Hematoom: bloed buiten bloedvaten met blauwe plekken
Een hematoom is een veel voorkomende aandoening waarbij bloed zich verzamelt buiten de bloedvaten. De bloedvatwand is namelijk beschadigd waardoor bloed weglekt in weefsels waar dit niet thuishoort. Meestal ligt een blessure aan de bloedvatwand aan de basis van het hematoom. De kleine tot grote hematomen komen overal voor, zowel op de huid als in organen. De symptomen hangen af van de locatie alsook van aangrenzende structuren die getroffen zijn door de ontsteking en zwelling die geassocieerd zijn met het bloeden. Hoofdpijn, een verlies van de nagel, buikpijn en blauwe plekken zijn veel voorkomende symptomen. Meestal zijn zelfzorgmaatregelen voldoende en verdwijnt een hematoom spontaan, maar in sommige gevallen is een medische spoedprocedure vereist.
Een hematoom is een abnormale verzameling van bloed buiten een bloedvat. De aandoening ontstaat doordat de wand van een bloedvatwand, slagader, ader of capillair (haarvat) beschadigd is en daardoor bloed weglekt in weefsels. Voortdurend gebeurt een reparatie van de bloedvaten in het lichaam. Het lichaam repareert de beschadigde vaatwand van lichte verwondingen. Soms mislukt de reparatie bij grote schade, waardoor constante bloedingen ontstaan. Als er een grote druk in het bloedvat is, bijvoorbeeld in een hoofdslagader, blijft het bloed door de beschadigde wand lekken en zet het hematoom verder uit. Bloed dat in een bloedvat ontsnapt, is zeer irriterend voor het omliggende weefsel. Hierdoor komen ontstekingsverschijnselen tot stand, waaronder pijn, zwelling en roodheid.
Een verwonding of trauma aan de bloedvaten veroorzaakt meestal een hematoom. Dit gebeurt bijvoorbeeld door een lichte slag tegen een voorwerp, een hoofdletsel, gebroken botten, een schotwonde, een valpartij of een verkeersongeval. Ook agressief niezen of een onverwachte wending van een arm of been veroorzaakt mogelijk een hematoom. De tekenen van een hematoom hangen af van de grootte en locatie. Maar niet altijd zijn er tekenen, zelfs niet altijd bij een zeer groot hematoom. Wanneer dit niet drukt op andere organen ontstaan immers geen symptomen. Pijn, zwelling, roodheid en ontsierende blauwe plekken zijn veel voorkomende symptomen van een hematoom. Hematomen vormen soms een voelbare massa.
Medische aandacht is nodig wanneer de symptomen van een hematoom ernstig zijn of wanneer het hematoom in omvang blijft toenemen. Een hematoom in de hersenen vereist steeds een snelle medische en chirurgische behandeling, vooral wanneer ook neurologische symptomen aanwezig zijn.
De arts ondervraagt de patiënt over de medische geschiedenis en onderzoekt daarna het hematoom. Af en toe is een bloedonderzoek nodig om een patiënt te evalueren en eventuele onderliggende aandoeningen te beoordelen. Beeldvormende onderzoeken zijn nodig om de diagnose van hematomen in organen te diagnosticeren. De arts gebruikt een CT-scan om een subduraal hematoom in het hoofd op te sporen. Een CT-scan van de buik onthult een hematoom in de buikholte. Een MRI-scan is inzetbaar voor het detecteren van epidurale hematomen. Deze scan is doorgaans betrouwbaarder dan de resultaten van een CT-scan voor het opsporen van een epiduraal hematoom.
(Mens en Gezondheid/Foto:
Eva & Quirinius)