Bacteriële huidinfecties

Bacteriën zijn levende organismen die overal op het lichaam aanwezig zijn. Velen zijn onschadelijk of zelfs goed voor mensen, maar sommige bacteriën veroorzaken problemen. Een snede in de huid - bijvoorbeeld door een verwonding of een operatie - maakt het makkelijker voor bacteriën om binnen te dringen in de huid. Vooral patiënten met een verzwakt immuunsysteem lopen risico op een bacteriële huidinfectie als de huid gebroken is. Pijn, jeuk en een huiduitslag zijn enkele symptomen van de huidinfectie. Bacteriële huidinfecties zijn meestal goed te behandelen met antibiotica, hoewel sommige bacteriën resistent zijn geworden voor de medicijnen en moeilijker te doden zijn. Een schone en onbeschadigde huid verkleint het risico op een door bacteriën geïnfecteerde huid.

De symptomen van bacteriële huidinfecties zijn sterk variabel en afhankelijk van het type infectie dat de huid infecteert. De patiënt presenteert zich mogelijk met een huiduitslag die bestaat uit kleine, rode bultjes die langzaam vergroten. Naast de roodheid van de huid, komen mogelijk andere tekenen tot uiting zoals jeuk, pijn en gevoeligheid.

Ernst

Treden er met pus gevulde blaren op, verdwijnen de symptomen niet of verergert de klinische presentatie, dan is advies van een arts nodig. Soms verspreiden de infecties zich namelijk buiten de huid en komen ze in de bloedbaan terecht. Dit is een potentieel levensbedreigende situatie waarvoor onmiddellijk medische aandacht nodig is.

De arts bekijkt de geïnfecteerde huid en weet meestal al op basis van het uiterlijk en de locatie aan welke huidinfectie de patiënt lijdt. Soms twijfelt hij en dan is een huidbiopsie noodzakelijk.

Behandeling infectie op huid

bacteriële

Het toepassen van antibiotische zalven op nietgeïnfecteerde kleine wonden is niet aanbevolen omdat hierdoor mogelijk het risico vergroot op het ontwikkelen van een allergie voor het antibioticum. Een antibioticumzalf is bruikbaar bij een infectie. Grotere geinfecteerde huidgebieden vereisen orale (via de mond ingenomen) antibiotica of antibiotica die de arts toedient via een injectie. Abcessen (met pus gevulde holten) moet een arts opensnijden zodat het pus kan weglekken (drainage). Eventueel is een chirurgisch debridement nodig waarbij de chirurg het dood weefsel verwijdert.

Preventie

Vooral patiënten die chemotherapie nemen, ouderen, patiënten met suikerziekte en patiënten met hiv lopen een verhoogd risico op een huidinfectie veroorzaakt door bacteriën. Mensen zouden steeds moeten zorgen voor een schone, onbeschadigde huid zodat er geen bacteriële infectie aan de huid kan optreden. Ontstaat er toch een verwonding, dan is het belangrijk om de aangetaste huid meteen te wassen met water en zeep en te bedekken met een steriel verband. Het toepassen van vaseline op open gebieden houdt het weefsel vochtig en vermindert het risico op een bacteriële invasie.

Cellulitis is een veel voorkomende ernstige infectie van de huid en de zachte weefsels eronder. De bacteriële huidinfectie treedt op wanneer bacteriën binnendringen via een breuk in de huid en zich vervolgens verspreiden. Meestal is het onderbeen aangetast, maar de bacteriën treffen mogelijk alle huidgebieden. Het gebied is opgezwollen, warm en gevoelig. Soms is cellulitis zeer ernstig als de infectie zich in dieper weefsel bevindt en in de bloedbaan terechtkomt. Als de patiënt rode strepen op de huid, koorts, koude rillingen en pijn krijgt, moet hij onmiddellijk naar de arts gaan. In ernstige gevallen krijgt de patiënt intraveneus (via een ader in de hand of arm) antibiotica toegediend.

Erysipelas en huidinfectie

bacteriële

Erysipelas is een bacteriële infectie die optreedt in de bovenste twee huidlagen. De erg pijnlijke aandoening veroorzaakt een intense, brandende sensatie. Erysipelas lijkt op cellulitis, maar tast verschillende huidlagen aan. Streptokokkenbacteriën zijn de gebruikelijke boosdoener. Bij erysipelas veroorzaakt de huidinfectie meestal erg rode en opgezwollen gebieden en is er een scherp gedefinieerde grens tussen het normale en het geïnfecteerde huidweefsel.

Erythrasma is een bacteriële huidinfectie die zich ontwikkelt in gebieden waar de huid de huid raakt (zoals de oksels, de liezen of tussen de tenen). Vanwege de locatie en het uiterlijk (roodbruine plekken in huidplooien) verwart de arts erythrasma vaak met schimmelinfecties zoals voetschimmel en liesschimmel. Als een infectie in deze gebieden niet op een antischimmelbehandeling reageert, lijdt de patiënt mogelijk aan erythrasma en is een korte antibioticakuur vereist.

Verschillende typen

Folliculitis gebeurt wanneer de follikels (haarzakjes) ontstoken raken en een rode, jeukende, branderige huid, gevoeligheid en pijn veroorzaken. Meestal veroorzaken bacteriën folliculitis, maar schimmels en virussen zijn soms ook de boosdoener. Patiënten met acne (huidaandoening met ontsteking van talgklieren) zijn vaker getroffen door deze bacteriële infectie van de huid. Folliculitis verdwijnt vaak vanzelf, maar als dit niet gebeurt, schrijft de arts een antibioticum of een schimmelwerende crème voor.

Hidradenitis suppurativa is een complexe en vaak aanhoudende infectie waarbij de zweetklieren van de oksels, de liezen, de billen of de hoofdhuid getroffen zijn. De infectie ontstaat niet door bacteriën, maar als de huid openbarst kunnen bacteriën ervoor zorgen dat de infectie verergert. Het huidprobleem ontwikkelt zich soms ook onder de vrouwelijke borsten. De infectie houdt soms jaren aan en bestaat uit kleine, pijnlijke knobbels die openbreken en stinken. Na verloop van tijd leiden deze breuken tot lelijke tunnelsporen in de huid. Hoewel er geen remedie is voor hidradenitis suppurativa anno december 2018, is een combinatie van antibiotica, steroïde injecties, hormonen en immuunonderdrukkende geneesmiddelen (immunosuppressiva) nuttig om de symptomen te beheersen en te verlichten.

Kinderen krijgen vaker dan volwassenen te maken met deze infectie, gedeeltelijk omdat hun huid kwetsbaarder is en ook omdat ze langer in het water blijven. (mens en gezondheid/ Foto: Gezondheidsnet)