting en de bewijzen daarvoor werden in Zweden gefabriceerd. GrootBrittannië zette Zweden onder druk om de zaak niet te laten vallen. Na zijn aanhouding uit de ambassade in Londen werd hij door een vooringenomen rechter veroordeeld, die meerdere vereiste procedures voor zijn zaak schond. De enige reden waarom de VS zijn uitlevering wil, is om hem te veroordelen tot 175 jaar gevangenisstraf voor het uitbrengen van oorlogsmisdaden. Hij zal in de VS geen eerlijk proces krijgen en zijn vonnis dient vooral om onderzoeksjournalisten wereldwijd te waarschuwen. Doe gerust verontwaardigd over de misdaden van onze vijanden, maar waag het niet onze misdaden aan te klagen.”

VN-Rapporteur is wel degelijk bevoegd

Nils Melzer stelde tijdens zijn onderzoek vast dat meerdere regeringen in twijfel trokken of hij wel bevoegd is als VN-Rapporteur over Foltering om de zaak van Julian Assange te onderzoeken. Volgens hem zijn er drie redenen waarom dat wel het geval is.

“Ten eerste, Assange publiceerde bewijzen van systematische folteringen. Ten tweede is hij zelf het slachtoffer van mishandeling door de gerechtelijke autoriteiten, waardoor hij symptomen van psychologische foltering toont. Ten derde riskeert hij uitlevering naar een land waar volgens Amnesty International gevangenen als Assange worden vastgehouden in omstandigheden die worden aanzien als foltering.”

“Assange is een klassiek voorbeeld van manipulatie van de publieke opinie. Het begint met de openbaring door WikiLeaks van oorlogsmisdaden door het Amerikaanse leger in Irak. Even later gaat het er daarentegen alleen om of Assange een verkrachter is, een hacker, een spion, een narcist, die zit te skateboarden in de ambassade en zijn kat slecht verzorgt. Waar het echt om gaat, de oorlogsmisdaden in Irak zijn uit beeld verdwenen.”

“Ik stelde vrij snel vast dat er iets verkeerd zat. Waarom werd een persoon onderworpen aan negen jaar gerechtelijk vooronderzoek zonder dat een officiële beschuldiging van verkrachting werd ingediend? Dat heb ik nooit meegemaakt. Iedereen kan een vooronderzoek in gang zetten tegen een ander persoon, gewoon door naar de politie te gaan en hem te beschuldigen van een misdaad.”

(DeWereldMorgen)