Wereld Vitiligo Dag
Elk jaar op 25 juni wordt aandacht gevraagd voor vitiligo. Maar wat is vitiligo? Wanneer je vitiligo hebt dan verliest je huid pigment waardoor melkwitte vlekken op je huid verschijnen; er kunnen zelfs witte lokken in je haar komen. In principe kun je vlekken op heel je lichaam krijgen; meestal zijn de vlekken symmetrisch. De meest voorkomende plaatsen zijn: gezicht (rondom mond, neus, ogen), handen en voeten, oksels, rondom geslachtsdelen en anus, op drukplaatsen zoals ellebogen en knieën. Als vitiligo op de behaarde huid voorkomt, kunnen ook de haren wit worden.
Vitiligo over een groot deel van het gehele lichaam komt minder voor. Mensen met deze pigmentafwijking mogen niet te lang blootgesteld worden aan zonlicht, aangezien zij minder beschermd zijn tegen UV-straling. Vitiligo gaat soms gepaard met andere auto-immuunziekten zoals hypothyreoïdie, lichen sclerosus, myasthenia gravis en de ziekte van Addison. Meestal staat de ziekte echter op zichzelf. Vitiligo is een verworven depigmentatie van de huid, waarbij huidcellen onvoldoende in staat zijn om het aminozuur tyrosine om te zetten in het huidpigment melanine.
De oorzaak is onbekend. Het betreft waarschijnlijk een T-cel gemedieerde, multifactoriële auto-immuunziekte die leidt tot destructie van melanocyten. De aandoening komt voor bij 0,1 – 2 procent van de bevolking, ongeacht ras en geslacht. Vitiligo manifesteert zich doorgaans tussen het tiende en dertigste levensjaar. Genetische factoren spelen mogelijk een rol en een associatie met andere auto-immuunaandoeningen is beschreven. De combinatie tussen vitiligo en lichen sclerosus is niet ongebruikelijk. Voorkeurslocaties voor vitiligo zijn de regio anogenitalis, hand, rug, voeten, gelaat, oksels en andere lichaamsplooien. De met vitiligo gepaard gaande depigmentaties kunnen, vooral als zij aanwezig zijn op de ‘zichtbare’ delen van de huid, psychisch zeer belastend zijn.
UV-bestraling is een veelgebruikte therapie voor vitiligo. Hierbij tracht men repigmentatie op te wekken vanuit resterende melanocytenpopulaties in haarzakjes. Deze behandeling is ontstaan vanuit de observatie dat bij zonverbranding weleens gedeeltelijke repigmentatie optrad vanuit de haarzakjes. Indien de behandeling met alleen uv-licht plaatsvindt, zijn de resultaten ronduit teleurstellend. Soms treedt er maar gedeeltelijk repigmentatie op, wat vaak nog ontsierender is dan wanneer het helemaal niet lukt. Combinatiebehandelingen geven veelal een wat beter resultaat. Hierbij kan gedacht worden aan de combinatie van uv-licht met liposomaal verpakte kheline, corticosteroïden of calcineurinremmers. De locatie speelt eveneens een rol met betrekking tot de verwachte resultaten: met name plekken in het gelaat, op de borst of de rug reageren goed op behandeling. Gebieden op de handen of voeten daarentegen zijn vaker therapieresistent.
Indien lichttherapie geen effect heeft, kunnen deze hardnekkige plekken met een transplantatie behandeld worden. Hierbij wordt gezonde huid weggehaald en in de plaats van de aangetaste huid aangebracht. Er zijn verschillende transplantatietechnieken in omloop. Uit oogpunt van doeltreffendheid en bijwerkingen wordt sinds kort de voorkeur gegeven aan een blaardaktransplantatie. De zogeheten punch graft biopsy methode is in het verleden vaak in Nederland toegepast, maar heeft vanwege zowel therapeutisch alsook cosmetisch tegenvallende resultaten aan populariteit ingeboet.
Indien de vitiligo minstens drie jaar stabiel is, is het mogelijk de witte plekjes te pigmenteren met permanente make-up (tatoeage). Dit is vooral mogelijk bij de echte witte en niet al te grote plekken. Behandeling met lokale corticosteroïden of calcineurinremmers tracht de immuunrespons te onderdrukken of moduleren.
Uit wetenschappelijk onderzoek komt naar voren dat de meest aannemelijke theorie is dat vitiligo een auto-immuunziekte is. Door blootstelling aan de zon kunnen de vitiligo vlekken gedeeltelijk verdwijnen. Eén van de meest bekende personen die de ziekte had was Michael Jackson. Zijn sterfdag is gekozen voor Wereld Vitiligo Dag.
(Bron: Dagenvanhetjar en Wikipedia)