ม.ร.ว.เฉลิมชาตรี ยุคล มองอนาคตอุตสากรรมภาพยนตรไทย

สูยุคแหงการสงออกวัฒนธรรม

คุณชายอดัม-ม.ร.ว.เฉลิมชาตรี ยุคล อีกหนึ่ง บุคลากรคุณภาพของวงการบันเทิง ผูอยูเบื้อง หลังความสำเร็จของภาพยนตร ซีรี่ส ทางชอง โทรทัศน แพลตฟอรมคอนเทนต และบริษัทดูแล ศิลปน รวมถึงบทบาทสำคัญลาสุดในฐานะคณะ กรรมการยุทธศาสตรซอฟตพาวเวอรแหงชาติดาน ภาพยนตร

จากการคลุกคลีอยูในแวดวงภาพยนตรมา นานกวา 20 ป คุณชายอดัมพรอมนำความรูและ ประสบการณมาสรางความเปลี่ยนแปลงใหเกิด กับอุตสาหกรรมภาพยนตรไทย ทำหนาที่เปนสื่อ กลางระหวางรัฐบาลและคนทำงานในทุกแขนง เพื่อรวมกันสรางความเปลี่ยนแปลงในชวงเวลาที่ ประเทศไทยกำลงั เขา สตู ลาดการสง ออกวฒั นธรรม ผานสื่อบันเทิงอยางเต็มรูปแบบ

ภาพยนตร...หนึ่งในสื่อทรงพลัง

“เราเรียนรูวัฒนธรรมตางๆ ผานภาพยนตรมา โดยตลอด เปนหนึ่งในเครื่องมือสื่อสารที่ใชกันมา ตงั้ แตม สี งั คมโลกเกดิ ขนึ้ อยา งสมยั สงครามเยน็ ทมี่ propaganda lm ของนาซี มาจนถงึ ชว งทฮี่ อลลวี ดู สงภาพยนตรไปทั่วโลก ตามมาดวยประเทศญี่ปุน ที่ทำใหคนเขาใจวัฒนธรรมเซน วัฒนธรรมซามูไร และวัฒนธรรมอื่นๆ อีกมากมายผานภาพยนตร และอะนเิ มะ รวมถงึ ประเทศเกาหลใี ตท เ่ี ปน หนงึ่ ใน ตัวอยางความสำเร็จที่เห็นไดชัดเจนในยุคปจจุบัน

“สำหรับประเทศไทย เราไดเปลี่ยนมุมมองของ คนในประเทศมามากแลว จากเดิมที่เรื่องบันเทิง เคยถกู มองวา เปน การเตน กนิ รำกนิ หรอื เปน สงิ่ บอ น ทำลายความมนั่ คงของประเทศ เปลยี่ นมาเปน เรอื่ ง ของอตุ สาหกรรมการทำธรุ กจิ กบั ตา งประเทศและ การรับรูใหมวาภาพยนตรเปนลักซชัวรีโปรดักตที่มี ความสำคัญ”

วางรากฐานเพื่อสรางความเปลี่ยนแปลง

“รัฐบาลมีความจริงใจและพยายามจะเขามา ชวยสนับสนุนการทํางานของคนในวงการนี้ แตเรา ก็ตองเขา ใจกลไกของรัฐบาลที่ผานมาดว ย รวมถึง ความเขา ใจในธรุ กจิ แขนงนที้ อี่ าจยงั ไมค รบถว นใน ทกุ มติ ิการเขา มาทาํ งานของเราจะชว ยวางนโยบาย และรากฐานสําคัญ ซึ่งจะสรางความเปลี่ยนแปลง ไดมากเมื่อเทียบกับชวงเวลาหลายสิบปที่ผานมา

“เมื่อกอนจะมีความคิดหนึ่งที่วา สรางถนน สำคัญกวาสรางภาพยนตร เพราะไทยเราเริ่มตน การพัฒนาจากประเทศเกษตรกรรมมาเปน อตุ สาหกรรมและเดนิ หนา ตอ มาดว ยนวตั กรรมจน มาถงึ ปจ จบุ นั เราเปน หนงึ่ ในประเทศทางวฒั นธรรม ของโลก แนนอนวาการที่รัฐบาลเล็งเห็นความ

สำคญั และมนี โยบายเพอื่ ตอบสนองความตอ งการ ของเอกชน ผมเชื่อวาหลายอยางจะมีการปรับ เปลี่ยนไปในทางที่ดีขึ้น แตการทำงานของคณะ กรรมการฯและรฐั บาลจะสรา งความเปลยี่ นแปลงได มากนอ ยแคไ หน เปน สงิ่ ทตี่ อ งรอดกู นั ในระยะยาว”

หัวใจสําคัญคือการแกไข pain point

“จุดมุงหมายของคณะกรรมการฯ คือการชวย พัฒนาวงการในทุกดาน เพราะ pain point มีหลาก หลาย เราตองไปดูรายละเอียดในทุกๆ ดาน เชน การกำหนดมาตรฐานวิชาชีพ การจัดตั้งสมาคม วิชาชีพ การทำ one stop service เพื่อเอื้อให หนวยงานภาครัฐทำงานกับภาคอุตสาหกรรม ภาพยนตร ละคร ซีรี่ส สารคดี และอะนิเมะไดงาย ขึ้น นอกจากนี้ยังมีเรื่องการอัพสกิล รีสกิลใหกับ คนในวงการ การบันทึกและจัดทำฐานขอมูล การ ประชาสัมพันธ การเปดตลาดใหม การสงเสริมให คนไทยไดไ ปรว มเทศกาลตา งๆ ใหม ากขนึ้ และการ สราง micro cinema”

รวมตัวจริงของวงการ

“คณะอนุกรรมการฯ ทั้ง 2 ฝงมีทั้งหมด 40 ทาน รวบรวมตัวแทนเกือบจะทุกแขนง นักแสดง ผูกำกับ ผูจัด ผูกำกับ โปรดิวเซอร โพสตโปรดักชั่น สมาคม สมาพันธ และบุคลากรที่มีความเกี่ยวของ ในอุตสาหกรรม ซึ่งทุกคนไมไดเขามาทำงานใน รูปแบบสภา แตเราใชคำวา task force คือทุก คนตองทำงานทุกอยาง เพื่อสะทอนความคิดเห็น มุมมอง และวิธีการทำงานจากคนทำงานจริงใน อุตสาหกรรม เปนคนเกงของงานแตละประเภทที่ มโี อกาสทำงานกบั กลมุ คนหลากหลาย และมคี วาม สามารถในการเขาถึงคนทั้งวงการได เพื่อที่จะเปน ตวั แทนในการรบั ฟง แนวความคดิ หรอื ขอ เสนอแนะ จากคนทำงานในทุกระดับ

“การทำงานของเราแบงออกเปนหลายสวน หนึ่งคือการสรางโครงสรางพื้นฐาน ซึ่งแบงเปน การเปดใหเงินเขาถึงอุตสาหกรรมไดงายขึ้น และ เพิ่มการอัดฉีดเงินจากภาครัฐใหมากขึ้น อีกสวน สำคัญเปนเรื่องการแกไขกฎหมายเพื่อสงผลดีกับ ทุกฝายในอุตสาหกรรม โดย พรบ.ภาพยนตรและ วดี ทิ ศั นจ ะไดร บั การจดั ทำกอ นซงึ่ เปน สง่ิ ทแี่ สดงให เห็นวาภาครัฐมีความจริงใจตอภาคอุตสาหกรรม และผมเชื่อวาภาคอุตสาหกรรมเองก็จะมีความ เชื่อมั่นมากขึ้น”

สรางความสําเร็จแบบไทย

“ผมไมเ ชอื่ วา เราตองทาํ แบบเกาหลี ญปี่ นุ หรอื ประเทศไหนแลวจะประสบความสําเร็จ มองวา เราตองทําแบบไทย ซึ่งเราสามารถศึกษาจากทุก ประเทศได อยางชวงที่เกาหลีจะจัดตั้ง KOCCA หรือ Korea Creative Content Agency เมื่อ 20 ป กอน เขาศึกษาหมดทุกประเทศรวมทั้งไทยเรา สง คนมาสมั ภาษณผ กู าํ กบั โปรดวิ เซอรและคนทาํ งาน ในวงการบนั เทงิ ไทยถามวา เกาหลจี ะเปน แบบไทย ไหม เขาก็ไมไดเปน แตเขาตองการ know how ขอ ศึกษา กรณีศึกษาของการเติบโตของอุตสาหกรรม บันเทิงจากทั่วโลกเพื่อนําไปพัฒนา

“มาถึงตอนนี้เราก็ตองศึกษาจากเกาหลี และ อีกหลายประเทศดวย แตจะเปนการศึกษาในวิถีที่ แตกตา งทงั้ ในแงข องคอนเทนตแ ละกลมุ ตลาดเรา ไมส ามารถใชโ มเดลใดโมเดลหนงึ่ แลว บอกวา เราจะ เปนแบบใครได ไทยเราเองก็มีจุดแข็ง ไมวาจะเปน หนงั ผไี ทย หนงั ศลิ ปะการปอ งกนั ตวั ของไทย เชอื่ วา ประเทศอนื่ กไ็ มส ามารถตเีราไดเกาหลมี อี จี นุ กิไทย เรามีคุณจา-พนม ยีรัมย เราตองมาดูสิ่งที่ประเทศ เรามี และสิ่งเหลานั้นเปดเสนทางแบบไหนใหเรา ตอยอดไดบาง รวมไปถึงศึกษาโครงสรางความ สำเร็จของประเทศอื่นดวย

“ในสวนผูบริโภค เรามีงานที่คนไทยชอบเสพ อยางหนังเรื่องสัปเหรอ ทำรายไดสูงถึง 700 ลาน บาท หรือ 20 ลานดอลลารสหรัฐ ถือเปนตัวเลขที่ ทรงพลังมากสำหรับ local lm เปนความสำเร็จ ของกลุมไทบานที่เขามองเห็นกลุมตลาดที่แตก ตางได ตองบอกวาเอเชียเปนกลุมประเทศที่ทุก ประเทศมีจุดยืน วิธีการ ภาษา และวัฒนธรรมของ ตัวเอง ซึ่งไมไดเปนโจทยที่งาย สังเกตไดจากที่เห็น หลายๆ เจาจากตางประเทศที่พยายามจะมาตี ตลาดในเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใตกต็ ไี มแ ตกเพราะ เรามีความหลากหลายสูง เปนสังคมพหุวัฒนธรรม ที่มีรายไดไมสูงเมื่อเทียบกับประเทศฝงยุโรป มี โครงสรางกฎหมายไมเหมือนกัน ดังนั้นการเติบโต ของอุตสาหกรรมจึงตางกันโดยสิ้นเชิง เราตอง ทำความเขาใจสิ่งเหลานี้ดวย”

ถอดบทเรยี นจากผลงานระดบั ปรากฏการณ

“ความสำเรจ็ ของเอกชนทเี่ กดิ ขนึ้ แตล ะครงั้ เปน สงิ่ ทเี่ ราตองเอามาคดิ ตอ วา กอ นทผี่ ลงานแตล ะชนิ้ จะประสบความสำเร็จ เขาผานความยากลำบาก อะไรกอนจะมาถึงจุดที่ไดรับความนิยมและมี ชื่อเสียง ไมวาจะเปนนาคี บุพเพสันนิวาส สัปเหรอ ตำนานสมเด็จพระนเรศวร องคบาก พี่มาก... พระโขนงหรอื อกี หลายผลงานความสำเรจ็ ทงั้ หมด เปนเรื่องที่ดี แตในมุมมองของผมเปรียบไดกับ ไฟไหมฟ างเพราะเอกชนตอ งสเูองเพยี งลำพงั และ ในบางกรณเี มอื่ ความสำเรจ็ เกดิ ขนึ้ แลว หลงั จากนนั้ ไมมีสิ่งที่ทำตอยอดใหเกิดความตอเนื่องจาก

‘ผมไมเชïอวาเรา ตองทําแบบเกาหลีใต ญี่ปุน หรือประเทศ ไหนแลวจะประสบ ความสําเร็จ มองวา เราตองทําแบบไทย’

‘หนังเรïองสัปเหรอ ทํารายไดสูง ถึง 700 ลานบาท หรือ 20 ลาน ดอลลารสหรัฐ ถือเปนตัวเลข ที่ทรงพลังมาก’

ความเปนเวฟ

“สมมุติเรามองเกาหลี ชวงที่เขาจะสราง K Wave หรือ Korean Wave ขึ้นมาจะไมใชการ ประสบความสำเร็จของผลงานชิ้นเดียว แตทำให เกิดความตอเนื่องไปเรื่อยๆ เราจะทำอยางไรให ละครอยางบุพเพสันนิวาสประสบความสำเร็จอีก และสามารถสรา งความตอ เนอื่ งตอ ไป อยา งเชน BL (Boy Love) GL (Girl Love) หรอื ทเี่ ราเรยี กกนั งา ยๆ วาซีรี่สวาย กับซีรี่สยูริของไทย เราจะทำเรื่องหนึ่ง ขึ้นมาแลวประสบความสำเร็จ เกิดคูจิ้น มีดีมานด เกิดขึ้นในตลาดโลก หลังจากนั้นก็จะเกิดคูจิ้นคู ใหมต ามมาอกี เรอื่ ยๆ แลว พวกเขาเหลา นไี้ ดไ ปเปน พรีเซ็นเตอรใหกับแบรนดดังทั้งในระดับเอเชียและ ระดับโลก สิ่งที่ควรมองตอไปคือทำอยางไรที่จะให สิ่งเหลานี้มีความตอเนื่องไปไดอีกไกล”

ภาพยนตรไทยในเวทีโลก

“ทุกๆ ปหนังไทยไดเขาชิงรางวัลอยางตอเนื่อง ตลอดเวลา แตคนอาจจะไมคอยรูเทานั้นเอง อยาง เทศกาลภาพยนตรนานาชาติรอตเทอรดัมมีหนัง เราเขาไป 5 เรื่อง หนังเรื่อง Red Light กับ Doi Boy กไ็ ดฉ ายรอบพรีเมยี รท ป่ี ูซาน และทั้งทโี่ ตเกียว โอซากา เบอรลินก็มีหนังไทยเขาไปรวมเทศกาล ดวย ทางซีรี่สของไทยก็ไดเขาชิงรางวัลในเวทีเดียว กบั ซรี สี่ Moving และ Glory ของเกาหลี หรอื สารคดี ไทย Hope Frozen ไดรับรางวัลสารคดียอดเยี่ยม จากงาน International Emmy Awards ในป 2019 ซึ่งเปรียบไดกับเหรียญทองโอลิมปก แตเราไมเคย พูดถึงมันเลย

ในมุมมองของผม เราควรมีศูนยการ ประชาสัมพันธที่ทำงานอยางบูรณาการมากขึ้น ที่ผานมายังไมมีเซ็นเตอรที่สามารถวางแผนการ กระจายขาว การประชาสัมพันธ การลงขาวประจำ เดือน ประจำสัปดาห เนื่องจากในอุตสาหกรรมมี ความเคลื่อนไหวอยูตลอดเวลา เราตองสื่อสารสิ่ง เหลานี้และใหพื้นที่ขาวเพิ่มขึ้น และในดานการ ประกวดหนังก็ควรไดรับการสนับสนุนมากขึ้นดวย เหมือนกัน เมื่อกอนเวลามีการประกาศสุพรรณ หงส คนตื่นเตนกันทั้งประเทศ เดี๋ยวนี้คนไมคอยให ความสนใจเทา ไรขนาดชอ งทวี ยี งั ไมซ อื้ สทิ ธใ์ิ นการ ถายทอดสดดวยซ้ำ แตผมเชื่อวาบรรยากาศแบบ นั้นจะกลับมาได ถาทุกฝายรวมมือกัน”

ตอยอดองคความรูจากคนไทยในตางประเทศ

“มีคนไทยจำนวนมากที่ไดไปสรางชื่อเสียง ใหกับประเทศ ในฐานะคนทำงานในวงการ ภาพยนตรตางประเทศ ถามวาเราจะทำอยางไร กับปรากฏการณสมองไหล จะดึงพวกเขากลับมา ทำงานในประเทศไดไหม สวนตัวมองวาเปนเรื่อง ยากเพราะอตุ สาหกรรมตา งประเทศกบั ในประเทศ มีวิธีการทำงานมันตางกัน ตัวเม็ดเงินก็ตางกันใน ระดับหนึ่ง

“สิ่งที่เราทำไดคงเปนการขอความรวมมือ จากคนไทยที่อยูในตางประเทศ ใหชวยสงถาย ความรูตางๆ กลับมาในประเทศเพื่อนำมาพัฒนา อุตสาหกรรมของเราใหเติบโตขึ้น สรางเม็ดเงินที่

‘การสรางผูชมตองเกิดจาก การเรียนรูศิลปะวิจักษ หรือ art appreciation คือความ เขาใจในศิลปะ’

มากขึ้น ซึ่งอาจจะไมเทากับฮอลลีวูด หรือประเทศ อนื่ ๆเพราะดว ยจำนวนประชากรคา เงนิ วธิ กี ารเสพ สื่อ โครงสราง และตลาดที่แตกตางกัน แตสุดทาย เราก็มีจุดเดนของตัวเองที่สามารถผลักดันใหเกิด ความเติบโตไดเหมือนกัน”

จุดเริ่มตนของผูชมคุณภาพรุนตอไป

“เรามีแผนที่จะขยายการทำงานไปถึงภาคการ ศึกษาดวย ไมใชแคระดับอุมศึกษา แตตองจะไป ถงึ ระดบั ประถมศกึ ษาเพราะการสรา งผชู มตอ งเกดิ จากการเรียนรูศิลปะวิจักษ หรือ art appreciation คือความเขาใจในศิลปะ ที่ตองทำไปพรอมกับการ ปลูกฝงมุมมองที่วาการเสพงานศิลปะเปนเรื่องดี เพราะคนไทยในยุคกอนจำนวนไมนอยมองศิลปะ เปนของไมดี เพราะทำใหเราไมมีเวลาไปทำมา หากิน เราถึงมีคำเรียกคนทำหนังทำละครวาเปน พวกเตน กนิ รำกนิ ถา ใหเ ลอื กระหวา งการไปทำงาน กับการไปหอศิลป หลายคนเลือกที่จะไปทำงาน มากกวา การไปหอศิลปสำหรับบางคนถือเปนการ เสียเวลาชีวิต

“ดงั นนั้ สงิ่ ทเี่ ราทำคอื แสดงใหเ หน็ วา ศลิ ปะสรา ง ใหเ กดิ มลู คา และรายได และสงิ่ นตี้ อ งเรมิ่ ตน ในชว ง แรกของการเรียนรู ซึ่งเราอาจใชเวลานาน 10 - 20 ป เพราะนักเรียนจะไดเริ่มซึมซับความเขาใจใน ศิลปะในชวงอายุ 4 - 5 ขวบ นั่นหมายถึงอีก 20 ป เขาจะเปน คนอายุ 25 ทมี่ อี ำนาจในการผลติ ผลงาน หรอื เปน ผเู สพผลงานทมี่ กี ำลงั ซอื้ นคี่ อื การวางแผน ประเทศในระยะยาว ถึงเวลานั้นผมคงกลายเปน คนรุนเกาไปแลว ในอนาคตคงเปนเรื่องของคนรุน ใหมท จี่ ะไดป ระโยชนจ ากทเี่ ราสรา งใหก บั ผชู มจรงิ ๆ แบบเกาหลที เี่ ขามผี ชู มจำนานมหาศาลในประเทศ แลวมันสามารถสรางเม็ดเงินไดจริง”

Á.Ã.Ç.À©ÅÔÁªÒΜÃÕ ÂؤŠËÃ×ͤسªÒÂÍ´ÑÁ ¼ÙOEÍÂÙ‹Àº×ÉͧËÅѧ¤ÇÒÁÊÍÒÀÃǨ¢Í§ÀҾ¹ΜÏ «ÕÃÕÈʏ ·Ò§ª‹Í§Â·Ã·Ñȹ Á¾ÅΜ¿ÍÏÁ ¤Í¹à·¹μ ÁÅкÃÔÉÑ·´ÙÁÅÈÔÅ»¹ ·ÕȤÃÍÈÒËǴùÁǴǧÀҾ¹ΜÏķ ÁÒ¹Ò¹¡Ç‹Ò 20 »‚

§Ò¹Àº×ÉÍÉ×ͧËŧѧ¢Í§¤Ø³Ø³ªÒÂÍ´ÑÁÑÁ ù¡Í§¶‹Ò‹ÒÂÀҾ¹ΜÏÀÀÃ×ÈÍ×ÈÍ§Μ‹Ò‹Ò§AE ÄÁ‹Ç‹Ç‹Ò‹Ò ¨ÐÀ»Š¹Š¹ΜÒ¡ÅOEÍOEͧ ¼ÙOEÙOEª‹Ç‹Ç¼ÙOE¡OE¡Ù íòíò¡ñºñº ËÃ×Í× ¼ÙOE¡Ù¡OE ÍÒÍÒ¡ÑºÑ ¨Ò¡ËÅÒÂÀÃÍ×È×Èͧ·ÕºÈÕȺҧÀÃ×ÈÍÈ× § ¡ÅÒÂÀ»¹Š¹·ÕÈ¡ÈÕ ÅÒ‹ÒÇ¢ÇÞÑÞ¶Ö§Ö§

¤Ø³Ø ªÒÂÍ´ÑÁÑÁùÇѹѹ·ÕÈÀÕÈÀ¢ÒËÇѧѧÇÒ‹Òʡѡǹѹ ¡ÃзÃǧÈÖ¡Ö¡ÉÒ¸Ô¡Ô¡ÒèкÃèØÇØ ÔªÔ Ò ÈÔÅÔÅ»ÐÇԨԨѡѡɏ ŧùËÅÑ¡Ñ¡ÊÙΜÃÃдѺѺ »ÃжÁÈÖ¡Ö¡ÉҢͧÂçÀÃÂÕ¹ķÂ