“ที่คนส่วนใหญ่รู้จัก มักจะเป็นในมุม การท่องเที่ยวเป็นหลัก แต่จริง ๆ แล้วชุมชน ของเรายังมีเรื่องราวเกี่ยวกับวิถี วัฒนธรรม ประเพณี และความเชื่อของปกาเกอะญออีก มากมาย โดยเฉพาะตำ�นานกับความเชื่อ เกี่ยวกับการทำ�นา”

...เสียงของชาวบ้านที่รับหน้าที่นำ� เยี่ยมชมบอกเรื่องนี้ให้ฟัง อย่างไรก็ดี แต่กว่า จะเป็นบ้านผาหมอนในวันนี้ ชุมชนนี้ก็ต้องใช้ ระยะเวลานานกว่า 10 ปี เพื่อค้นหาคำ�ตอบ ว่า... เส้นทางของชุมชนนั้นจะเดินไปในทิศทาง ไหนดี โดยหนึ่งเครื่องมือที่ชาวบ้านนำ�มาใช้ก็คือ งานวิจัย ซึ่งชาวบ้านได้ร่วมมือกับ