BİR KARA DELİĞİN FOTOĞRAFI NASIL ÇEKİLİR?

Dr. Katie Bouman, Bilgisayar doçenti, Caltech

Yıllardır bir kara deliğin içinde neler olabileceğini, sadece bilgisayar grafikleri sayesinde, örneğin Interstellar gibi filmlerde görüyoruz. Einstein’ın 100 yıl önce ortaya attığı genel görelilik kuramında kara deliklerin varlığı tahmin edilmesine rağmen, hala bir kara deliğin görüntüsünü elde edebilmiş değildik. Tüm bunlar, geçtiğimiz yıl Messier 87 galaksisinin merkezindeki kara deliğin fotoğrafı çekildiğinde değişti. Bir kara deliğin fotoğrafını çekmek çok zor, zira bunun için Dünya büyüklüğünde bir teleskop gerekiyor. Ancak, içinde Bouman’ın da olduğu uluslararası uzmanlardan oluşan bir ekip, adına “Event Horizon Telescope” dedikleri devasa bir sanal teleskop üretti. Bu projede, Dünya’daki büyük teleskopların güçlerini birleştirdiler ve aradaki boşlukları bilgisayarlarla doldurdular. Bu sohbette Bouman, uzmanların kara deliklerin neye benzediği üzerine yaptığı tahminler doğrultusunda üretilen bu algoritmaların üretim aşamasını, tarafsız bir şekilde ve günlük hayattan örnekler vererek anlatıyor. İzleyenler astronomların, fizikçilerin, matematikçilerin ve mühendislerin çözülmesi imkânsız bir problemi çözmek için güçlerini nasıl birleştirdiğini ve bilimin sınırlarını nasıl zorladığını görüyor.