Zo bouw je een huis met plastic flessen

Ongeveer veertig kilometer buiten Kampala, de hoofdstad van Oeganda, ligt de regio Mpigi. Hier vind je een hele dorpsheuvel met huizen waarvan de muren zijn opgetrokken uit plastic flessen. De daken zijn gemaakt uit autobanden.

Weggegooide plastic flessen vind je bijna overal op het platteland en in de steden van Oeganda. De flessen omzetten naar ‘ecologische bouwstenen’ is een van de nieuwste innovatieve oplossingen die hier worden gepromoot door milieuorganisaties.

Het dorp in Mpigi maakt deel uit van een project van de Social Innovation Enterprise Academy (SINA). Die promoot het gebruik van ecologische bouwsenen als een upcycling-oplossing voor het plastic afvalprobleem. Bij recycling wordt afval afgebroken om er iets nieuws mee te creëren. Bij upcycling behoudt het afval zijn huidige vorm en wordt het zo verwerkt tot iets nieuws.

Het initiatief heeft zich ook verspreid over een aantal vluchtelingenkampen in Oeganda.

Net als in veel andere Afrikaanse landen wordt Oeganda geconfronteerd met enorme hoeveelheden plastic afval afkomstig uit de verpakkingsen drankenindustrie. Frisdrankflessen belanden op stortplaatsen, raken verspreid over de straten en blokkeren de afwatering. Het plastic drijft massaal op het Victoriameer of hoopt zich op langs de oevers, in moerassen en in veengebieden. Soms wordt het gewoon verbrand in de open lucht.

Geschat wordt dat in Kampala alleen al jaarlijks meer dan 350 duizend ton vast afval samenkomt, waarvan slechts de helft wordt ingezameld.

Plastic blijft dus een van de grootste milieuproblemen voor het land. Het plasticverbruik neemt er ook met de dag toe.

David Mande is promotor van ecobricks. Hij werkt als trainer bij SINA. Het plastic afval heeft voor hem een emotionele betekenis. Mande’s jongere broer stierf immers een tragische dood in een poging om een moeras over te steken. Na enkele uren zoeken werd zijn lichaam in het water gevonden onder een stapel plastic flessen.

“Ik wil iets nuttigs doen met die flessen”, zegt hij. “Ik ontdekte dat ze in Nepal en Nigeria worden gebruikt om er huizen mee te bouwen. Dat werkt ook voor Oeganda”, zegt hij.

De ecobricks worden gevuld met vochtige grond die uithardt. De dop van de fles wordt vervolgens goed gesloten om ervoor te zorgen dat het vochtige zand en de grond zich hechten tot een baksteen die kan dienen voor de bouw van een stevige muur. “We halen de flessen en autobanden uit de omgeving en maken er ecobricks en dakpannen van. Daarna gebruiken we ze voor de bouw van prachtige huizen”, zegt hij.

Mande schat dat drie miljoen plastic flessen uit het milieu werden gehaald en gebruikt om er minstens 117 huizen mee te bouwen.

Hoewel het een mooie oplossing is voor het woningtekort in het land, volstaat dit niet. Het Oegandese Bureau voor de Statistiek schat dat er een tekort is van 2,1 miljoen woningen. Daarbovenop zullen er jaarlijks nog eens 200 duizend nieuwe woningen nodig zijn. Het woningtekort zal daarmee tegen 2030 zijn opgelopen tot meer dan vijf miljoen huizen.

Edison Nuwamanya heeft een winkel in een van de panden die werden opgetrokken uit plastic flessen. Hij vertelt dat hij voor de verhuis naar Mpigi nog nooit zulke gebouwen had gezien.

Volgens hem zorgen de ecobricks ervoor dat het altijd koel is in huis. “Het ziet er ook mooi uit en het voelt goed om binnen te zijn”, zegt hij. De huizen in ecobricks zijn een alternatief voor de lemen huizen die in dit gebied veel voorkomen. “De huizen uit flessen of ecobricks blijken behoorlijk duurzaam te zijn want we hebben geen scheurtjes zien ontstaan”, zegt Rehema Nalukenge, een vrouw die ecobricks maakt en met een stalen staaf de vochtige aarde, en ook ander plastic afval zoals oude plastic tasjes, in de flessen propt. “Ons operationele principe is dat afval pas afval is als je het verspilt”, zegt ze.

In het centrale Oegandese district Mukono vinden we nog een ander upcyclingproject van middelbareschoolleraar Allan Obbo. Obbo is de eigenaar van Bottle Garden Resort, waarvan de hele ommuring en een aantal huisjes zijn opgetrokken uit afvalflessen. (MO*Magazine)