20 april: Dag van de Aardbei
De aardbei is het lekkerste fruit dat er bestaat. There, we said it. Zonder aardbeien zou eens leven een stuk minder vrolijk zijn, daarom is 20 april uitgeroepen tot Dag van de Aardbei.
Aardbei is een geslacht van bloeiende planten uit de rozenfamilie, vooral bekend om zijn eetbare vruchten. Botanisch gezien is de aardbei een schijnvrucht.
Er zijn meer dan twintig soorten en van de geteelde aardbei zijn er vele honderden rassen.
In de bronstijd werd de aardbei al door mensen gebruikt, maar pas vanaf de 14de eeuw werden aardbeiplanten vanuit het wild in tuinen geplant. In die tijd werden ze vooral gebruikt als sierplant en voor medicinaal gebruik. De vrucht was klein en de planten waren niet erg productief. De aardbei zoals wij die kennen is ongeveer 200 jaar oud. In de 17de en 18de eeuw zijn uit de beide Amerika’s de octoploïde soorten Fragaria
Virginiana (Noord-Amerika) en Fragaria Chiloensis (ZuidAmerika) ingevoerd.
In 1766 werd de aardbei voor het eerst uitvoerig beschreven door Antoine Nicolas Duchesne en gaf hij aan zijn beschreven soort de Latijnse naam Fragaria Ananassa. Deze soort had echter ook veel kenmerken van de ingevoerde soorten. De in Europa inheems voorkomende soorten zijn of diploïd of hexaploïd, terwijl de geteelde soort octoploïd is.
Daarom wordt aangenomen dat de in Europa geteelde aardbei een hybride is van Fragaria Virginiana en Fragaria Chiloensis en is de goede soortnaam Fragaria Ananassa. Later zijn ook kruisingen gemaakt met de octoploïdesoort Fragaria Ovalis.
In Californië werden vooral aardbeien geteeld met een zeer harde vrucht, vergelijkbaar met een appel.
De in Europa geteelde vruchten waren daarentegen zacht.
Kruisingen tussen deze twee typen aardbeirassen hebben de tegenwoordige, stevige rassen opgeleverd, die hierdoor goed verhandeld en over grote afstanden getransporteerd kunnen worden.
Aardbeien worden in de volle grond, onder glas en onder plastic geteeld. Er zijn ongeveer 2000 ha vollegrondsaardbeien. Door vervroeging en verlating kunnen in de Benelux vanaf eind februari tot eind december, dus bijna het hele jaar door, aardbeien geoogst worden.
Sommige kwekers proberen deze periode nog verder op te rekken tot jaarrond door onder andere gebruik te maken van verwarming in de zomer. Ook de toevoeging van extra CO2 komt de opbrengst ten goede.
Vruchtrot (Botrytis cinerea) is een van de belangrijkste ziekten. Tijdens de bloei treedt al besmetting op, die pas bij de rijping van de vrucht zichtbaar wordt. Ook bodemschimmels als verwelkingziekte (Verticillium albo-atrum, Verticillium dahliae), roodwortelrot (Phytophthora fragariae var. fragariae) en stengelbasisrot (Phytophthora cactorum) komen veel voor. De bladeren en ook vruchten kunnen worden aangetast door meeldauw (Sphaerotheca aphani). Ook kan rodevlekkenziekte (Diplocarpon earlianum), paarsrode vlekken op bladeren en bladstelen en witte-vlekkenziekte (Mycosphaerella fragariae) optreden. De witte-vlekkenziekte veroorzaakt grijswitte tot witte vlekjes omgeven door een paarsrode rand.
Wat u die dag moet doen laat zich raden: Eten! Haal een verse bak aardbeien bij de supermarkt en gooi ze in de yoghurt of een kilo suiker overheen of bak er een taart van. U mag ze uiteraard ook gewoon zo eten. Alles kan, als u maar genoeg geniet van de fruitsoort.
(Bron: Beleven/Fijnedag)