ในทารกคลอดก่อนกำาหนด

ขนบธรรมเนียมประเพณีของการอยู่ร่วมกัน เพื่อ สร้างครอบครัวอย่างมั่นคง ย่อมเกิดจากความรักที่จริงจัง ถาวรและยั่งยืน ความรักและความเข้าใจรวมทั้งการรู้จักให้อภัยคู่สามีภรรยา จะอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข สร้างครอบครัวที่สมบูรณ์ ดูแลบุตรหลานให้ เป็นคนดีมีความรู้สืบไป ต่ออายุวงศ์ตระกูลให้มีความมั่นคงถาวรยืนยาวและ ก้าวหน้าต่อไปได้อย่างไม่มีที่สิ้นสุด

จากความเป็นจริงของสังคมปัจจุบันที่เต็มไปด้วยการแข่งขัน รีบเร่ง เพราะมีความจา�เป็นทั้งด้านสังคม เศรษฐกิจ ทา�ให้ต้องแสวงหาการศึกษาและ อาชีพ ซึ่งนับวันจะยากขึ้นทุกที ส่งผลให้ความรักและความอบอุ่น รวมทั้ง ความสัมพันธ์ใกล้ชิดในครอบครัวดูจะห่างเหินกันออกไป ทา�ให้บุตรหลาน เติบโตขึ้นด้วยความไม่มั่นคงทางจิตใจ ต้องเรียนรู้การดา�เนินชีวิตด้วยตนเอง พ้น

มูลนิธิเด็กโรคหัวใจฯก็ประสบพบกับปัญหาเด็กโรคหัวใจที่เกิดขึ้น จากการตั้งครรภ์ประเภทนี้ จึงได้ขยายกิจกรรมในการช่วยเหลือเกื้อกูลเด็ก พิการเหล่านี้ได้จา�นวนหนึ่ง โดยเริ่มดา�เนินการที่เป็นจริงตั้งแต่เดือนมิถุนายน 2554 เป็นต้นมาดังบทความของ นายแพทย์ชาตรี เรืองฤทธิ์น า�ชัย กรรมการ มูลนิธิเด็กโรคหัวใจฯ ดังนี้

เนื่องด้วยขณะนี้ประเทศไทยพบอุบัติการณ์ตั้งครรภ์ในผู้หญิงวัยรุ่น ค่อนข้างสูง ซึ่งเป็นสาเหตุให้เกิดทารกคลอดก่อนกา�หนดเป็นจา�นวนมาก โรค หัวใจพิการแต่กา�เนิดชนิดเส้นเลือดเกินนอกหัวใจ(Patentductusarteriosus,PDA) มักจะพบอุบัติการณ์สูงในทารกคลอดก่อนกา�หนด โดยโรคหัวใจ ชนิดนี้ทา�ให้เกิดปัญหาที่สา�คัญกับระบบหลอดเลือดหัวใจและปอด เช่น โรค ปอดเรื้อรัง, เลือดออกในสมอง, ลา�ไส้อักเสบเน่าติดเชื้อ, ตาบอด เป็นต้น

การรักษาโรคหัวใจชนิดนี้โดยการผ่าตัดผูกเส้นเลือดจะทา�เมื่อการใช้ ยารักษาไม่ได้ผล หรือให้ยารักษาผู้ป่วยไม่ได้ แต่เนื่องจาก รพ.หลายแห่ง ไม่มี ศักยภาพในการผ่าตัด อีกทั้งการส่งต่อไปรักษาผู้ป่วยกลุ่มนี้มีความเสี่ยงสูง รวมทั้งหอผู้ป่วยใน รพ.ใหญ่ที่ส่งต่อมักจะเตียงเต็ม มูลนิธิเด็กโรคหัวใจฯ เห็น ความสา�คัญของปัญหานี้จึงได้ทา�โครงการ ขยายความอนุเคราะห์การผ่าตัด ชนิดนี้ โดยการประสานงาน และสนับสนุน ส่งทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญในการ ผ่าตัดไปดา�เนินการผ่าตัดยัง รพ.ต่าง ๆ ที่ไม่มีขีดความสามารถพอ โดยได้เริ่ม ทา�โครงการนี้ตั้งแต่ มิ.ย. 2554 ภายหลังจากกุมารแพทย์ที่มีความชา�นาญ ใน การตรวจวินิจฉัย และตรวจด้วยคลื่นเสียงสะท้อนเป็นภาพหัวใจ พบว่าเป็น โรคหัวใจชนิดนี้และการใช้ยารักษาหรือไม่ สามารถใช้ยาได้ จะมีการด�าเนินติดต่อ ประสานงาน ส่งทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญใน การผ่าตัด ซึ่งประกอบด้วยแพทย์ผ่าตัดโรค หัวใจ วิสัญญีแพทย์และพยาบาลวิสัญญี ไปดาเนินการผ่าตัดรักษา� ตั้งแต่ มิ.ย. 2554-มิ.ย. 2559 ที่ผ่านมา ได้ดา�เนินการ การผ่าตัดชนิดนี้ทั้งสิ้น 27 ราย เป็นเพศ ชาย : เพศหญิง 1.6 : 1 อายุเฉลี่ย 25 วัน (2-60 วัน) นา้�หนักเฉลี่ย 1,123 กรัม (620-2,240 กรัม) ไม่พบภาวะ แทรกซ้อน หรือเสียชีวิตจากการผ่าตัด

จากผลการดา�เนินโครงการที่ผ่านมาแสดงให้เห็นว่า โครงการนี้มี ประโยชน์อย่างมาก ในการช่วยเหลือผู้ป่วยเด็กทารกแรกเกิดคลอดก่อน กา�หนดซึ่งแนวโน้มจะพบมากขึ้นเรื่อย ๆ โดยโครงการนี้ความเสี่ยงที่น้อยมาก ที่จะเกิดภาวะแทรกซ้อนหรือเสียชีวิตจากการผ่าตัดที่ผ่านมา ทั้งนี้การที่จะ ประสบความสา�เร็จได้ต้องอาศัยความร่วมมือของภาครัฐบาล ภาคเอกชน โดย ค่าใช้จ่ายในการดา�เนินการผ่าตัดจะจ่ายตรงโดยสา�นักงานสุขภาพแห่งชาติและ มูลนิธิเด็กโรคหัวใจฯ เป็นผู้สนับสนุนค่าใช้จ่ายในการดา�เนินการของทีมแพทย์ ผู้เชี่ยวชาญในการผ่าตัดจากผู้มีจิตศรัทธาบริจาค

บทสรุป ในประเทศไทยของเราที่ยังขาดแคลนศัลยแพทย์ที่เชี่ยวชาญ ในการผ่าตัดโรคหัวใจเด็ก โครงการขยายความอนุเคราะห์การผ่าตัดชนิดนี้เป็น อีกทางเลือกหนึ่ง ที่จะช่วยให้การดูแลรักษาของทารกคลอดก่อนกา�หนดกลุ่ม นี้ให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น และจะดา�เนินโครงการขยายความอนุเคราะห์นี้อย่าง ต่อเนื่อง ตราบเท่าที่มีผู้มีจิตศรัทธาบริจาค

ข้อมูลจาก นายแพทย์ชาตรี เรืองฤทธิ์นา�ชัย กุมารแพทย์โรคหัวใจ รพ.สินแพทย์ / กรรมการมูลนิธิเด็กโรคหัวใจฯ .