Amatör Bilim

Evde denenebilecek amatör bilim insanı projeleri

Amatör bilim, halkın yardımıyla büyük miktarda veriyi toplamak ve analiz etmek için harika bir yoldur. Bilim insanları ve toplumdan insanlar arasındaki iş birliği, özellikle uzay biliminde. Amatör bir bilim insanı olmak için önceden herhangi bir bilgiye sahip olmanız gerekmiyor, sadece katılmaya isteklilik ve bilimsel keşfe yardım etme arzusuna sahip olmanız yeterli.

Uzay bilimi tarihindeki en dikkate değer amatör bilim projelerinden biri, Operation Moonwatch’tu. 1956’da Uluslararası Jeofizik Yılı’nın (International Geophysical Year - IGY) bir parçası olarak kurulan bu proje, Smithsonian Astrofizik Gözlemevi yöneticisi Fred Whipple’ın fikriydi. 1 Temmuz 1957’den 31 Aralık 1958’e kadar süren IGY, Dünya’yı ve çevresini incelemek için dünya çapında bir çabaydı.

Birçok bilim insanı uzman olmayanların araştırma yapmasına şüpheyle yaklaştı ancak Operation Moonwatch kısa sürede tarihteki en başarılı ve uzun soluklu amatör bilim programlarından biri haline geldi. Plan, dünyanın dört bir yanındaki gözlemcilerin üzerlerinden geçen uyduları takip etmeleri, zamanlamaları ve belgelemeleriydi. Toplanan veriler hesaplama merkezine gönderiliyor ve Dünya’nın dört bir yerinde alçak Dünya yörüngesi (LEO) uydularını izlemek için tasarlanmış olan Baker-Nunn kameralarını konumlandırmak için kullanılıyordu.

4 Ekim 1957’de, Sputnik 1’in fırlatılması tüm dünyayı şaşırttı. Dünya çapındaki kamera ağı hazır olmasa da, binlerce Moonwatch gönüllüsü ortaya çıktı. Sputnik’in yörüngesini gözlemleyen ve kaydeden amatör bilim insanları bir anda ilgi görmeye başladı.

Operation Moonwatch, Sputnik ve Explorer 1 uydularının izlenmesinde ve belgelenmesinde önemli bir rol oynamaya devam etti. IGY sona erdikten sonra, ekipler gökyüzü devriyelerini sürdürdüler ve Eylül 1962’de, aslında iki yıl önce Dünya’ya dönmesi planlanan Sputnik

4’ün atmosfere yeniden girişi hakkında hayati bilgiler sağladılar. Operation Moonwatch 1975’te kapatılmış olsa da uydu takibi dünyadaki amatör astronomlar için hâlâ popüler bir eğlence. Bu proje halk ve bilim insanları arasındaki iş birliğine dayalı araştırmanın değerini vurgulayan amatör bilim insanlarının yolunu açtı. Günümüzde amatör bilim projelerine katılmak son derece kolay, birçoğuna bilgisayarınızdan veya cep telefonunuzdaki bir uygulamadan kolayca erişebiliyorsunuz.