Internationale Puzzeldag

Op 13 juli de verjaardag van de uitvinder van de Rubiks kubus, Ernő Rubik is het Internationale Puzzeldag,

(International Puzzle Day).

Ernő Rubik (Boedapest, 13 juli 1944) is een Hongaars wiskundige, architect en uitvinder die vooral bekend is geworden door zijn uitvinding van driedimensionale mechanische puzzels zoals Rubik’s kubus, Rubik’s Magic en Rubik’s 360. Zijn puzzels worden wereldwijd verkocht. Een puzzel is een soort spel of raadsel dat men als tijdverdrijf probeert op te lossen. Iemand die zich bezighoudt met het oplossen van puzzels noemt men een ‘puzzelaar’. Veel puzzels komen voort uit wiskundige of logistieke problemen. Andere, zoals schaakproblemen, komen voort uit bordspelen, en weer andere zijn gewoon ontworpen als breinbrekers.

De geschiedenis van puzzels gaat vele duizenden jaren terug, waarbij het tangram een van de eerste was.

Rubik’s kubus is een puzzel in de vorm van een kubus met elk zijvlak in een andere kleur, meestal bestaande uit 3 rijen van elk 3 blokjes. Elke rij met blokjes kan zowel horizontaal als verticaal worden gedraaid. Het doel is om door de rijen op de juiste manier te draaien, de kubus vanuit een willekeurige startpositie terug naar de positie te brengen met egale zijvlakken.

Rubik gebruikte de kubus voor het eerst in 1974, tijdens zijn lessen. Hij nam er in 1975 octrooi op, maar uitsluitend in Hongarije. Rubik geniet buiten Hongarije geen rechten. Pas toen de Duitse spellenmaker Tom Kremmer begin jaren 80 met Rubik’s kubus aan de slag ging, werd het een doorslaand succes en een rage onder de jeugd. Ook wiskundig is de puzzel interessant als toepassing van de groepentheorie. Ondertussen zijn er al meer dan 350 miljoen kubussen verkocht.

In eerste instantie was de kubus alleen bedoeld om de studenten van Rubik een beter ruimtelijk inzicht te verschaffen. Elk vlak van de kubus is opgebouwd uit negen vlakken met dezelfde kleur. In totaal zijn er aan de buitenzijde 54 vlakken zichtbaar. De kubus lijkt te zijn opgebouwd uit 26 kleinere kubussen. Echter, van die ‘deelkubussen’ zijn alleen die vlakken zichtbaar die aan de buitenkant van de kubus liggen, wat steeds dezelfde vlakken zijn, hoe de kubus ook gedraaid wordt. Pas bij demontage is te zien dat de onderdelen niet helemaal kubusvormig zijn, en wordt duidelijk hoe de deelkubussen bevestigd zijn.

Elk vlak van 9 deelkubussen is draaibaar. Door enkele malen met verschillende vlakken te draaien, komen de kleuren volkomen door elkaar te zitten en de weg terug is moeilijk te vinden.

(Bron:Beleven en Wikipedia)