Musculoskeletale pijn: pijn in botten, spieren en pezen

Musculoskeletale pijn duidt op pijn aan de botten, spieren, ligamenten, pezen en zenuwen. De pijnklachten varieren van mild tot ernstig, zijn acuut of chronisch en zijn lokaal of verspreid. Veelal ontstaat musculoskeletale pijn als gevolg van lage rugpijn door overmatig gebruik of een slechte houding, maar ook verwondingen leiden tot de pijnklachten. Naast de pijn ontstaan ook nog andere symptomen zoals vermoeidheid en spiertrekkingen. De arts zet een medicamenteuze behandeling in die mogelijk wordt aangevuld door één of meer andere behandelingen. De pijn is soms erg slopend en leidt mogelijk tot zowel fysieke als psychische complicaties.

Musculoskeletale pijn komt vaak voor bij ouderen. Wellicht lijdt 50-90 procent van de zestigplussers aan een vorm van musculoskeletale pijn. Dit percentage ligt soms heel hoog omdat ouderen familie en verzorgers niet met de pijn lastig willen vallen. Daarnaast schrijven ouderen de musculoskeletale pijn sneller toe aan het verouderingsproces. Bijgevolg krijgen veel ouderen geen goede diagnose en lijden ze vaak onnodig aan pijn.

In de meeste gevallen is musculoskeletale pijn het gevolg van een verwonding aan de botten, gewrichten, spieren, pezen, ligamenten of zenuwen. Dit resulteert dan uit schokkende bewegingen, auto-ongelukken, valpartijen, breuken, verstuikingen, dislocaties (ontwrichtingen). Overmatig gebruik leidt mogelijk ook tot musculoskeletale pijn, hetgeen bij 33 procent van de volwassenen tot stand komt. Lage rugpijn door overmatig gebruik is de meest voorkomende werkgerelateerde diagnose in de westerse samenleving.

Een slechte houding, veranderingen in de houding, een slechte lichaamsbouw, of langdurige immobilisatie zijn ook oorzaken van musculoskeletale pijn. Deze leiden namelijk tot problemen met de positie van de wervelkolom en veroorzaken kortere spieren, waardoor andere spieren overmatig worden gebruikt worden en pijn veroorzaken.

Fibromyalgie is een aandoening die wijdverspreide pijn in de spieren, pezen of ligamenten veroorzaakt. De pijn treft meestal meerdere locaties. Fibromyalgie gaat meestal gepaard met andere symptomen, zoals vermoeidheid, slaapproblemen en geheugen- en stemmingsproblemen. Door verwondingen en ziekten aan de gewrichten, ontstaat gewrichtsstijfheid en milde tot ernstige gewrichtspijn (artralgie). Ook bij artritis (gewrichtsontsteking) treedt gewrichtspijn op. Diverse soorten gewrichtsontstekingen leiden tot pijnlijke gewrichten, zoals reumatoïde artritis (ontsteking van gewrichten en organen), artrose (reumatische aandoening van gewrichtskraakbeen) en infectieuze artritis (ontsteking van een gewricht door een infectie). Veelal verergert de gewrichtspijn bij het verplaatsen van het gewricht. De gewrichten zwellen mogelijk ook op (gewrichtszwelling). Een slijmbeurs is een kleine, met vloeistof gevulde zak. Dit beschermt de gewrichten. Pijn aan de slijmbeurzen ontstaat door een ontsteking (bursitis), een trauma, overmatig gebruik, jicht (ziekte met pijn en zwelling aan grote teen en andere gewrichten) of een infectie. De pijn is meestal erger bij het verplaatsen van het aangetaste gewricht en verdwijnt door rust. Bij tunnelsyndromen ontstaat pijn als gevolg van druk op een zenuw. Dit is bijvoorbeeld mogelijk bij het carpaal tunnel syndroom (tintelingen en/of zwakte in de hand), het het cubitaal tunnel syndroom (druk op elleboogzenuw met zwakte) en het tarsaal tunnel syndroom (druk op scheenbeenzenuw met pijn).

Deze aandoeningen zijn in de meeste gevallen het gevolg van overmatig gebruik. De pijn verspreidt zich mogelijk langs de zenuw en veroorzaakt dan brandende pijn. Wanneer de organen door een ziekte aangetast zijn, straalt de pijn mogelijk uit naar een andere plaats in het lichaam. Bij een miltaandoening of galblaasaandoening presenteert de patiënt zich bijvoorbeeld met schouderpijn. Een hartaanval veroorzaakt musculoskeletale uitstralingspijn in de armen. Rugpijn komt soms voor bij de aanwezigheid van nierstenen.

(Mens en gezondheid/Foto:

BreinMedicijn)