H! WELLNESS:
เพราะอาการ ‘เส้นเลือดขอด’ มักถูกจัดลำดับความสำคัญให้เป็นปัญหาเล็กๆ ของหลายคน จนกลายเป็นความชะล่าใจ มองข้ามอาการเล็กๆ น้อยๆ ผา่ นไปวนั แลว้ วนั เลา่ โดยไมร่ เู้ ลยวา่ มนั สามารถขยายผลกลายเปน็ ปญั หาใหญโ่ ต เนื่องจากอาการเส้นเลือดขอดนั้นสามารถลุกลามเป็นแผลเ
7 เรื่องจริงอย่าชะล่าใจ อาการเส้นเลือดขอด!
ทำไมต้องอย่าชะล่าใจเส้นเลือดขอด? อาการจะ ลุกลามเป็นแผลเรื้อรังได้อย่างไร? สามารถ รักษาด้วยวิธีไหน? และนี่คือ 7 ความจริงเกี่ยวกับ เส้นเลือดขอดผ่านการบอกเล่าโดยพญ.สุทธาทิพย์ เวชวทิ ยว์ รากลุ ศลั ยแพทยท์ ว่ั ไปและศลั ยกรรมหลอดเลอื ด ศูนย์หลอดเลือด โรงพยาบาลกรุงเทพ เพื่อให้ทุกคนได้ ระวังและรักษาให้หายเร็วได้จะดีที่สุด
1. เส้นเลือดขอดไม่สามารถรักษาให้หายได้ด้วย การทายาหรือครีมภายนอก
ต้องตรวจวินิจฉัยโรคที่มี การซกั ประวตั ิ ตรวจรา่ งกาย และตรวจดว้ ยอลั ตราซาวนด์ ชนิดพิเศษสำหรับหลอดเลือด (Duplex Ultrasound) เพื่อ ประเมินหาสาเหตุแอบแฝง มิฉะนั้นอาจกลับมาเป็นซ้ำ หลังจากรักษาไปแล้ว
2. เส้นเลือดขอดเกิดได้ทุกส่วนของร่างกาย
แต่ที่ พบเยอะที่สุดคือบริเวณขา โดยคนที่น้ำหนักตัวมากๆ มี โอกาสเกิดเส้นเลือดขอดได้มากกว่า รวมถึงผู้หญิง ตั้งครรภ์ด้วย ซึ่งจากตัวเลขคนไข้ที่มารักษานั้น ผู้หญิง เป็นมากกว่าผู้ชาย แต่ผู้ชายมักจะมาพบแพทย์ด้วย อาการรุนแรงกว่า ส่วนใหญ่คนไข้ผู้ชายเมื่อมาพบแพทย์ เพื่อรักษามักจะมีเส้นเลือดขอดแบบเป็นตัวหนอน ไม่ก็ เป็นแผลเส้นเลือดขอดอักเสบแล้ว
3. ผู้ที่ในแต่ละวันทำงานต้องยืนนานๆ นั่งนานๆ มี โอกาสเสี่ยงเป็นเส้นเลือดขอดมาก
เช่น แอร์โฮสเตส ครู พยาบาล หรือแม้แต่สาวออฟฟิศที่นั่งทำงานจดจ่อ หน้าคอมฯ โดยไม่เปลี่ยนอิริยาบถ รวมถึงหญิงตั้งครรภ์ เพราะปริมาณของเลือดสูงขึ้น ทำให้เกิดการตึงของ หลอดเลือด บวกกับฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลงนั่นเอง
4. โรคเส้นเลือดขอดป้องกันได้
อย่ายืนหรือนั่งเป็น เวลานานๆ โดยไม่เปลี่ยนอิริยาบถ อีกทั้งหมั่นออกกำลัง กายให้กล้ามเนื้อแข็งแรงเพื่อบีบตัวให้การไหลเวียน เลือดดีขึ้น อย่าปล่อยให้ตัวเองอ้วนหรือน้ำหนักมากเกิน ไป สวมเสื้อผ้าใส่สบายไม่รัดจนเกินไป คุณผู้หญิง ทั้งหลายไม่ควรใส่ส้นสูงเป็นเวลานานหรือใส่เป็นประจำ พักขาบ้างอะไรบ้าง
5. สัญญาณเตือนสุ่มเสี่ยงเป็นเส้นเลือดขอด คือ จะเริ่มจากปวดตึง รู้สึกหนักๆ หน่วงบริเวณขา รวมถึงเริ่มมีอาการบวมที่ขาส่วนล่าง
ควรไปพบ แพทย์เลยดีกว่า ไม่ต้องรอกระทั่งอาการลุกลามมากขึ้น เพราะยิ่งพบแพทย์เร็วก็ยิ่งรักษาให้หายได้เร็ว สำหรับ คนไข้ที่มีเส้นเลือดขอด ปกติแพทย์จะไม่รักษาในทันที ต้องทำการตรวจลิ่มเลือดในส่วนลึกของหลอดเลือดดำ ตรวจดูวาล์ว หรือลิ้นเปิด-ปิดของหลอดเลือดดำหาจุดที่ เสียหรือพังเพื่อทำการรักษาต่อไป
6. ระดับความรุนแรงของเส้นเลือดขอด
มีให้เห็น ตง้ั แตเ่ สน้ เลอื ดฝอยเลก็ ๆ (spider vein) รวมถงึ เหน็ หลอดเลอื ด โป่งพองลักษณะคดเคี้ยวคล้ายตัวหนอน สีผิวเปลี่ยน เป็นสีน้ำตาลเข้มขึ้น ผิวหนังแห้งแข็งไปจนถึงการอักเสบ เป็นแผล
7. การรักษาในปัจจุบันขึ้นอยู่กับอาการความ รุนแรงที่เกิดขึ้น
โดยแพทย์จะพิจารณาตามความ เหมาะสม ได้แก่
- รักษาแบบประคับประคองสำหรับผู้ป่วยที่อาการ ไม่รุนแรง ด้วยการใส่ถุงน่องการแพทย์ชนิดพิเศษ
- การฉีดยาที่เส้นเลือดขอดในผู้ป่วยที่เส้นขอดขนาด เล็ก ใช้เวลา 15 - 30 นาที
- ใชเ้ ลเซอร์ หรอื คลน่ื วทิ ยคุ วามถส่ี งู (Radio Frequency) ด้วยการใส่สายขนาดเล็กเข้าไปในหลอดเลือดดำแล้วใช้ พลังงานจากเลเซอร์หรือคลื่นวิทยุความถี่สูงเข้าไปทำให้ เส้นเลือดขอดฝ่อ ใช้เวลาประมาณ 30 - 45 นาที แผลมี ขนาดเล็กประมาณ 0.5 ซม. หลังทำจะพันขาด้วย Elastic Bandage จากนั้นแนะให้ใส่ถุงน่องการแพทย์ที่มี ระดับในการรัดกล้ามเนื้อเพื่อป้องกันอาการเส้นเลือด ขอดต่อไป
- วิธีผ่าตัดสำหรับผู้ป่วยที่มีเส้นเลือดขอดขนาดใหญ่ ต้องประเมินความพร้อมของร่างกายก่อนผ่าตัด ใช้เวลา ในการผ่าตัดประมาณ 1 - 2 ชม. โดยดึงเส้นขอดออกมา เพื่อตัดทิ้ง แผลมีขนาดเล็กประมาณ 0.1 - 0.2 ซม. ตาม แนวเส้นเลือดขอด หลังผ่าตัดจะพันขาด้วย Elastic Bandage เช่นกัน และแนะนำให้ใส่ถุงน่องการแพทย์ ชนิดพิเศษเพื่อป้องกันการเกิดเส้นเลือดขอดต่อไป