Satellieten zien monsterachtige stofwolk uit de Sahara komen zetten

De stofwolk wordt informeel al aangeduid als ‘Godzilla’ en dat is niet echt overdreven. Want de omvang van de stofwolk is ongebruikelijk groot. Bovendien herbergt deze 60 tot 70 procent meer stof dan gewoonlijk en als klap op de vuurpijl heeft de stofwolk het ook nog eens heel ver geschopt. De stofwolk legde maar liefst 8000 kilometer af, om vervolgens grote hoeveelheden stof af te leveren in het Caribisch gebied en een deel van de VS.

Met name Puerto Rico kreeg behoorlijk wat stof te verstouwen. Hierdoor nam de luchtkwaliteit sterk af en eind vorige maand moesten sommige stranden zelfs worden gesloten.

En ook het zuidoostelijke deel van de VS – van grofweg Texas tot aan North-Carolina zag de lucht even flink stoffig worden, zo stelt NOAA’s Atlantic Oceanographic and Meteorological Laboratory. Elk jaar worden er tussen het einde van de lente en het begin van de herfst stofwolken gegenereerd in de Sahara. Krachtige, droge winden zwiepen het stof op, waarna het dagen of zelfs weken in de lucht kan blijven hangen. Winden hoger in de troposfeer kunnen het stof zelfs over de Atlantische Oceaan voeren.

Het stof kan voor heel wat hinder zorgen. Zo zagen de Amerikaanse staten Florida, Texas en Georgia hun luchtkwaliteit eind vorige maand flink kelderen. Terwijl de grotere stofdeeltjes boven de oceaan al uit de wolken vallen, zijn het de kleinere deeltjes – die met name problematisch zijn voor de menselijke gezondheid – die het het verst schoppen.

Maar de stofdeeltjes zorgen niet alleen voor overlast. Ze spelen ook een cruciale rol in verschillende ecosystemen. Zo zijn ze een belangrijke bron van voedingsstoffen voor in de oceanen levend fytoplankton, dat op zijn beurt weer op het menu van tal van andere organismen in zee staat.

Bovendien kunnen de droge en stoffige luchtlagen het ontstaan van orkanen en stormen in de Atlantische Oceaan dwarsbomen. Deze stormen kunnen namelijk alleen ontstaan in warme oceaanwateren en warme, vochtige lucht. Met behulp van satellieten is het heel goed mogelijk om dergelijke stofwolken te volgen. En ook de effecten die deze hebben op bijvoorbeeld het fytoplankton zijn vanuit de ruimte zichtbaar. Bovendien kunnen satellietbeelden en -gegevens gebruikt worden om nauwkeurig te voorspellen waar de stofwolken heengaan en in hoeverre en wanneer deze de luchtkwaliteit aantasten.

(Scientias)