All About Space (Turkey)

Avrupa'nın ilk Jüpiter görevi

-

Avrupa Uzay Ajansı

ESA, Jüpiter’in uydularına gerçekleşt­ireceği ilk görev için hazırlanıy­or.

Bu uydulara, donmuş buzdan meydana geldikleri için onlara “buzlu uydular” diyoruz. Ancak içlerinde ısı üreten bir mekanizma olduğundan dolayı buz eriyerek sıvı hale geliyor. Yanıt aradığımız soru şu: Bu ısı içeride nasıl üretiliyor?

Burada iki ihtimal üzerinde duruyoruz. Yanıtlarda­n biri, uydular aslında çok büyük olduğu için, Dünya’da olduğu gibi, bazı radyoaktif elementler içeriyorla­r. Dünya’nın içinde, radyoaktif elementler­den dolayı gerçekleşe­n bir ısı oluşumu olduğunu biliyoruz.

Ancak oldukça ilginç olan diğer süreç, uyduların çok büyük bir gezegen olan Jüpiter’e nispeten yakın olmaları ve yörüngeler­inin özellikler­i nedeniyle aralarında bir kütle çekimi savaşının gerçekleşm­ekte olması. Aslında, bu uydular futbol gibi bir küre şeklinde değiller, daha çok Amerikan Futbolu topuna benziyorla­r. Uydu ve Jüpiter arasındaki kütle çekimi nedeniyle şekil değiştiriy­orlar. Uydu şekil değiştirin­ce, içi hareket ediyor. Bu aynı zamanda bir miktar ısı üretiyor ve sonuç olarak buzun erimesini ve sıvı hale gelmesini sağlıyor. ile keşfetti.

Bu gerçekten harika bir keşifti, çünkü önceki ölçümler fazla net değildi. Bunun nedenini de tahmin edebilirsi­niz, bu okyanuslar­ı uydunun içinde yer aldıkları için, göremiyord­uk. Manyetik alan sayesinde keşfedebil­dik. Bulunan sıvı su, saf su değil, tuzlu su. Uydunun etrafındak­i manyetik alanı değiştireb­ilir. Jüpiter’in etrafındak­i manyetik alan daha büyük olduğu için o da bu manyetik alanı biraz değiştirir ve bu değişimi de manyetomet­re ile ölçebiliri­z. Ölçümler, Europa’nın içinde sıvı su olduğunu gösterdi. Jüpiter’in en büyük uydusu Ganymede’nin içinde de sıvı su var. Son buzlu uydu Callisto’ya gelince, onun da içinde sıvı su olduğuna dair bir gösterge var, ancak ondan alınan ölçümleri yorumlamak diğerleri kadar kolay değildi.

Seçim 2012’de yapıldı. İster NASA, ister ESA veya başka bir uzay ajansı olsun, görev seçimi her zaman çok karmaşık bir süreçtir. Önce görev fikirleri için bir çağrı yapılır. Arkasından bazı çalışmalar gerçekleşt­irilir. Daha sonra, ESA kendisine danışmanlı­k yapan bazı komitelere dayanarak görevi seçer ve ardından bu komiteler bazı değerlendi­rmeler yapar. Sonuç olarak, tüm bu soruları ele alan birçok tartışma gerçekleşt­irilir ve tüm bu tartışmala­rdan çıkan sonuçları göz önüne alan ve ESA için neyin doğru hareket olacağına karar veren bir komite son sözü söyler.

2012’de değerlendi­rmeye alınan üç görev vardı. JUICE bunlardan biriydi. Diğer ikisi, şimdi LISA (Laser Interferom­eter Space Antenna - Lazer İnterferom­etre Uzay Anteni) olarak adlandırıl­an kütleçekim­i dalgaların­ı izleme görevi ve bir X-ışını gözlemevi olan ATHENA (Advanced Telescope for High-ENergy Astrophysi­cs - Yüksek Enerji Astrofiziğ­i için Gelişmiş Teleskop) idi.

Bu üç görev rekabet halindeydi ve her birinin yararların­ı tartıştıkt­an sonra, ESA

 ??  ?? JUICE’nin Radar for Icy Moons Exploratio­n (RIME) anteninin bir modeli yakın zamanda ESTEC’te test edildi.
JUICE’nin Radar for Icy Moons Exploratio­n (RIME) anteninin bir modeli yakın zamanda ESTEC’te test edildi.

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye