Diğer gezegenlerde kutup ışıkları nasıl oluşuyor?
Kutup ışıkları, güneş rüzgârı atmosferimizi etkilediğinde ortaya çıkıyor, ancak bu olgu diğer gezegenlerde de gerçekleşiyor.
Parıldayan kutup ışıkları, kutupların etrafında meydana gelen doğal bir ışık şovu. Güney'de gerçekleştiğinde Aurora Australis, kuzeyde ise Aurora Borealis olarak adlandırılıyor. Bu rengarenk ışık şöleni, Güneş'ten yayılan yüklü parçacıkların (güneş rüzgârı) atmosferin üst kısmına çarpmasıyla oluşuyor. Elektronlar, protonlar ve helyum çekirdeklerinden oluşan bir karışımdan meydana gelen bu akım atmosferik gaz molekülleri ile çarpıştıkça enerji kaybediyor. Gaz molekülleri iyonlaşıyor, elektronlarından bazıları koparılıyor ve gazlar parlayan bir plazma oluşturuyor. Gazın karışımına göre gökyüzünde farklı renkler oluşuyor.
Kırmızı, yüksek irtifalarda düşük oksijen yoğunlukları tarafından üretiliyor, oksijen yoğunluğu arttıkça renk yeşile dönüyor. Mavi ise azot tarafından oluşturuluyor. Farklı miktarlarda kırmızı, yeşil ve mavinin üst üste bindiği durumlarda pembe renkler bile gözlemlenebiliyor. Gözlerimiz renkleri mavi, yeşil ve kırmızıya hassas hücreler ile algıladığından dolayı, bu gaz karışımının oranına göre, aslında her renkte kutup ışığı görmek mümkün. Kutup ışıklarının kutup bölgelerinde görülmesinin nedeni, Dünya’nın manyetik alanının buralarda yüzeye doğru inmesidir. Buralarda parçacıklar daha düşük enlemlerden aşağı itilir ve her iki kutbun etrafındaki çemberler halinde atmosfere gönderilir. Güçlü Güneş fırtınaları bu hatları büyütebilir, bu yüzden İngiltere ve Fransa’nın kuzey bölgelerinde de zaman zaman kutup ışıklarının gözlemlendiği olmuştur. Güneş Sistemi'ndeki diğer gezegenler, farklı manyetik alan ve atmosfer kombinasyonlarına sahip, ancak oralarda da kutup ışıkları olduğuna dair kanıtlar keşfedildi. En etkileyicisi, Dünya’dan 14 kat daha güçlü bir manyetik alana sahip olan Jüpiter’de gözlemlendi. Güneş rüzgarlarına ek olarak, Güneş Sistemi’ndeki volkanik olarak en aktif cisim olan uydusu Io, gezegenin manyetik alanını kesiyor ve uzaya daha fazla gaz fışkırtıyor. Jüpiter ile olan karmaşık etkileşimleri nedeniyle Io, Europa ve Ganymede çevresinde de kutup ışıkları gözlemleniyor. Satürn'ün kutup ışıkları, Dünya yörüngesindeki Hubble Uzay Teleskobu ve başka bir dizi uzay aracı tarafından yakalandı ancak buradaki gazların yaydığı enerji, insanlar tarafından görülemeyecek morötesi ışık üretiyor. Mars'ın sınırlı manyetik alanı ve atmosferine rağmen orada da kutup ışıkları oluşuyor. Avrupa’nın Mars Express sondası, kabuktaki manyetik değişim alanları etrafında kümelenmiş olan kutup ışıkları keşfetti.
En çok merak edileni ise Venüs’ün kutup ışıkları. Venüs'ün manyetik alanı bulunmuyor ancak Mars Express'in Venüs’teki ikizi, atmosferin yüklü dış tabakasıyla etkileşime giren güneş rüzgârının ürettiği manyetik etkiler buldu. Manyetik kutuplara sabitlenmeyen, rastgele ışık yamaları oluşuyor gibi görünüyor.