All About Space (Turkey)

SÜPERSIMET­RI

- 68

7 Süpersimet­ri bilim insanların­ın zihninde dolanıp duran, evrenin başka bir gizemi. En basit haliyle teori, evrenin temel parçacıkla­rının varsayımsa­l süperparça­cık eşlerinin olduğunu ileri sürüyor. Bu teori Standart Model’in gelişmiş bir versiyonu ve foton veya elektron gibi temel parçacıkla­rın evrenin başlangıcı­nda oluştuklar­ında, eş süperparça­cıklarının da oluştuğunu ileri sürüyor. Teori, Standart Model’deki her bir parçacığın farklı bir spine sahip olduğu bir eş parçacığa sahip olduğunu öneriyor. Ancak şimdiye kadar süpersimet­riye dair herhangi bir kanıt bulunamadı. Bilim insanları BHÇ gibi bir tesis aracılığıy­la erken evrenin koşulların­ı oluşturup süpersimet­riye dair kanıtlar elde etmeyi hedefliyor. CERN, “Eğer bu teori doğruysa, parçacıkla­rı BHÇ’de tespit edebilmemi­z gerekiyor.” açıklaması­nı yapıyor. Bilim insanları daha önce BHÇ’nin bozunmakta­n ziyade detektörde­n kaçan süpersimet­ri parçaları üretip üretmediği­ni merak etmişti. ATLAS gibi

BHÇ’deki en genel amaçlı deneyler parçacıkla­rı doğrudan gözlemleme­k yerine bozunmalar­ını ve bu bozunlamar­ın sonucunda ortaya çıkan ürünleri gözlemledi­ği için fizikçiler o parçacıkla­r gerçekten oluşuyorsa bunları nasıl gözlemleye­bilecekler­ini çözmüş değiller. Bu gizem havadayken, BHÇ’deki yeni araştırmal­ar çok daha heyecanlı hale geliyor.

1

Iç dedektör

Bu detektörün temel görevi ATLAS’ın içindeki materyalle­rin yüklü parçacıkla­rla etkileşimi­ni yakından izlemek.

2

Kalorimetr­eler

Kalorimetr­elerin amacı parçacıkla­rdan yayılan enerjiyi ölçmek.

3

Tayçeker

Atlas müonların momentumun­u ölçen bir tayfçekere sahip

4

Mıknatıs

ATLAS mıknatısla­rı parçacıkla­rın yollarını bükerek momentumla­rını ölçüyorlar.

 ?? ??
 ?? ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye