Venüs’ün atmosferinin neden garip bir şekilde döndüğü anlaşıldı!
Venüs’ün atmosferinin neden gezegenin yüzeyinden daha hızlı döndüğü sorusuna nihayet yanıt verilebilecek gibi görünüyor. Yeni bulgular, Güneş Sistemi’nin ötesinde yaşamı destekleme ihtimali olan ötegezegenlerin nasıl yerler olduğu konusunu da aydınlatabilir.
Dünya’nın kendi çevresinde 24 saatte bir tur dönmesi ile karşılaştırıldığında, Venüs çok daha yavaş hareket ediyor. Gezegen bir turunu 243 Dünya gününde tamamlıyor. Ancak, Venüs’ün sıcak ve ölümcül karbondioksit atmosferi yüzeyinden neredeyse 60 kat daha hızlı dönüyor. Süper dönüş adı verilen bir etki nedeniyle, atmosferin bir turu 96 saatte tamamlanıyor. Daha önceki araştırmalar, bu süper dönüşün gerçekleşebilmesi için Venüs’ün atmosferinin, gezegen yüzeyine olan sürtünmeyi yenmeye yetecek kadar yüksek bir açısal momentuma sahip olması gerektiğini gösterdi. Ancak bu açısal momentumun kaynağı hakkında bir bilgiye sahip değiliz.
Hokkaido Üniversitesinden, bu gizemi aydınlatmayı hedefleyen araştırmacılar, 2015’ten beri Venüs yörüngesinde dönen Japon uzay sondası Akatsuki’den aldıkları verileri analiz ettiler. Venüs’ün atmosfer dönüş hızının en yüksek olduğu bölgeye, yani ekvatorda hızı saatte 395 kilometreye varan bulut katmanındaki süper dönüşe odaklandılar.
Bilim insanları, Akatsuki’nin göderdiği morötesi görüntüleri ve termal kızılötesi verileri temel alarak Venüs’ün bulut hareketlerini ve ısının atmosferde nasıl dolaştığını tespit ettiler. Bu sayede, bulutların üst katmanlarında yaklaşık 70 kilometre irtifada açısal momentum dağılımı belirlendi. Bu veriler daha sonra atmosferin süper dönüşüne neden olan kuvvetleri detaylıca açıklamak için kullanıldı.
Bilim insanları, Venüs atmosferinin açısal momentumuna, gezegenin ekvatorunun yakınlarındaki atmosfer basıncında değişiklikler yaratan ve
Güneş ışınlarının tetiklediği termal gelgitlerin neden olduğu tespit ettiler. Buna ek olarak, atmosferde gezegen ölçeğinde dalgalar ve termal gelgitlerin tersine çalışan büyük ölçekli atmosferik türbülans da bulundu.