Yörünge Servis İstasyonu

Roketlere uzayda yakıt ikmali yapılabilirse, gezegenler arası yolculuğun önü açılabilir

Roketlere uzayda yakıt ikmali yapılabilirse, gezegenler arası yolculuğun önü açılabilir.

paceX’in ilk başarılı Starship testi ve NASA’nın firma ile Starship bazlı Ay iniş aracı kontratından sonra, Starship’in bu sene içerisinde yörüngeye ulaşması çok olası görünüyor. İtici kademesi olan ‘Super Heavy’ ile birlikte şimdiye kadar yapılmış en büyük fırlatma aracı olan roket, yörüngeye 150 ton yük taşıma kapasitesine sahip. Ancak böylesine bir yükü yörüngeye taşıdıktan sonra Starship tüm yakıtını tüketmiş olacak; Starship’in ve hatta SpaceX’in temel amacının Mars’a ucuz ulaşım olduğunu göz önüne alırsak bu durum önemli.

Bu noktada ilk aşılan engel, yeniden kullanılabilir roketler üretmekti. Bunların ilk örneği Falcon 9, yeni örneği ise

Starship. Musk’ın da yorumladığı gibi eğer transatlantik uçuşlar tek sefer kullanılan uçaklarla gerçekleştirilseydi, uçuşlar yapılamayacak kadar pahalı olurdu. Pahalı olan roket kademelerini yeniden kullanmak Mars’a daha ucuza kargo ve insan götürmenin en önemli adımıydı. Starship tüm bu süreci daha da ucuz hale getirmeyi planlıyor. Bunun için atılacak bir adım da araçlara uzayda yakıt ikmali yapmak.

Daha önceki devasa roketler olan Saturn V ve N1, gereken her şeyi beraberinde götürebilmeleri için çok büyük inşa edilmişlerdi. SpaceX, Starship’in sunduğu ucuz fırlatma alternatifini, Ay’a ve

Mars’a gidecek diğer Starship’lere yakıt ikmali yaparak değerlendirmek istiyor. Dönmeye dayalı yapay kütle çekimi gibi, yörüngede ikmal çok tartışıldı ancak hiç yapılmadı.

Standart roket yakıtları kriyojenik, sıvılaştırılmış gaz şeklinde: -186 santigrat derecedeki sıvı oksijen ve -161 santigrat derecedeki sıvı metan. Yörüngede uzay araçları ekstrem sıcaklıklara maruz kalıyor ve yakıtlar tankların içinde kümeler halinde yayılıyor.

Yakıt ikmalini mümkün hale getirmek isteyen NASA firmalara yörünge yakıt ikmal teknolojileri geliştirmeleri için 370 milyon dolar fon sağladı. Bu fon, SpaceX ile yapılan 53,2 milyon dolarlık sıfır yerçekiminde, Starship aracı ile sıvı oksijen pompalama deneyi kontratını da içeriyor. İlk testler büyük olasılıkla ana tanktan daha küçük bir tanka iniş için yakıt aktarımından ibaret olacak. Bunu gerçekleştirebilmek için Starship manevra iticileri ile hızlanarak oksijenin tankın bir tarafında toplanmasını sağlayacak kadar hafif bir yapay yerçekimi oluşturacak.

Yakıt ikmali operasyonel hale geldiğinde, SpaceX, derin uzaya doğru yola çıkacak Starship’lere yakıt ikmali yapabilmek için on kadar tanker Starship fırlatacak. Fırlatmaların ucuz olmasını gerektiren noktalardan biri de zaten bu. Daha basit yapıda olan mürettebatsız tanker Starship’ler yörüngede kuyrukları ile diğer Starship’lerle kenetlenerek, onları uzun yolculuklarına hazırlayacak. Yörünge yakıt ikmali Mars yolculukları için atılması gereken önemli adımlardan birisi. Ay için Starship’ler iniş, kalkış ve dönüş için gerekli her şeyi taşıyabilecek kapasitede fakat

Mars için dönüş yakıtı Mars atmosferinden üretilecek. SpaceX’in kullandığı yakıtları seçmesinin temel nedenlerinden birisi de bu.

1 ALÇAK DÜNYA YÖRÜNGESI

Fırlama Starship’i alçak Dünya yörüngesine yerleştirirken, ilk kademe olan ‘Super Heavy’ tekrar kullanılmak üzere iniş yapacak.

2 GEZEGENLER ARASI STARSHIP

Starship’in amacı Mars’a ucuz bir şekilde ulaşmak ve tek seferde 100 kadar insan götürebilmek.

3 STARTANKER

Basit bir Tanker Starship yakıtları yörüngeye taşıyacak ve iniş için çok az miktarını kendisine saklayacak.

4 BASINÇ TANKLARI

Starshipler iniş için yakıtı barındıran ve basınç tankı adı verilen küçük yedek tanklara sahip. Deneme testi ana tanktan basınç tankına oksijen transferi yapılmasını içerecek.

5 KUYRUKKUYRUĞA KENETLENME

Bu amaç göz önüne alınarak standart bir şekilde üretilen Starship’ler, kuyruk-kuyruğa kenetlenerek yakıt transferi yapabilecek kapasitede.

6 MANEVRA ITICILERI

Yakıt, transfer için depoların altındaki borulara doğru yığılmış olmalı. Starship’ler bunu başarabilmek için iticileri ile az miktarda hızlanacak.

7 AY STARSHIP’I

Spacex’in Ay Starship’i Ay yüzeyi ve alçak Dünya yörüngesi arasında gidip gelecek ve bu esnada tanker Starship’lerden yakıt alacak.

8 OKSIJEN VE METAN

Sıvı oksijen ve metan düşük sıcaklıklarda depolanıyor ve temiz bir şekilde yanıyor bu da sıvı oksijen ile hidrojen veya kerosene göre büyük bir avantaj.

“OPERASYONEL HALE GELDIĞINDE, SPACEX DERIN UZAYA DOĞRU YOLA ÇIKACAK STARSHIP’LERE YAKIT IKMALI YAPABILMEK IÇIN ON KADAR TANKER STARSHIP FIRLATACAK”